عن ابن القداح ابی عبدالله (علیه السلام) قال: ما من شی ء الا وله حد ینتهی الیه الا الذکر، فلیس له حد ینتهی الیه، فرض الله عزوجل الفرائض، فمن أداهن فهو حدهن، و شهر رمضان فمن صامه فهو حده، و الحج فمن حج فهو حده الا الذکر، فان الله عزوجل لم یرض منه بالقلیل، و لم یجعل له ینتهی الیه، ثم تلا: یا ایها الذین آمنوا اذکروا الله ذکراً کثیراً و سبحوه بکره و أصیلاً(1) فقال: لم یجعل الله له حداً ینتهی الیه، قال: و کان ابی کثیر الذکر، لقد کنت امشی معه و انه لیذکر الله، و آکل معه الطعام، و انه لیذکر الله، و لقد کان یحدث القوم و ما یشغله ذلک عن ذکر الله، و کنت اری لسانه لازقاً بحنکه، یقول: لا اله الا الله، و کان یجمنعنا فیامرنا بالذکر حتی تطلع الشمس [الی ان قال ] و قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم)، الا اخبرکم بخیر اعمالکم، لکم و ارفعها فی درجاتکم، و ازکاها عند ملیککم، و خیر لکم من الدینار و الدرهم، و خیر لکم من ان تلقوا عدوکم فتقتلوهم و یقتلوکم؛ فقالوا: بلی، فقال: ذکر الله کثیراً، ثم قال: جاء رجل الی النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) فقال: من خیر اهل المسجد؟ فقال اکثرهم لله عزوجل ذکراً، و قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): من اعطی لساناً ذاکراً فقد أعطی خیرالدنیا والاخره، و قال فی قوله تعالی: ولا تمنن تستکثر(2) قال: لاتستکثر ما عملت من خیر الله؛(3)
این قداح از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده آن حضرت فرمود: هیچ چیز نیست جز آن که حد و اندازه دارد (برای هر چیز حد و اندازه وجود دارد که به آن ختم می شود) مگر برای ذکر و یاد خدا که هر اندازه بیشتر باشد بهتر است و حد و اندازه ندارد، خداوند فرائض و نمازها را واجب کرده و حدشان همان است که انجام می گیرند؛ هم چنین روزه ماه رمضان واجب شده و هر کس روزه بگیرد همان حد است، حج حدش همان است که حج گزار به جای آورد، ولی تنها ذکر است که خداوند به اندکی از آن راضی نمی شود و برای آن حدی قائل نشده است، سپس آیه شریفه را تلاوت فرمود که می گوید: ای ایمان آورندگان یاد کنید خداوند را یاد کردن بسیار و تسبیح کنید او را صبح گاهان و شامگاهان و فرمود: خداوند برای آن حدی قرار نداده است که به آن منتهی شود و فرمود: پدرم بسیار ذکر می گفت، گاهی با او راه می رفتم و او مرتب مشغول ذکر بود، با او غذا می خوردم مشغول ذکر بود، گاهی با مردمان مشغول گفت و گو بود و در عین حال ذکر می گفت و بودن در میان مردم و گفت و گو با آنان از ذکر گفتن غافلش نمی کرد، و من زبانش را در ته حلقوم مبارکش می دیدم که برای تلفظ لا اله الا الله به هم می خورد.
و در صبح گاهان همه ما را جمع می کرد و دستور می داد که تا طلوع خورشید مشغول ذکر و یاد خداوند باشیم.
و تا آن جا که فرمود: رسول خدا فرموده است آیا شما را خبر دهم از بهترین اعمال و کارهایتان که انجام دهید؟ و بالاترین حد درجاتتان پیش خدای و پاکیزه ترین کارهایتان نزد خداوند قهار و آن چه برای شما از دینار و درهم بهتر است و بهتر است از این که شما با دشمن برخورد کرده و آنان را بکشید یا کشته شوید، پس گفتید: بلی، رسول خدا، فرمود: فراوان به یاد خدا بودن و ذکر او گفتن.
آن گاه فرمود شخصی نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و پرسید: بهترین اهل مسجد چه کسی است؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: آن کس که از همه ذکر گفتنش بیشتر باشد و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: هر کس که به او زبان ذاکری داده شده است، در واقع خیر دنیا و آخرت را به او داده اند و فرمود در مورد آیه مبارکه ولا تمنن تستکثر؛ یعنی زیاد مشمار هر اندازه کارهای نیکو که برای خدا انجام داده ای.
***********************************
1) احزاب، آیات 41 - 42.
2) مدثر، آیه 6.
3) وسائل الشیعه، ج 7، ص 154، ح 8986.

نوشتن دیدگاه