908. شكافتن امواج فتن
اءيها الناس! شقوا اءمواج الفتن بسفن النجاة
اى مردم! امواج فتنه ها را با كشتى هاى نجات بشكافيد. (1)
909. منفورترين خلق نزد خدا
اءن اءبغض الخلائق اءلى الله رجلان: رجل و كله الله الى نفسه، فهو جائر عن قصد السبيل، مشغوف بكلام بدعة، و دعاء ضلالة، و فهو فتتنة لمن افتتن به
منفورترين خلق نزد خدا دو نفرند: يكى ان كه خداوند او را به خودش واگذاشته است. چنين كسى از راه راست منحرف مى شود و شيفته گفتار بدعت آميز و دعوت گمراهى كسى است كه فريفته او مى شود. (2)
910. سود آزمايشات الهى
من لم ينفعه الله بالبلاء و التجارب لم ينتقع بشى ء من العظة
آن كه خداوند او را با گرفتارى ها و آزمايشات سود نرساند، از هيچ پند و اندرزى سود نخواهد برد. (3)
911. پاداش در برابر عمل نيكو
من كتابه اءلى زياد -: اءترجو اءن يعطيك الله اءجر المتواضعين و اءنت عنده من المتكبرين و تطمع - و اءنت متمرغ فى النعيم تمنعه الضعيف و اءلارملة - اءن يوجب لك ثواب المتصدقين! و انما المرء مجزى بما اءسلف، و قادم على ما قدم
در نامه خود به زياد: آيا در حالى كه نزد خداوند از متكبرانى، اميد دارى كه پاداش فروتنان را به تو دهد؟ و در حالى كه در نعمت ها غوطه ورى و آن ها را از مستمدان و بيوه زنان دريغ مى داى، چشم طمع به ثواب صدقه دهندگان دوخته اى! همانا آدمى در برابر كارهايى كه پيشاپيش فرستاده است پاداش مى بيند و نزد آنچه فرستاده است مى رود. (4)
912. بپرهيز از مستى نعمت
اتقوا سكرات النعمة و احذروا بوائق النقمة
از مستى نعمت بپرهيزيد و از سختى نقمت ها و بلاها برحذر باشيد. (5)
913. هر چيزى سببى دارد
ولكن الله يختبر عباده باءنواع الشدائد، و يتعبدهم بانواع المجاهد، و يبتليهم بضروب المكاره اءخراجا للتكبر من قلوبهم، و اءسكانا للتذلل فى نفوسهم، و ليجعل ذلك اءبوابا فتحا اءلى فضله، و اءسبابا ذللا لعفوه
خداوند بندگان خود را با انواع سختى ها مى آزمايد و از طريق سختگيرى هاى گوناگون آنان را به عبادت و پرستش وامى دارد و به انواع ناملايمات و امور ناخوشايند گرفتارشان مى سازد تا غرور را از دل هاى آنان بيرون برود و افتادگى را درجان هايشان بنشاند و نيز تا آن در آزمايش ها و سختى ها، را درهايى گشاده به سوى فضل و احسان خويش و اسباب آسان براى (رسيدن به آنان به ) گذشت و بخشايش خود قرار مى دهد. (6)
914. آزمايش و تنگدستى
اءيها الناس! ليركم الله من النعمة وجلين، كما يراكم من النقمة فرقين! اءنه من وسع عليه فى ذات يده فلم ير ذلك استدراجا فقد اءن مخوفا، و من ضيق عليه فى ذات يده فلم ير ذلك اختبارا فقد ضيع ماءمولا
اى مردم! بايد خداوند شما را در وفور نعمت ترسان ببيند همان گونه كه از بروز نقمتش هراسانيد؛ زيرا كسى كه در مال و منالش گشايش پديدآيد و آن را دامى براى گول خوردن نشناخت، از پيشامد ترسناكى خود را آسوده داشته است و هر كس كه به تنگدستى دچار شد و آن را وسيله آزمايش خود ندانست، پاداش اميد بخشى را ناديده گرفته است. (7)
