41     «يَوْمَ لا يُغْنِى مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَيْئاً وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ»
42     «إِلاّ مَنْ رَحِمَ اللّه‏ُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ»

ترجمه:
41. روزى كه هيچ دوست و رفيقى بى‏نياز نمى‏كند دوست خود، هيچ شيئى را، و
نيستند آن‏ها كه بتوانند يارى كنند آن‏ها را.
42. مگر كسانى كه مشمول رحمت الهى شده باشند. محققاً خداوند اوست عزيز
مقتدر و رحيم به مؤنين[1].
 
تفسير:
[در قيامت هيچ كس به فكر ديگرى نيست]
«يَوْمَ لا يُغْنِى مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَيْئاً» روز قيامت روز وانفساست. هر كس به
فكر خويش است، نه پدر به فكر فرزند، نه فرزند به فكر پدر: «يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ *
وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ * وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ * لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ»[2]؛ «وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ
وِزْرَ أُخْرى»[3].
«وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ» احدى آن‏ها را يارى نمى‏كند بلكه با يكديگر عداوت پيدا
مى‏كنند كه اگر تو نبودى من به اين عذاب گرفتار نمى‏شدم. «الْأَخِلاّءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ
لِبَعْضٍ عَدُوٌّ»[4].
 
[افرادى كه در قيامت مشمول رحمت الهى مى‏شوند]
«إِلاّ مَنْ رَحِمَ اللّه‏ُ» كسانى كه مشمول رحمت الهى هستند، درجؤ اول انبيا و ائمؤ
طاهرين عليهم‏السلام كه شفاعت مى‏كنند عُصات[5] مؤنين را، و پس از آن‏ها مؤنين كه به
رحمت الهى نايل شدند، ديگران از مؤنين را شفاعت مى‏كنند. و مسئلؤ شفاعت از
ضروريات مذهب شيعه است و صريح آيات و اخبار متواتره و اجماع علماى شيعه بر
او قائم است و انكار كنندؤ او از رَبقه[6] ايمان خارج است. غايه‏الامر مشروط به اذن
پروردگار است و خاص اهل ايمان است كه دين او مرضى خدا باشد، و ما در كلم
الطيّب مفصلاً آيات و اخبار آن را ذكر كرده‏ايم، و شرايط شفيع و مُشفع عنه و شفعاى
يوم‏القيامه و دفع اشكالاتى كه عامه كرده‏اند، بيان كرده‏ايم مستدعى است مراجعه
نماييد[7].
«إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ» قاهر و غالب و قادر بر عذاب اهل نار است، او اشدّالمُعاقبين
است فى موضع النَكال و النقمة[8]، و أعظم المتجبرين است فى موضع الكبرياء و
العظمة[9].
«الرَّحِيمُ» نسبت به مؤنين و ارحم‏الراحمين است فى موضع العفو و الرحمة كه
مى‏فرمايد: «وَ رَحْمَتِى وَسِعَتْ كُلَّ شَىْ‏ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَ يُؤتُونَ الزَّكاةَ وَ الَّذِينَ هُمْ
بِآياتِنا يُؤمِنُونَ»[10].

[1] .  ترجمه ديگر: همان روزى كه هيچ دوستى از هيچ دوستى نمى‏تواند حمايتى كند، و آنان يارى
نمى‏شوند41 مگر كسى را كه خدا رحمت كرده است، زيرا كه اوست همان ارجمند مهربان42.
 
[2] .  سوره عبس: آيات 34 ـ 37. ترجمه آن در همين تفسير: ج18، ص125، پاورقى2 گذشت.
 
[3] .  و هيچ بار بردارى بارگناه ديگرى را بر نمى‏دارد. سوره انعام: آيؤ 164.
 
[4] .  در آن روز، ياران ـ جز پرهيزگاران ـ بعضى شان دشمن بعضى ديگرند. سوره زخرف: آيؤ 67.
 
[5] .  عُصاتجمع عاصى: گنهكاران و سركشان.
 
[6] .  رَبقه: رشته و ريسمان.
 
[7] .  ر.ك: الكلم الطيّب: ص808.
 
[8] .  سخت‏ترين عذاب كننده در محل سزا و عذاب است. اشاره به آيه 84 سوره نساء: «واللّه‏ أشد بأساً وأشدّ تنكيلاً».
 
[9] .  و بزرگترين جبار در محل بزرگى و عظمت.
 
[10] .  سوره اعراف: آيؤ 156. ترجمه آن در همين تفسير: ج18، ص45، پاورقى6 گذشت.

نوشتن دیدگاه