روايـات بـسـيـار در حـد تـواتـر اجـمـالى (1) بـر وقوع جنگ جهانى، نزديك ظهور حـضـرت مـهـدى (ع) دلالت دارد، و بـعـيـد اسـت كـه بـتـوان آن را بـر دو جـنـگ جـهـانـى اول و دوم گـذشـته كه در عصر ما اتفاق افتاده است تطبيق نمود، زيرا صفاتى كه براى ايـن جـنـگ در روايـات ذكـر شده است با اوصاف آن دو جنگ تفاوت دارد، مخصوصا در تعداد قـربانيان اين جنگ و زمانش كه نزديك به ظهور حضرت (ع) خواهد بود، بلكه از برخى از روايـات اسـتـفـاده مـى شـود كـه ايـن نـبـرد، در هـمـان سال ظهور و يا بعد از آغاز نهضت مقدس آن بزرگوار، بوقوع مى پيوندد.
و اينك نمونه هايى از اين روايات:
از امير مؤ منان (ع) منقول است كه فرمود:
((نـزديـك زمـان قـائم (ع) دو نوع مرگ وجود دارد مرگ سرخ و مرگ سفيد و ملخ ‌هايى كـه بـرنـگ خون بوده و گاه و بيگاه آشكار مى شوند اما مرگ سرخ يعنى شمشير و مرگ سفيد طاعون است))(2)
عـبارت ((نزديك زمان قائم)) دلالت دارد كه اين جنگ و مرگ سرخ خيلى نزديك به ظهور حـضـرت مـهـدى (ع) اتـفـاق مـى افتد، اما روايت، محل وقوع آن را تعيين نكرده است و از امام باقر (ع) روايت شده كه فرمود:
((قـائم قـيـام نـمـى كـنـد مـگـر در پـى تـرس و وحـشـت و زلزله هـا و فتنه و آشوب و بـلاهـايـى كه مردم گرفتار آن شوند كه پيش از آن گرفتار طاعون و بعد از آن، جنگ و خـونـريـزى بين اعراب و ايجاد اختلاف بين مردم و پراكندگى در دين شان و دگرگونى احوال آنان، بگونه ايكه كه در اثر مشاهده بجان هم افتادن مردم و يكديگر را خوردن، هر كس در صبح و شام، آرزوى مرگ مى نمايد))(3)
ايـن مـطلب دلالت دارد كه مرض طاعون قبل از ترس شديدى كه عبارت از همان درگيرى و جـنـگ عـمـومـى اسـت، خـواهـد بـود. امـا با فرض اينكه مطمئن باشيم شخص راوى تقديم و تاءخيرى در عبارت انجام نداده باشد، مشكل است كه وقوع حوادث را زنجيره اى و پشت سر هـم بـدانـيـم چون جمله ((و جنگ و خونريزى بين اعراب)) كه با كلمه ((ثم)) عطف شده است چنانچه بر جمله معترضه ((و طاعونى قبل از آن)) عطف شود صحيح است، بنابراين اخـتلاف بين اعراب، بعد از وجود طاعون مى باشد همچنين عطف آن بر جمله ((و بلائى كه مـردم گـرفـتـار آن مـى شـونـد)) نـيـز صـحـيـح اسـت كـه در ايـن صـورت ايجاد اختلاف، قبل از طاعون است... بعلاوه در اين پيشامدها اجمال است... البته از اين مطلب، فهميده مى شـود كـه بـراى عرب ها و مردم، دوره اى سخت از لحاظ ايمنى و سياسى و اقتصادى خواهد بـود. و مـمـكـن اسـت مراد از سال گرسنگى و قحطى كه در روايت بعدى از امام صادق (ع) نقل مى شود همين سال باشد، آنجا كه فرمود:
((ناگزير قبل از قيام قائم، سالى خواهد بود كه مردم در آن، از گرسنگى رنج مى برند و ترس و وحشتى سخت در اثر كشتار آنان را فرا مى گيرد))(4)
روايـت بـعـدى دلالت دارد كـه شـدت نـبـرد و حالت جنگ تا زمان صيحه آسمانى كه در ماه رمـضـان نـزديـك ظـهـور حـضـرت مهدى (ع) مى باشد ادامه خواهد يافت. از امام باقر (ع) نقل شده كه فرمود:
((اهـل شـرق و غـرب بـا يـكـديـگـر اخـتـلاف پـيـدا مـى كـنـنـد، آرى و اهـل قـبيله نيز (مسلمانان) و مردم با ترس و وحشت طاقت فرسائى روبرو خواهند شد و به هـمـان حال بسر برده تا زمانى كه منادى از آسمان ندا دهد... زمانى كه بانگ زد پس كوچ كنيد، كوچ))(5)
