حديث اول:
در قسمتى از حديث ابن عباس از رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم آمده است كه فرمود:
«و اما ابنتي فاطمه، فانها سيده نساء العالمين، من الاولين و الاخرين... متى قامت فى محرابها بين يدى ربها-جل جلاله-، زهر نورها لملائكة السماء، كما يزهر نور الكواكب لأهل الارض، و يقول الله- عز و جل- لملائكة: يا ملائكتي، انظروا الى امتي فاطمه، سيده امائي قائمه بين يدى، ترتعد فرائصها من خيفتى، و قد اقبلت بقلبها على عبادتى، اشهدكم انى قد آمنت شيعتها من النار...» [بحارالانوار، ج 43، ص 172، روايت 12.]
- و اما دخترم فاطمه، سيده و سرور زنان عالم، از اولين و آخرين آنهاست... هرگاه كه در محراب عبادت در پيشگاه پروردگارش- جل جلاله- قرار مى گيرد، نورش براى ملائكه آسمان مى درخشيد، چنانكه نور ستارگان براى اهل زمين تلألؤ مى كند، و خداوند- عزوجل- به ملائكه مى فرمايد: اى ملائكه من، به كنيزم فاطمه، سيده كنيزانم تماشا كنيد، كه چگونه در پيشگاهم ايستاده، و از ترس من بدنش به لرزه و اضطراب درآمده، و با دل به عبادت من رو آورده، شما را شاهد مى گيرم كه شيعيانش را از آتش ايمن ساختم...
حديث دوم:
عباده ى كلبى از امام صادق، از پدر بزرگوارش، از امام سجاد، از فاطمه صغرى، از امام حسين نقل مى كند كه امام حسن عليهم السلام فرمود:
«رايت امي فاطمة عليهاالسلام قامت فى محرابها ليله جمعتها، فلم تزل راكعة ساجده، حتى اتضح عمود الصبح، و سمعتها تدعو للمومنين والمومنات و تسميهم و تكثر الدعاء لهم، و لا تدعو لنفسه بشى ء».
- شب جمعه اى مادرم فاطمه عليهاالسلام را ديديم كه در محراب عبادتش ايستاده و تا سپيده ى صبح پيوسته در ركوع و سجود بود، و مى شنيدم كه براى مؤمنين و مومنات دعا مى نمود و نام آنها را مى برد و براى آنها بسيار دعا مى كرد، ولى براى خود هيچ دعا نمى نمود.
گفتم: اى مادر، چرا همان گونه كه براى ديگران دعا مى كنى، براى خود دعا نمى نمايى؟ فرمود:
«يا بنى، الجار ثم الدار.» [بحارالانوار، ج 43، ص 81، روايت 3.]
- فرزندم، اول همسايه، سپس خانه.
حديث سوم:
در حديث عبدالله بن سلمان فارسى به نقل از پدرش منقول است كه مى گويد: به فاطمه عليهاالسلام عرض كرد: اى سيده من، آن كلام را (كه رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم به شما تعليم نمود و صبح و شام مى خوانيد) به من تعليم نماييد. فرمود: اگر دوست دارى تا زمانى كه در دار دنيا زندگى مى كنى، ناراحتى تب به تو نرسد، بر اين (حرز) مواظبت كن.
سلمان مى گويد: حضرت فاطمه عليهاالسلام آن حرز را به من تعليم نموده و فرمود:
«بسم الله الرحمن الرحيم، بسم الله النور، بسم الله نور النور، بسم الله نور على نور، بسم الله الذى هو مدبر الامور، بسم الله الذى خلق النور من النور، الحمدلله الذى خلق النور من النور، و انزل النور على الطور، فى كتاب مسطور، فى رق منشور، بقدر مقدور، على نبى محبور، الحمدلله الذى هو بالعز مذكور، و بالفخر مشهور، و على السراء والضراء مشكور. و صلى الله على سيدنا محمد و آله الطاهرين.» [بحارالانوار، ج 43، ص 67، از روايت 59.]
- به نام خداوند رحمت گستر مهربان، به نام خداوندى است كه نور است، به نام خدايى كه نور نور است. به نام خدايى كه نور بر بالاى نور است، به نام خدايى كه تدبير كننده امور است، به نام خدايى كه نور را از نور خلق كرد، ستايش براى خدايى است كه نور را از نور آفريد و نور را بر (كوه) طور، در كتابى نوشته شده، در ورقى باز، در اندازه اى معين، براى پيامبرى مسرور، نازل نمود. ستايش براى خدايى است كه به عزت ياد شده و به فخر مشهور است، هم او كه در راحتيها و سختيها مورد سپاس مى باشد. و درود و رحمت خداوند بر سرور ما محمد و خاندان پاكيزه ى او باد!
حديث چهارم:
سويد بن غفله مى گويد: على عليه السلام به شدت (گرسنگى و يا تنگدستى) مبتلى شده بود، فاطمه عليهاالسلام خدمت رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم آمد و در خانه را كوبيد. حضرت فرمود:
«اسمع حس حبيبى بالباب.»
- صداى پاى محبوبم (فاطمه) را از پشت در مى شنوم.
