43     «هذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِى يُكَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ»
44     «يَطُوفُونَ بَيْنَها وَ بَيْنَ حَمِيمٍ آنٍ»
45     «فَبِأَىِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ»

ترجمه:
43. اين جهنّم است كه تكذيب مى‏كردند به او مجرمون.
44. طوف مى‏زنند بين جهنّم و بين حميم حاضر موجود[1].

 
تفسير:
«هذِهِ جَهَنَّمُ»، بعضى گفتند: قائل خداوند است كه به پيغمبرش خبر مى‏دهد كه
اين است جهنّم، يعنى عذاب جهنم اين نحوه است، براى تسليت خاطر رسول اللّه‏[2]
ولى ظاهر اين است كه ملائكؤ عذاب به مجرمين مى‏گويند: «هذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِى يُكَذِّبُ
بِهَا الْمُجْرِمُونَ» مجرم، هر گنهكار را شامل مى‏شود. هر عملى كه جرم دارد فاعلش
مجرم است، چه كافر باشد چه مشرك، چه فاسق چه فاجر. لكن به قرينؤ «يكذّب»
مراد مجرمينى هستند كه تكذيب مى‏كردند، و تكذيب جهنم هم دو نحوه است: يكى
آنكه منكر معاد و عذاب باشند و ديگر آنكه خود را معاف بدانند و اهل سعادت
بشمارند.
«يَطُوفُونَ بَيْنَها» طواف بين جهنّم آن است كه شعلؤ آتش آن‏ها را بالا مى‏برد
و عمود آهنى آن‏ها را فرو مى‏برد، دائماً در نزول و صعود هستند.
«وَ بَيْنَ حَمِيمٍ آنٍ» امّا حميم[3] كه بر سر آن‏ها ريخته مى‏شود كه مى‏فرمايد:
«فَالَّذِينَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيابٌ مِنْ نارٍ يُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُؤسِهِمُ الْحَمِيمُ * يُصْهَرُ بِهِ ما فِى
بُطُونِهِمْ وَ الْجُلُودُ * وَ لَهُمْ مَقامِعُ مِنْ حَدِيدٍ * كُلَّما أَرادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْها مِنْ غَمٍّ أُعِيدُوا فِيها
وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ»[4] و «آنٍ» زمانى است كه با او چنين مى‏كنند و به تعبير ديگر،
حال حاضر.
*    *    *
 

[1] .  ترجمه ديگر: اين است همان جهنّمى كه تبهكاران آن را دروغ مى‏خواندند43 ميان آتش و ميان
آب جوشان سرگردان باشند44 پس كدام يك از نعمت‏هاى پروردگارتان را منكريد؟45
 
[2] .  ر.ك: تفسير سمرقندى: ج3، ص364؛ تفسير سمعانى: ج5، ص332 و مجمع البيان: ج9، ص312.
 
[3] .  حميم: آب بسيار داغى كه به نهايت شدت سوزناكى‏اش رسيده است.
 
[4] .  و كسانى كه كفر ورزيدند جامه‏هايى از آتش برايشان بريده شده است و از بالاى سرشان آب جوشان ريخته مى‏شود. آنچه در شكم آن‏هاست با پوست بدن‏شان بدان گداخته مى‏گردد و براى وارد كردن ضربت بر سر آنان گرزهايى آهنين است. هر بار بخواهند از شدّت غم، از آن بيرون روند در آن بازگردانيده مى‏شوند كه هان، بچشيد عذاب آتش سوزان را. سوره حجّ: آيات 19 - 22.

نوشتن دیدگاه