طنطاوى مصرى در تفسير خود راجع به قرب ساعت (قيامت) وظهور مهدى، سخنان ابن خلدون مغربى را نقل کرده واين دو موضوع را سبب ضعف عزائم وايراث سستى وتفرقه واختلاف پنداشته وبه علماى اسلام، نسبت غفلت بلکه تلويحاً آنها را به جهل وضلالت نسبت داده است.
راجع به تفرقه واختلاف در مقاله (عقيده به ظهور مهدى وقيام مدعيان مهدويت) توضيح داده شد که تمام عناوين وحقايق مورد دستبرد وسوء تعبير صاحبان اغراض فاسد گرديده وحتى مفهوم يگانگى ووحدت ملّى ودينى هم وسيله تفرقه شده وبه نام تحصيل اتحاد، بسا اختلاف بوجود آمده وبه اسم حفظ وحدت، تفرقه ايجاد ومرتکب تجاوزات ننگين مى گردند.
اما اين سوء استفاده ها زيانى به حسن اتحاد ولزوم آن نمى زند.
ايمان به ظهور مهدى (عليه السلام) هم مثل ساير عقائد اسلامى بايد قدر مشترک ووسيله اتحاد باشد. شما مقصّر هستيد زيرا موضوعى را که امت بر آن اتحاد واتفاق دارند واعتبار مدارک ومآخذ آن از بسيارى از عقايد ومسائل اسلامى قوى تر است انکار مى کنيد واختلاف وتفرقه ايجاد مى نمائيد.
اما راجع به قرب ساعت; اولاً، ايمان به اقتراب ونزديکى قيامت مدلول ومنطوق آيات محکم وصريح قرآن مجيد است.
ثانياً، اين ايمان به هيچ وجه علت ضعف وسستى نمى شود وبلکه سبب قوت تصميم واهتمام در انجام تکليف وخلوص نيت وتهذيب اخلاق ووسيله انذار وترغيب به کارهاى خير واعمال صالح است
شما چون در ردّ وقبول حقائق، به غلط نتائج مادى را ميزان قرار داده ايد، مى خواهيد خبر اقتراب ساعت هم مستقيماً سبب فتح کشورها ودعوت به اختراع وپيشرفت امور صناعى ومادى باشد واز تأثير معنوى واخلاقى ورابطه آن با سازمان صحيح اجتماعى ومدينه فاضله اى که منظور اسلام است غفلت داريد وفراموش کرده ايد که دعوت انبياء وتعليم وتربيت آنها بر اساس ايمان به مبدء ومعاد است.
مسلمانان با اين ايمان به مبدء ومعاد واقتراب ساعت کشورهاى بزرگ را فتح کردند وپرچم اسلام را در دورترين نقاط به اهتزاز در آوردند واعلان آزادى انسانها را در جهان انتشار دادند.
با اين ايمان، جهانيان را به علم ودانش وتفکر وتحقيق وکنجکاوى وترقى علمى وصناعى دعوت کردند، علمدار علم وتمدن شدند ودر هر رشته از علوم تجربى بزرگ ترين دانشمندان را به دنيا تحويل دادند.
راجع به تعيين وقت قيام وقيامت هم که مى گوئيد: سبب انحراف وگمراهى شده وفلان صوفى حقه باز سنى، وقتى براى آن معين کرده وگله از برادران صوفى سنى خود کرده ايد، البته حق داريد، ولى اگر کسى اين سخنان را باور کرد گناهش به گردن شما رهبران اهل سنّت است که افکار را روشن نمى کنيد ومسلمانان را به معارف قرآن راجع به مبدء ومعاد آشنا نساخته ايد.
قرآن صريحاً علم قيام ساعت را مخصوص خدا دانسته وما معتقديم که کسى از آن آگاه نيست وهر کس براى آن وقتى معين کند، دروغگو وراهزن است واکثريت بلکه قاطبه عوام مسلمان از سنى وشيعه تا چه رسد خواص وعلماء مى دانند که کسى از تاريخ قيام ساعت خبر ندارد وعلم آن نزد خداوند متعال است (انّ الله عنده علم الساعة)(2) حال اگر نادانى در اين موضوع اظهار علم کند، نه پذيرفته مى شود ونه کسى به آن اعتنا مى کند. اينها سبب ضعف وسستى مسلمانان نيست، سبب ضعف، کتمان حقايق وسياستهاى سوء زمامداران ومنحرف کردن جامعه از برنامه هاى روشن اسلامى است.