اى ام ايمن، برخيز و نگاه كن. ام ايمن در را به روى فاطمه گشود، وى وارد شد، حضرت فرمود: هيچ وقت در اين ساعت نمى آمدى. فاطمه عرض كرد:
«يا رسول الله، صلى الله عليه و آله و سلم ما طعام الملائكه عند ربنا؟»
- اى رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم غذاى ملائكه، نزد پروردگارمان چيست؟
فرمود: «التحميد.»
- ستايش خدا.
عرض كرد: غذاى ما چيست؟
رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
«والذى نفسى بيده، ما اقتبس فى آل محمد شهرا نارا.»
- قسم به آنكه جانم به دست اوست، يك ماه است در ميان آل محمد پاره آتش (جهت پختى نان و غذا) نمى بينم.
پنج كلام به تو تعليم مى دهم كه جبرئيل عليه السلام به من تعليم نمود. عرض كرد: يا رسول الله، آن پنج كلام چيست؟ فرمود:
«يا رب الاولين و الاخرين، يا ذا القوه المتين، و يا راحم المساكين، و يا ارحم الراحمين.»
- اى پروردگار اولين و آخرين، اى صاحب نيروى متين و محكم، و اى رحم كننده بر مساكين، و اى رحيمترين رحم كنندگان.
فاطمه عليهاالسلام برگشت. چون على عليه السلام وى را ديد، فرمود: پدر و مادرم فدايت، با خود چه آوردى، اى فاطمه؟ عرض كرد:
«ذهبت للدنيا و جئت للاخره.»
- براى دنيا رفتم، و براى آخرت آمدم.
على عليه السلام فرمود:
«خير امامك، خير امامك.» [بحارالانوار، ج 43، ص 152، روايت 10.]
- پيش رويت خير است، پيش رويت خير است.
حديث پنجم:
در روايتى آمده است كه امام باقر عليه السلام فرمود:
«ماعبدالله بشى ء من التمجيد أفضل من تسبيح فاطمة عليهاالسلام، و لو كان شي ء افضل منه، لنحله رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم.» [بحارالانوار، ج 43، ص 64، روايت 56.]
- خداوند، به ثنايى با فضيلت تر از تسبيح فاطمه عليهاالسلام عبادت نشده است. و اگر چيزى افضل از آن بود، رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم به فاطمه هديه مى نمود.
حديث ششم:
در حديثى منقول است: رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم به جاى فرستادن خادمى كه فاطمه عليهاالسلام درخواست كرده بود تا او را در كارهايش يارى كند ، تسبيح مخصوص را به او و اميرالمومنين عليهماالسلام تعليم نمود و فرمود:
«افلا اعلمكما ما هو خير لكما من الخادم؟»
- آيا به شما (على و فاطمه عليهماالسلام) نياموزم چيزى را كه براى شما بهتر از خادم است؟
چون خواستيد بخوابيد، سى و سه بار «سبحان الله»، و سى سه بار «الحمدلله»، و سى و چهار بار «الله اكبر» بگوييد.
در ادامه حديث آمد: فاطمه عليهاالسلام، سه مرتبه عرض كرد:
«رضيت عن الله و رسوله.» [بحارالانوار، ج 43، ص 83، روايت 5.]
- از خدا و رسولش راضى شدم.
حديث هفتم:
در حديث ديگرى نيز رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم اين تسبيح را در عوض خادم به فاطمه عليهاالسلام تعليم نمود و سپس فرمود: اينها در گفتار صد مرتبه است، (ولى) در ميزان (اعمال)، هزار حسنه مى شود. اى فاطمه، اگر اين تسبيح را صبح هر روز بگويى ، «كفاك الله ما اهمك من امر الدنيا و الاخره.» [بحارالانوار، ج 43،ص 134.]
- خداوند، امور لازم دنيوى و اخروى تو را كفايت مى كند.
حديث هشتم:
در كتاب مصباح كفعمى آمده است:... نقش انگشترى فاطمه عليهاالسلام اين بود: «امن المتوكلون.»
- توكل كنندگان بر خدا ايمن هستند. [بحارالانوار، ج 43، ص 9، روايت 14.]
بيان:
اين بود بخشى از بيانات احاديث درباره عبادت و دعا و تسبيح آن حضرت عليهاالسلام، بخش ديگر از دعاها و تسبيحات آن حضرت نيز در فصل بيست و سوم خواهد آمد.
اما اينكه چگونه احاديث اين فصل بر فضيلت معنوى آن حضرت دلالت دارد؟ بايد گفت كه دلالت حديث اول و دوم روشن است، و رد ابتداى حديث سوم نيز مطلبى هست كه بيانگر عظمت وى است كه به دليل طولانى بودن از ذكر آن خوددارى شد. علاوه بر آنكه، توجه به معانى اين حرز و ملاحظه ى ماوراى لفظ آن، كار هر كس نيست و تنها از عهده ى معصومى چون فاطمه عليهاالسلام بر مى آيد كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم به وى تعليم نموده است.
در حديث چهارم نيز، جمله «ذهبت للدنيا و جئت للاخره» مبين عظمت معنوى آن بانوى بزرگ است. و جمله ى «رضيت عن الله و رسوله» در احاديث تسبيح نيز كلامى نيست كه از هر كس صادر شود. [براى بيان خصوصيات و اهميت اين تسبيحات، به وسائل الشيعه، ابواب تعقيب، باب 7 تا 11، ج 4، ص 1021 مراجعه شود.]

نوشتن دیدگاه