دانشمندان براى اثبات توحيد از سه راه علمى وارد شده اند كه به طوراجمال به آنها اشاره مى شود:
1. حكماى طبيعى از راه حركت پديده ها اثبات كرده و گفته اند:
موجودات عالم، همه در حركت و تغييرند؛ يعنى هيچ موجودى بر يك حال نمى ماند؛ بلكه همواره از حالى به حالى ديگر درمى آيد. بنابراين، ناگزير، حركت دهنده اى بايد باشد كه موجودات را در اين تحولات و دگرگونى ها بگرداند و تدبير كند و آن تدبير كننده و حركت دهنده ى كل عالم، بايد خود در حركت نباشد؛ وگرنه محتاج به ديگرى خواهد بود كه او را بگرداند. پس آنكه همه ى موجودات را در اطوار گوناگون مى گرداند و خود، همواره ثابت و پايدار است، خداست.
2. متكلمان از راه حدوث موجودات، به اثبات توحيد پرداخته اند و مى گويند:
موجودات همه حادث اند: يعنى پس از نيستى پديد آمده اند بنابراين، نيازمند علتى هستند كه آنها را پديد آورد و آن علت خود حادث نيست؛ وگرنه، نيازمند به علت ديگر خواهد شد. پس آن علتى كه همه موجودات را پديد آورده و خود، قديم است؛ يعنى همواره بوده و خواهد بود، خداست.
3. فيلسوفان الهى از راه خود هستى وارد شده و مى گويند:
هستى موجودت يا واجب است، يعنى از خود آنهاست يا ممكن است؛ يعنى از خود آنها نيست و در صورت دوم، بايد مربوط به يك هستى باشد كه آن واجب است، يعنى هستى، ذاتى آن است و آن خداست.

نوشتن دیدگاه