ايمان به ظهور مهدى (عليه السلام) نيز مانند قيام ساعت واقتراب قيامت سبب ضعف وشکست روحيه وسستى در انجام تکاليف نيست. هيچ کس نگفته چون مهدى ظهور مى کند تکاليف ساقط ومسلمانان در برابر کفار وحملات آنها تکليفى ندارند وبايد دست روى دست بگذارند.
هيچ کس نگفته آيه (وأعدوا لهم ما استطعتم من قوة...)(3) وآيات راجع به امر به معروف ونهى از منکر ودعوت به خير ودفاع از اسلام ووظايف اجتماعى وسياسى را نبايد اجرا کرد.
کسى نگفته است: ايمان به ظهور مهدى براى افراد سست عنصر وضعيف الاراده وبهانه جو وکسانى که ظلم واستعمار اجانب را در بلاد اسلام وخانه ووطن خود تحمل کرده اند عذر است.
هرگز در يک خبر وروايت نرسيده که کارها را به آينده وظهور مهدى واگذاريد، بلکه به عکس مسلمانان در اخبار واحاديث به صبر وثبات وکوشش واستقامت وشدت تمسک به تعليمات وبرنامه هاى قرآن تشويق شده اند.
همانطور که پيغمبر اعظم ومجاهد اول اسلام على (عليه السلام) وصحابه والا مقام به انتظار ظهور مهدى، خانه نشينى وکناره گيرى اختيار نکردند وبراى اِعلاى کلمه اسلام آنى فارغ نبودند واز هيچ فداکارى وجان بازى خوددارى نکردند، امروز هم مسلمانان همان وظايف را عهده دار وهمان مسؤوليتها را دارند.
ايمان به ظهور مهدى وامام وقت نيز مؤيد همين احساس مسؤوليت است.
ايمان به ظهور مهدى موجب تهذيب اخلاق وورع وپارسائى وبيدارى ضمير است.
ايمان به ظهور مهدى با واگذارى امور به آينده وگوشه گيرى وانزوا وامروز وفردا کردن وقبول تسلط کفار واشرار وخوددارى از ترقى صناعى وعلمى وترک اصلاحات اجتماعى سازگانيست.
ايمان به ظهور مهدى سبب رشد فکر ومانع از ضعف ونا اميدى وبدبينى به آينده است.
ايمان به ظهور مهدى همان نتيجه وفايده را دارد که آيات شريفه اى مثل (انّا نحن نزلنا الذکر وانا له لحافظون)(4) وآيه (يريدون ليطفؤا نور الله بأفواههم...)(5) وآيه (ولا تهنوا ولا تحزنوا وأنتم الاعلون ان کنتم مؤمنين)(6) دارند.
همانطور که مفاد اين آيات فتور وسستى وشانه از زير بار مسؤوليت خالى کردن نيست، ظهور مهدى وغلبه آن حضرت وحکومت جهانى او نيز سبب سستى وجواز مسامحه در انجام تکاليف نيست.
همانطور که مسلمانان صدر اسلام از اين آيات وبشارتهاى پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) به فتوحات آينده وکشور گشائيهاى مسلمين نفهميدند که بايد در خانه به انتظار آينده نشست وتماشاچى صحنه هاى شکست مسلمانان وعقب ماندن آنها از کفار در علم وصنعت واسباب قوه وقدرت گردند وبه گفتن اينکه خدا حافظ است وخدا وعده نصرت داده وخدا نمى گذارد نورش خاموش شود اکتفا نمى کردند. کسانى هم که به ظهور حضرت مهدى (عليه السلام) ايمان دارند خصوصاً اگر روايات واحاديثى را که از طرق شيعه روايت شده خوانده باشند، بايد در اطاعت اوامر خدا وانجام تکاليف شرعى از ديگران کوشاتر وغيرت وهمت واهتمام آنها در حفظ نواميس شرع وحمايت از قرآن واحکام ودفاع از حريم اسلام ومجد وعظمت مسلمين بيشتر باشد.

- پاوروقی -

(2) سوره لقمان، آيه34.
(3) سوره انفال، آيه60.
(4) البته ما قرآن را بر تو نازل کرديم وخود نيز آن را محفوظ خواهيم داشت. (سوره حجر، آيه9).
(5) کافران مى خواهند نور خدا را با گفتار باطل وطعن مسخره خاموش کنند... (سوره صف، آيه8).
(6) شما مسلمانان نه هرگز در کار دين سستى کنيد ونه از فوت غنيمت ومتاع دنيا اندوهناک باشيد زيرا شما فاتح وپيروزمندترين وبلندترين ملل دنيا هستيد اگر در ايمان ثابت واستوار باشيد. (سوره آل عمران، آيه139).

نوشتن دیدگاه