پنجم شعبان ولادت چهارمين اختر پر فروغ آسمان ولايت و امامت حضرت امام زين العابدين عليه السلام
با قامت عصمت و حيا مى آيد
با بانگ مناجات و دعا مى آيد
ميلاد عبادت است يعنى سجاد عليه السلام
از سوى خدا به سوى ما مى آيد
زيباترين روح پرستنده
مدينه سرزمين وحى در انروز زينتى جهان ارا به خود گرفت و از خانه فرزندان فاطمه شعاعى از نور به آسمان برخاست، غنچه اى در خانه حسين شكفته شد كه عطر وجودش همگان را به ديدار كشاند. پدر كودك را به سينه فشرد شبنم اشكهايش بر گل نو رسته غلطيد و روح دردمندش به آينده اين معصوم پاك متصل شد، شهادت تولد يافت، ايثار تفسير شد، دفتر عشق براى ترسيم فداكارى زيباترين خط را سرمشق گرفت، انروز پنجم شعبان سال 37 هجرى بود كه اين كودك با قدومش عالم را مزين كرد.
نام مباركش را همنام جد بزرگوارش على ناميدند.
مشهورترين القاب ان حضرت سجاد و زين العابدين است و زين العابدين لقبى است كه جد بزرگوار ان حضرت پيامبر اكرم (ص) او را بدين كيفيت ناميده است:
سعيد بن مصيب از ابن عباس نقل مى كند كه پيامبر فرمود در روز قيامت ندا مى شود كه زين العابدين كيست؟ گويى مى بينم على ابن الحسين ابن على ابن ابيطالب عليه السلام را كه با كمال سر بلندى در ميان صفوف حركت مى كند.
اوست حجت خدا بر زمين و زينت عبادت كنندگان، روح او در كوره حوادث كربلا گداخته شد و مشيت خدا بر ان قرار گرفته بود كه در بحبوحه نبرد حق و باطل در بستر بيمارى ياراى يارى پدر را نيابد و ذخيره آل محمد در عرصه خاكى باقى بماند. او براى تداوم خط سرخ آل على عليه السلام بايد به بالاترين درجه كمال صعود مى كرد و آماده پذيرش مسئوليتهاى رهبرى امت جدش ‍ پيامبر اسلام ميشد.
تاريخ زندگانى امام زين العابدين عليه السلام از نمونه هاى والاى كتاب خلقت است كه با اندكى تامل، بيشترين نويد از ان گرفته مى شود.
اين تاريخ پر نشيب و فراز، حاوى حوادثى است كه كمتر دورانى شاهد آنها بوده است.
در ان زمان، ارزشهاى دينى دستخوش تغيير و تحريف امويان قرار گرفته بود. گستاخى بنى اميه در مقابل اصول حقوق اجتماعى اسلام تا آنجا پيش رفته بود كه مردم يكى از مراكز اوليه و مهم اسلام، مى بايست به عنوان برده يزيد با فرمانده نظامى او بيعت نمايند.
در اين دوران احكام اسلام بازيچه دست افرادى چون ابن زياد، حجاج و عبد الملك مروان قرار گرفته بود كسانى همچون حجاج - كه مقام عبد الملك را بالاتر از رسول خدا (ص) مى دانستند. برخلاف اصول مسلم حقوق اجتماعى اسلام، از مسلمين جزيه گرفته و با كوچكترين سوء ظن، مردم را به دست جلادان مى سپردند.
انگاه كه وضع حكومت چنين باشد معلوم است كه تربيت دينى مردم و پرورش ‍ روحى اخلاقى آنان چگونه بوده و تا چه حد تنزل مى يابد.
امام سجاد عليه السلام در چنين اوضاع ناگوار اجتماعى، مهمترين كار خود را در زمينه برقرارى پيوند مردم با خدا بوسيله دعا آغاز كرد. او با اين كار، خلا شخصيتى مردم را پر كرده و جراحات عميقى را كه توسط دست اندر كان آل اميه بر حيثيت و شخصيت آنان وارد آمده بود، التيام بخشيد. خطى نورانى و روشن براى فعاليت مردم در بعد معنوى ترسيم كرد. در سايه بهره مندى از اين معنويت،انگيزه نيرومندى براى زنده ماندن و دورى از ياس و خمودى ايجاد نمود و در پى ان روحيه خود باختگى و حرمان را كه در اثر خفقان و فشارهاى اجتماعى ايجاد شده بود، زدوده و پاك نمود!