ايـن روايـت نـيـز دلالت دارد كه خسارتهاى اين جنگ به طور اساسى بر ملتهاى غيرمسلمان وارد مـى شـود و جـمـله ((اهـل شـرق و غـرب و آرى اهل قبيله با هم اختلاف پيدا مى كنند)) عبارت دقيقى است كه حاكى از اختلاف مسلمانها، بعد از اختلاف شرق و غرب است كه به نظر مى رسد اين اختلاف نتيجه و يا تابع اختلافات شـرق و غـرب اسـت، البـتـه ايـن امر در جنگ جهانى آينده طبيعى است، زيرا اهداف آن جنگ، مـراكـز حـكـومـت كـشـورهـاى بـزرگ و پايگاههاى نظامى آنان بوده و بطور غيرمستقيم به مـسـلمـانـان نـيـز سـرايـت مى كند همچنانكه برخى از روايات، نيز به اين مطلب تصريح نموده است. از ابوبصير نقل شده كه گفت از امام صادق (ع) شنيدم كه مى فرمود:
((ايـن امـر نـخـواهـد بـود تـا دو سـوم مـردم از بـيـن بـرونـد. سـؤ ال كـرديـم دو سـوم مـردم از بـيـن رفـتند پس چه كسى باقى مى ماند؟ حضرت فرمود: آيا دوست نداريد كه در يك سوم باقى مانده باشيد؟))(6)
و شـايـد خـطـبـه امـيـر مـؤ مـنـان، پـيـش از مـتـن ديـگـر، وقـت و عـامـل اين جنگ را مشخص مى سازد، خطبه اى كه آن حضرت تعدادى از نشانه هاى ظهور مهدى (ع) و برخى حوادث حركت او را در آن ذكر مى كند. و در آن خطبه شريفه دو فقره است كه ارتباط با جنگ جهانى دارد كه حضرت فرمود:
((آگـاه بـاشـيد اى مردم: از من بپرسيد پيش از آنكه فتنه و فساد مانند شترى كه در اثـر رم كـردن، مـهـارش زيـر سـم او قرار گيرد و بر ترس و اضطرابش افزوده شود، سـرزمـيـن شـمـا را پـايـمال نمايد و يا اينكه در مغرب زمين آتش جنگ بزرگى را با موادى قـابـل اشـتـعـال دامـن مـى زنـد، در حـالى كـه بـا فـرياد بلند بانگ مى زند واى بر او از انـتـقـامـجـويـى و خـونـخـواهـى و مـانـنـد آن... آنـگـاه مـردى از اهـل نـجـران خـارج شده و امام (ع) را اجابت مى كند او اولين مرد نصرانى است كه دعوت آن حـضـرت را لبـيـك مـى گـويـد، صومعه خود را خراب مى كند و صليبش را مى شكند و به اتـفـاق عـجـم هـا و مـردم مـسـتـضـعـف، سـوار بـر مركب و با درفش هاى هدايت بطرف (نخيله)(7) حـركـت مـى كـنـنـد. مـحـل تـجمع مردم از همه جاى روى زمين، در منطقه اى به نام فاروق قرار دارد و آن منطقه اى است كه در سر راه حج رفتن امير مؤ منان (ع) بين برس و فـرات واقـع شـده است. در آن روز تعداد سه هزار (هزار) يهودى و نصرانى كشته خواهند شـد كـه بـعـضـى از آنـهـا بـرخـى ديـگـر را بـه قـتـل مـى رسـانـنـد واقـعـه آن روز تاءويل اين آيه شريفه است: ((پيوسته اين ندايشان بود تا اينكه آنان را ((با شمشير و يا زير شمشير)) درو كرديم.))(8)
اما اين جمله امام (ع) كه ((قبل از اينكه با پايش فتنه اى در شرق ايجاد كند)) دلالت دارد كـه آغاز اين جنگ، از شرق يعنى از روسيه خواهد بود و يا حاكى از مشاجره و درگيرى در منطقه شرق مى باشد و بزودى در مبحث حركت ظهور آن حضرت، روايتى از امام باقر (ع) خواهد آمد كه خلاء و بحران سياسى وعده داده شده در حجاز سبب بوجود آمدن اين كشمكش بين شرق و غرب خواهد شد.
