امام على- عليه السلام- به ناچار به تصميم نهايى خود رسيد. اختيار سكوت! ترك قيام مسلحانه در برابر حاكمين در نهان و آشكارا! قيامى كه سلاح آن حكم و تصريح پيامبر بود. و سكوت! تا زمانى كه اطمينان يابد كه مى تواند افكار عمومى را، عليه ابوبكر و دو يارش بسيج كند.
از همان روزهاى سخت و دشوار اين هدف او بود، و كوشش خود را با آن آغاز كرده بود. ابتداى كار چنين بود كه پنهانى با رهبران مسلمين، و بزرگان مدينه ديدار مى كرد و به زبان وعظ، براهين الهى و آيات خداوندى را، به ياد آنان مى آورد. در همه ى اين احوال همسرش در كنار او، موضع و حقانّيت او را تأييد مى كرد، و در اين جهاد سرى، همرزم و همدست او بود. اما در اين ديدار و تماس ها بر آن نبود كه گروهى را براى جنگ متشكل كند، زيرا مى دانيم، على در همه حال يارانى داشت كه به ستايش قلبى او را فرياد مى كردند، و عاشقانه و پروانه وار گرد او بودند، بلكه مى خواست با اين ديدارها، همه ى مردم را با خود همراه سازد. و اينجاست كه فدك را، به عنوان نخستين برنامه ى جديد على، مى بينيم، و قيام فاطمه ى بزرگ (ع)، كه طرح دقيق آن به دست هارون نبى، على (ع)، ريخته شده بود، در اصل و فلسفه ى خود، با آن گردش شبانه پيوند مى خورد و چنان نيرويى را به دست مى آورد كه به تدريج، موقعيت خليفه را به خطر اندازد، و خلافت او را به پايان برد با همان حالتى كه نمايشى داستانى به آن منتهى مى شود.
نقش فاطمه (ع) در اين خلاصه مى شود كه اموالى را كه صديق از او گرفته بود، مطالبه كند و آن را مقدمه اى براى مناقشه در مساله اى اساسى، يعنى خلافت، قرار دهد، و به مردم بفهماند روزى كه از جانب على برگشتند، و به سوى ابوبكر منحرف شدند، روز هوس و انحراف آنان بود، و با كار خود به خطا درافتادند، و با كتاب الهى به مخالفت برخاستند، و از آبشخورى كه از آنان نبود نوشيدند.
شكل گرفتن اين فكر در ذهن زهرا (ع)، او را بر آن داشت كه وضع زمان را از مسير انحرافى به خط مستقيم الهى سوق دهد. و از دامان حكومت اسلامى، كه پايه هاى اوليه اش در سقيفه نهاده شده بود، آلدگى انحراف را پاك كند. از اين رو دليرانه به پا خاست و خليفه ى حاكم را، به خيانت آشكار و به بازى گرفتن شرافت قانون الهى، متهم ساخت و نتايج معركه ى انتخاب سقيفه را كه از آن، ابوبكر برآمد، به مخالفت با كتاب خدا و صواب و صلاح عقل محكوم كرد.
اين كار زهرا (ع) از دو ويژگى و امتياز خاص، برخوردار بود كه على (ع) نمى توانست خود آن را بجاى همسرش انجام دهد.
اول: زهرا (ع) به سبب مصيبت عظيمى كه به او رسيده بود، و ارج و مقام والايى كه در پيش پدر خود (ص) داشت، بهتر از على مى توانست عواطف را بشوراند، و مسلمانان را تحت تأثير جاذبه ى روح بزرگ پدر خود، و طيف روزگار درخشان او، قرار دهد و احساسات آنها را متوجه مسائل اهل بيت سازد.
دوم: تا زمانى كه او در مقام يك زن بپا خاسته، و هارون محمد (ص)- على- در خانه ى خويش، به سكوتى تلخ و صلحى موقت، تن در داده بود، به انتظار اين كه مردم بر او جمع شوند، و اگر زمان ايجاب كند، به رهبرى قيام برخيزد، و در غير اين صورت در خواباندن فتنه ها بكوشد، منازعه ى زهرا (ع) هرگز، شكل جنگى مسحلانه- كه نيازى به رهبرى داشت كه فرماندهى آن را تعهد كند- به خود نمى گرفت. به هر تقدير، زهرا (ع) به پا خاسته بود، و پايدارى مى كرد، چه قيامى همگانى را عليه خليفه ترتيب دهد و چه مبارزه ى او در محدوده ى جدال و نزاعى عادى بماند. ولى او كار را بجايى نمى كشاند كه مايه ى فتنه و انشقاق در جامعه ى اسلامى گردد.
بدين ترتيب امام (ع) بر اين تصميم بود كه فريادش را با زبان زهرا (ع) به گوش مردم برساند، و خود در انتظار فرصتى مناسب دور از معركه بماند، و نيز مى خواست با قيام زهرا، براى همه ى پيروان قرآن، در بطلان خلافت موجود برهانى قائم اقامه كند. به يقين خواسته ى امام (ع)، به تمامى حاصل شد. چرا كه زهرا حق و حقانيت على را، با سخنانى كه سرشار از روح هنر و زيبايى، و پيكار و ستيزندگى بود- به همه ى انسان ها ابلاغ كرد.

نوشتن دیدگاه