چگونگى برخورد امام سجاد عليه السلام با موالى و كسانى كه از ايران هجرت نموده تا از چشمه سار امامت جرعه اى بنوشند در تاريخ شيعه ثبت است. نيرو سازى امام، برخوردهاى حساب شده و دقيق ايشان، بذر افشانى تشيع در سراسر جهان از ان جمله ايران، نمونه هايى از برخوردهاى امام زين العابدين عليه السلام مى باشد. از شكوفه هاى به ثمر نشسته ان بوستان، على بن مهزيار اهوازى است كه از اموالى بود و سرانجام از اصحاب، محدثين و وكلاى امام رضا، امام جواد، و امام هادى عليه السلام گرديد. جاذبه و مهر آفرينى امام سجاد عليه السلام انقدر گسترش داشت كه اهل سنت را نيز شيفته خود كرده بود بطورى كه ابن شيبه بهترين سند را اينگونه معرفى كند:
زهرى از على بن الحسين، از پدرش از على عليه السلام.
جاحظ درباره شخصيت امام مى گويد: در شخصيت على بن الحسين فرقه هاى شيعى، معتزلى، خارجى، عامه و خاصه همه يكسان مى انديشند و در برترى و تقدم او بر ديگران هيچ ترديد به خود راه نمى دهند.
ابن ابى الحديد معتزلى در وصف حضرت چنين مى گويد:
كان على بن الحسين غايه العباده
على بن حسين در عبادت به نهايت درجه ان رسيده بود مالك بن انس، شخصيت معروف اهل سنت، درباره امام مى گويد:
لم يكن فى اهل بيت رسول الله (ص) مثل على بن الحسين
در اهل بيت پيامبر اكرم (ص) مثل بن الحسين وجود نداشت.
امام سجاد عليه السلام از بس در پيشگاه عظمت حق، خضوع و خشوع كرده، پيشانى به خاك سائيده و سجده به جاى آورده بود كه اثار عبادت در پيشانى او نمايان شده و ملقب به ذوالثفنات گرديده بود چون مى خواست وضو بگيرد، رنگ چهره اش دگرگون مى شد وقتى از علت ان مى پرسيدند، فرمود:
آيا مى دانيد در مقابل چه كسى مى خواهم بايستم؟
از حالات والاى معنوى و اخلاقى امام جز اين انتظار نمى رفت كه به هنگام تلبيه (لبيك گفتن) بيهوش شده و يا در هر شبانه روز تا وقت مرگ، هزار ركعت نماز مى خوانده است. بطورى كه مالك مى گويد: به خاطر عبادت او، وى را زين العابدين ناميدند.
پس از واقعه كربلا تشيع از نظر كمى و كيفى و در بعد سياسى و اعتقادى در بدترين وضع قرار گرفت. كوفه كه مركز مهم گرايشات شيعى بود تبديل به مركز خطرناكى جهت سركوبى شيعه گرديد و شيعيان سرشناس واقعى امام حسين عليه السلام كه از مدينه و مكه در ركاب ان حضرت بودند و آنان كه موفق شده بودند از كوفه به او ملحق شوند در كربلا به شهادت رسيدند و برخى در كوفه وجود داشتند. اما در ان شرايط سخت كه ابن زياد ايجاد كرده بود جرات ابراز وجود نداشتند. پس از حادثه كربلا اين مسئله مطرح بود كه كار شيعيان پايان گرفته و هرگز به عنوان گروهى فعال و كار آمد، نمى توانند مطرح شوند.
بنى اميه به گمان خود از زاويه ديد سياسى خويش، نقطه پايانى به زندگى سياسى و اجتماعى اهل بيت رسول خدا و حاملين اسلام ناب محمدى گذاشته بودند و از هر شيطنتى بهره مى جستند.
ولى با انهمه قدرت و اينهمه زيركى از يك نقطه بسيار ضعيف احساس غفلت كرده بودند و ان وجود امام سجاد عليه السلام بود. شخصيتى كه اگر چه از نظر سن، جوانى نو نهال مى نمود و برايش زود بود كه به فعاليت سياسى بپردازد ولى از نظر روحى و شخصيت علمى اجتماعى، بسيار اراسته و در سطح فوق العاده بالايى بود. او بر خلاف انتظار جامعه ان روز، فعاليت سياسى فرهنگى خود را در مدينه آغاز كرد و مردم را به سمت چشمه جوشان و خروشان معارف اصيل دعوت نمود.
موفقيت امام در تاريخ كاملا تاييد شده است زيرا حضرت موفق گرديد به شيعيان حياتى نو بخشيده و زمينه را براى فعاليتهاى امام باقر و امام صادق عليه السلام فراهم آورد.
تاريخ گواه است كه در طول 34 سال فعاليت امام، شيعه يكى از سخت ترين دورانهاى حيات خويش را پشت سر گذاشت و در جامعه ان روز حجاج كسى بود كه شنيدن كلمه كافر براى او بسيار دلپذيرتر از شنيدن كلمه شيعه بود.