و عـبـارت ((و يـا آتـش جـنـگ بـزرگـى را بـا مـواد قـابـل اشـتـعـال، در غـرب مـى افـزود)) دلالت دارد كـه مركز اصلى نابودى، كشورهاى غربى است و مراد از كثرت مواد قابل اشتعال آن، پايگاههاى نظامى و پايتخت هاى و مراكز مـهـم آن كـشـورهـاسـت و ظـاهـرا مـعـنـاى كـلام حـضـرت كـه فـرمـود: ((مـحـل تـجمع مردم روى زمين فاروق است)) اين است كه مردم در آن روز از گوشه و كنار جهان جهت پيوستن به حضرت مهدى عليه السلام گرد هم جمع مى شوند و مقر و پايگاه او بـيـن كـوفـه و حـله اسـت، چـه ايـنـكه راهب نجرانى با نمايندگانى از مستضعفين، از همان نـاحـيـه بحضور ايشان مى رسند و به نظر مى رسد كه عبارت ((و آنجا منطقه سر راه و مـسـيـر حـج امير مؤ منان (ع) بين برس و فرات است)) حاشيه اى از خود راوى و يا نسخه بـردار اسـت كـه داخـل در اصـل عبارت شده است و شايد معناى المحجة كه در عبارت آمده است محل اجتماع كاروانهاى حج، در زمان امير مؤ منان (ع) و يا نام محلى باشد كه در آنجا درفش هـاى هـيـئت ها و نمايندگان، براى ورود به اردوگاه وى و يا ملاقات با آن حضرت اجتماع مى كنند.
و عبارت ((در آن روز بين شرق و غرب سه هزار هزار كشته مى شوند)) يعنى سه ميليون نـفـر و ايـنـكـه كلمه (هزار) را بين پرانتز گذارديم بدين جهت است كه آن كلمه، در روايت ديگرى در بحار ج 52 ص 274 وارد شده بود، و شايد هم آن كلمه از روايت افتاده باشد، البته اين بدين معنى نيست كه قربانيان جنگ جهانى سه ميليون نفر خواهد بود، بلكه اين تـعـداد، كـشـتـه هـاى آن روز و يـا مـقـطـع ديـگـرى خـواهـد بـود و ايـن يـك مـرحـله از مـراحـل جـنگ و آخرين آنهاست و قبلا ذكر شد كه مجموع خسارتهاى جانى جنگ و مرض طاعون كـه قـبـل از آن جـنـگ، شـيـوع پيدا مى كند به دو سوم ساكنان جهان بالغ مى گردد. و در روايتى ديگر پنج هفتم جمعيت جهان، چنانكه از امام صادق (ع) روايت شده است كه فرمود:
((پـيـشاپيش قائم دو نوع مرگ وجود دارد يكى مرگ سرخ و ديگرى مرگ سفيد، تا از هر هفت نفر 5 نفر از بين بروند))(9)
و در برخى از روايات، نه دهم مردم آمده...، البته گاهى اختلاف روايات، بعلت تفاوت منطقه ها و يا علل ديگرى است اما بهر حال خسارتهاى مسلمانان در اين جنگ، اندك بوده و يا قابل ذكر نبوده است.
