فَآمَنُوا فَمَتَّعْناهُمْ إِلى حِينٍ

ترجمه وتوضيح :
پس تمام اين‌ها ايمان آوردند و متقى شدند و به وظايف دينى و عبادتى خود عمل كردند پس ما هم آن‌ها را متمتع نموديم و متنعم به نعم الهى تا زمان بلوغ اجل آن‌ها[1] .
 
تنبيهان ]= دو تنبيه[
 1. مفسرين در مدت مكث يونس در بطن ماهى اختلاف كردند. بعضى گفتند: هفت روز[2] ، بعضى بيست روز[3] ، بعضى چهل روز[4]  و تمام اين‌ها بى‌مدرك است و در خبر از حضرت باقر 7 است فرمود سه روز[5] .
 2. در كلمه (أَوْ يَزِيدُونَ) هم اختلاف كردند هم در كلمه او و هم در مقدار زياده. اما كلمه «أوْ» بعضى گفتند: ابهام بر مخاطبين است[6]  بعضى گفتند: تخيير است[7]  بعضى گفتند: به معناى بل است[8]  و در خبر است به معنى «واو» است[9] و اين دو معنى اخير منطبق مى‌شود بر آنچه گفتيم. بلكه كلمه (يَزيدُونَ) فعل مضارع دلالت دارد كه بعداً زياد شدند.
و اما مقدار زياده بعضى گفتند: بيست هزار[10] ، بعضى گفتند: هفتاد هزار[11] ، لكن در حديث داريم فرمودند سى هزار[12]  چنانچه قبلاً اشاره شد و همين چون مدرك خبرى دارد معتبر است.

[1] .  ترجمه ديگر: پس ايمان آوردند و تا چندى برخوردارشان كرديم.
[2] .  ر.ك: تفسير ابن ابى حاتم: ج10، ص3230، تفسير ثعلبى: ج8، ص170 و الدرالمنثور :ج5، ص289.
[3] .  ر.ك: تفسير ثعلبى: ج8، ص170.
[4] .  ر.ك: المصنف: ج7، ص460؛ تفسيرطبرى: ج11، ص126 و تفسير ثعلبى: ج8، ص170.
[5] .  تفسير قمى: ج1، ص320؛ تفسير ثعلبى: ج8، ص170 و بحارالأنوار: ج14، ص383.
[6] .  ر.ك: مجمع البيان: ج8، ص716 و بحارالأنوار: ج14، ص405.
[7] .  همان.
[8] .  ر.ك: معانى القرآن «نحاس»: ج6، ص60، تفسيرطبرى: ج1، ص514 وسعد السعود: ص268.
[9] .  ر.ك: معانى القرآن «نحاس»: ج6، ص60، مجمع البيان: ج8، ص716؛ بحارالأنوار: ج14،ص405 و تفسير الآصفى: ج2، ص1058.
[10] .  ر.ك: تفسير ابن ابى حاتم: ج10، ص3230، مجمع البيان: ج8، ص716 و بحارالأنوار :ج14، ص405.
[11] .  همان.
[12] .  بصائر الدرجات: ص394؛ مجمع البيان: ج8، ص716 و بحارالأنوار: ج11، ص55، ح52.

نوشتن دیدگاه