ولى امام با ظرافت و لطافت خاصى فعاليت خويش را شروع كرد، از ابزارهاى قابل توجهى استفاده نمود. بهره گيرى حضرت از سلاح دعا، به جامعه اسلامى رفاه زده و دنيا طلب اب حيات بخشيد.
صحيفه سجاديه حضرت، تابش نورى بود بر قلب افسرده مردم اموى زده، تا شخصيت اصيل خود از باز يابند و باز هم در مسير اعلاى كلمه حق گام بردارند.
انفاقت امام عليه السلام و سركشى به فقرا، برگى ديگر از دفتر سراسر افتخار دوران وسيعى از مردم ان روز ايجاد نمود بطورى كه هسته هاى شيعه انقلابى و ياران با وفاى ائمه بعد، از اين چشمه خروشيده بود.
نگاههاى مهربانانه، سخنان الهى گونه، گذشت و ايثار پيامبر منشانه امام عليه السلام كار را بدانجا رسانيد كه امير حاكم بر قلوب مردم كسى جز على بن الحسين عليه السلام نبود. از اين روى هشام بن عبد الملك چون او را ديد كه به سوى حجر الا سود گام بر مى دارد و مردم راه را براى او باز مى كنند از سر حسادت خود به تجاهل زد و از ملازمان خود پرسيد او كيست؟
فرز دق شاعر عرب در ان جمع حضور داشت از نسيم توفيق الهى بهره گرفت و قصيده اى بلند در وصف امام سرود كه:
... سرزمين بطحا، كعبه و حرم او را مى شناسند... بهترين بندگان خداست و منزه از هر گونه الودگى، احمد مختار پدر اوست و تا هر زمان كه قلم قضا بر لوح قدر بگردش باشد درود رحمت بر روان او روان باد، اين همان على است كه جعفر طيار و حمزه شهيد، عموهاى اويند...
سالروز ولادت حضرتش بر تمام عابدان و صالحان مباك باد.
وارث صبر على عليه السلام
كيستم من، فارغ التحصيل دانشگاه دينم
دومين فرزند دلبند امام سومينم
چار مين استاد پرچمدار سرخ انقلابم
ز آنكه باب تاجدار پيشواى پنجمينم
در جهان آفرينش، بعد سالار شهيدان
شاهكار كلك ذات پاك هستى آفرينم
مسند ملك ولايت را به امر ذات مطلق
بعد جد تاجدار خويش، سوم جانشينم
گر بپرسى از نشانم، من نشان كربلايم
ور بپرسى قدر من، من ليله القدر زمانم
معنى حج و زكاتم، مظهر صوم و صلاتم
چشمه اب حياتم، كاشف راز نهانم
زاده خون و پيامم، تشنه شهد قيامم
مكه و ركن و مقامم، من امام ساجدينم
دردمندان را دوايم، بينوايان را نوايم
منبع جود و سخايم، رهنماى مسلمينم
وارث صبر عليم، خلق عالم را اوليم
حجت بر حق حقم، بيكسان را من معينم
اولم من، آخرم من، باطنم من، ظاهرم من
طاهرم من، فاخرم من، وجه رب العالمينم
من صراط المستقيمم، من حكيم، من عليمم
من رحيمم من كريمم، معنى حصن حصينم
من على ابن الحسينم، مست جام نشاتينم
من امام الحرمينم، خصم جان ناكسينم
در سيادت ساجدم من، در عبادت عابدم من
فخرم اين بس ز آنكه خالق، خوانده زين العابدينم
سرود گروهى در ولادت حضرت سجاد عليه السلام
مدينه ميخندد، ز يمن ميلادت
نشسته بر لبها، سرود زيبايت
حسين زند بوسه، هماره بر رويت
چو آسمان ريزد، ستاره بر كويت
خوش آمدى سجاد عليه السلام
تو ماه تابانى، تو جان جانانى
رسيده اى از راه، خوش آمدى مولا
بيا گل زهرا، نظر نما بر ما
نشسته بر لبها، ذكر على جانم
خوش آمدى سجاد عليه السلام
عزيز زهرايى، اميد دلهايى
به ما گنهكاران، شفيع فردائى
به خوبى گلها، به لاله صحرا
به مادرت زهرا، عيدى بده بر ما
خوش آمدى سجاد عليه السلام
به لطف بى همتا، دوباره شد پيدا
گلى زگلزار فاطمه زهرا عليه السلام
خوش آمدى سجاد عليه السلام
-------------------
محمد عسكرى

نوشتن دیدگاه