خلاصه كلام اينكه:
روايـات شـريـفـه دلالت دارنـد كـه تـرس و وحـشـت، انـدكـى قـبـل از ظهور و يا در سال ظهور آن حضرت، جهان را فرا مى گيرد و خسارتهاى سنگين و خورد كننده اى بر مردم و بطور كلى بر غير مسلمانها وارد خواهد شد و اين را مى توان به جـنـگ عـمـومـى و وسـائل پـيشرفته و نابود كننده آن، كه باعث ترس و وحشت همه مردم مى شـود، تـاءويـل و تفسير نمود، چون اگر روش اين جنگ به نحو كلاسيك بود، رعب و وحشت آن بـه ايـن اندازه كه روايات توصيف كرده اند فراگير نبود و يا دست كم يك قسمت و يا مـنـطـقـه هـاى بـيـشـتـرى وجـود داشـت كـه مـشـمـول ايـن تـرس و وحـشـت و قتل و كشتار نمى گرديد.
اما روايات و قرينه هايى وجود دارد كه تفسير آن را به موجى از جنگ هاى منطقه اى ترجيح مـى دهـد، مـخصوصا با تعبيرى كه از امام باقر عليه السلام در مورد ظهور وارد شده است كـه فـرمـود: ((و جـنـگـهـا در زمين زياد مى شود)) و اين تصريح مى كند كه آنها جنگ هاى مـتعددى در همان سال هستند، بنابراين جمع بين اين روايت و روايتهايى كه بيانگر اختلاف و جـنـگ بـيـن اهـل شرق و غرب مى باشد، اين است كه اين نبردها بصورت جنگهاى منطقه اى بين آنان ايجاد مى شود و جنبه ويرانگرى آن متمركز در غرب مى باشد.
اما زمان اين جنگ، آنچه كه از روايات استفاده مى شود آن است كه زمان آن بسيار نزديك به ظـهـور حضرت مهدى (ع) مثلا در همان سال ظهور خواهد بود... و اگر بخواهيم بين روايتى كه اين جنگ و صفات آن را بيان كرده است جمع كنيم بهتر است بگوئيم جنگ، طى چند مرحله خـواهـد شـد، زيـرا ايـن جـنـگ انـدكـى قـبـل از ظـهـور حـضـرت آغـاز، و سـپـس بـقـيـه مـراحـل آن بـعد از نهضت آن بزرگوار خواهد بود. و آزادسازى حجاز بدست آن حضرت، در اثـنـاء آن جنگ مى باشد، سپس آن جنگ بعد از فتح عراق پايان مى پذيرد. و نبرد حضرت با روس ها و يا با بقاياى آنها بعد از جنگ جهانى خواهد بود، زيرا در روايت آمده بود كه نخستين نيرويى را كه حضرت تدارك مى بيند به نبرد با تركان (روسها) اعزام نموده و آنها را نابود مى كند.
اما اگر رواياتى را كه در مورد اين جنگ وارد شده است به جنگ هسته اى گسترده اى تفسير كنيم و به آنچه كه امروزه رسانه ها درباره چنين جنگى، قلمفرسائى مى كنند توجه كنيم، بـايـد بـگـويـيـم كـه مـدت اين جنگ بسيار كوتاه و آن طور كه مى گويند شايد بيش از يكماه به طول نيانجامد. والله العالم.
-----------------------
1-يـعـنـى بـطـرق گـونـاگـون از عـده اى از صـحـابـه نـقـل شـده كـه عـلم بـه صـدور آن از رسـول خـدا (ص) حاصل مى شود.
2-ارشاد مفيد ص 405 و غيبت طوسى ص 277.
3-كمال الدين صدوق صى 434.
4-بحار ج 52 ص 229.
5-بحار ج 52 ص 235.
6-بحار ج 52 ص 113.
7-منطقه اى است نزديك كوفه.
8-بحار ج 53 ص 82 و 84.
9-بحار ج 52 ص 207.
------------------
على كورانى

نوشتن دیدگاه