915. وسيله آزمايش انسان
اءلا ترون اءن الله، سبحانه، اختبر الاولين من لدن آدم صلوات الله عليه، اءلى الاخرين من هذا العالم؛ باءحجار لا تضر و لا تنفع... و لو كان الاساس المحمول عليها، و الاحجار المرفوع بها بين زمردة خضراء، و ياقوته حمراء، و نور و ضياء لخفف ذلك مصارعُة الشك فى الصدور، و لو ضع مجاهدة اءبليس عن القلوب، و لنفى معتلج الريب من الناس، و لكن الله يختبر عباده باءنواع الشدائد
آيا نمى بينيد كه خداى سبحان همه انسان ها را، از آدم صلوات الله عليه تا آخرين نفر اين عالم، با سنگ هايى بيازمود كه نه زيانى مى رسانند و نه سودى... اگر پايه هايى كه خانه (كعبه) بر آن بناه شده و سنگ هايى كه با آن ها برافراشته گرديده است از زمرد سبزر و ياقوت سرخ و نور و درخشندگى بود، هر آينه از كشاكش شك در سينه ها مى كاست و كوشش ابليس را از دل ها برمى داشت و از انباشت ترديد و به تلاطم در آمدن آن در (اذهان ) مردم جلوگيرى مى كرد، اما خداوند بندگان خود را به سختى هاى گوناگون مى آزمايد. (8)
916. نهى از پيروى بزرگان
اءلا فالحذر الحذر من طاعة ساداتكم و كبرائكم... فانهم قواعد اساس العصبية و دعائم اركان الفتنة (9)
917. هنگام فتنه اينگونه باش!
كن فى الفتنة كابن اللبون، لا ظهر فير كب، و لا ضرع فيحلب
به گاه فتنه همچون شتر نر دو ساله باش كه نه پشت و نيرويى دارد كه بر او سوار شوند و نه پستانى كه از آن شير دوشند. (10)
918. مصيبت هاى كوچك و بزرگ
من عظم صغار المصائب، ابتلاه الله بكبارها
هر كه مصيبت هاى كوچك را بزرگ شمارد، خداوند او را به مصيبت هاى بزرگ گرفتار سازد. (11)
919. روزگار فتنه و آزمايش
لما قتل -: الا و اءن بليتكم قد عادت كهيئتها يوم بعث الله نبيكم صلى الله عليه و آله. و الذى بعثه بالحق لتبلبلن بلبلة و لتغربلن غربلة... حتى يعود اءسفلكم اءعلاكم، و اءعلاكم اءسفلكم، و ليسبقن سابقون كانوا قصروا، و ليقصرن سباقون كانوا سبقوا
بعد از كشته شدن عثمان فرمود: هان! آزمايش و تيره روزى ها، همچون روزى كه خداوند پيامبر خود صلى الله عليه و آله را برانگيخت، برگشته است. سوگند به آن كه او را به حق مبعوث كرد، هر آينه چنان در هم آميخته و چنان غربال شويد... كه آن كه پايين است روآيد و آن كه زبر است به زير در شود و پيشى جويندگانى كه عقب مانده اند پيشى گيرند و پيشى گيرندگانى كه جلوى افتاده اند عقب مانند... (12)
920. فتنه همان آزمايش است
لما قام اءليه رجل فقال: اءخبرنا عن الفتنة، و هل ساءلت رسول الله صلى الله عليه و آله عنها، فقال عليه السلام: اءنه لما اءنزل الله، سبحانه، قولة: (الم اءحسب الناس اءن يتركوا اءن يقولوا آمنا و هم لا يفتنون ) علمت اءن الفتنة لا تنزل بنا و رسول الله، ما هذه الفتنة التى اخبرك الله تعالى بها! فقال: يا على، اءن اءمتى سيفتنون من بعدى، فقلت، يا رسول الله، اءو ليس قد قلت لى يوم اءحد حيث استشهد من استشهد من المسلمين، و حيزت عنى الشهادة فشق ذلك على، فقلت لى: اءبشر فان الشهادُ من ورائك؟ فقال لى: اءن ذلك لكذلك، فكيف صبرك اءذن؟فقلت: يا رسول الله، ليس هذا من مواطن الصبر، و لكن من مواطن البشرى و الشكر. و قال: يا على اءن القوم سيفتنون (بعدى) باءموالهم، و يمنون بدينهم على ربهم، و يتمنون رحمتة، و ياءمنون سطوته، و يستحلون حرامه بالشبهات الكاذبة، و الاهواء الساهية، فيستحلون الخمر بالنبيذ، و السحت بالهدية، و الربا بالبيع قلت: يا رسول الله، فباءى المنازل اءنزلهم عند ذلك! اءبمنزلة ردة، اءم بمنزلة فتنة؟فقال: بمنزلة فتنة
مردى برخاست و به اميرالمؤ منين عليه السلام گفت: اى اميرمؤ منان! ما را از فتنه آگاه كن و آيا درباره آن از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله پرسيده اى؟
حضرت فرمود: چون خداى سبحان اين آيه را فرو فرستاد: الم. آيا مردم پنداشتند كه تا گفتند ايمان آورديم رها مى شوند و مورد آزمايش قرار نمى گيرند.
دانستم كه تا پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در ميان ما هست اين فتنه بر سر ما فرود نمى آيد. پس! گفتم: اى پيامبر خدا! چه فتنه اى است كه خداى بزرگ شما را از ان خبر داده است؟
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اى على! زودا كه امتم بعد از من آزموده شوند... اى على! به زودى مسلمانان با اموال خود آزموده مى شوند و به خاطر دينشان بر خدا منت مى نهند و آرزوى رحمت او را مى كنند و خود را از خشم او در امان مى دانند و با شبهه هايى دروغين و خواهش هاى نفسانى غفلت زا حرام او را حلال مى گردانند.
مثلا شراب را به نام آب انگور يا خرما و رشوه را به نام هديه و ربا را به نام بيع و معامله روا مى شمارند!
عرض كردم: اى پيامبر خدا! در اين هنگام آن ها را در چه مرتبه اى از مراتب قرار دهم! آيا در مرتبه ارتداد جايشان دهم و يا در مرتبه فتنه و آزمايش؟
فرمود: در مرتبه فتنه و آزمايش.
در نقل (كنز العمال) آمده است... سپس به من فرمود: اى على! تو بعد از من زنده مى مانى و به امتم مبتلا مى شوى و روز قيامت در پيشگاه خداى تعالى براى مخاصمه مى ايستى. پس جوابى آماده كن.
عرض كردم: پدر و مادرم فدايت باد! برايم توضيح دهيد كه اين فتنه اى كه مسلمانان به آن مبتلا مى شوند، چيست! و بعد از شما بر چه اساسى با آن ها
بجنگم؟
فرمود: به زودى بعد از من با ناكثين و قاسطين و مارقين مى جنگى.
پيامبر صلى الله عليه و آله نام و نشان يكايك آن ها را به من مى گفت. سپس فرمود: تو با هر كس از امت من كه با قرآن مخالفت ورزد و در دين راءى و نظر خود را به كار زند جهاد مى كنى؛ چرا كه در دين راى و نظر (شخصى) نيست، بلكه دين تنها امر و نهى پروردگار است. (13)
921. پناه بر خدا از فتنه
لا يقولن اءحد كم: (اللهم اءنى اعوذ بك من الفتنة) لانه ليس اءحد اءلا و هو مشتمل على فتنة، و لكن من استعاذ فليستعذ من مضلان الفتن، فان الله سبحانه يقول: (و اعلموا اءنما اءموالكم و اءولادكم فتنة)
هيچ يك از شما نگوييد: خدايا! از فتنه به تو پناه مى برم؛ زيرا هيچ كس نيست كه از فتنه و آزمايش بر كنار باشد، بلكه كسى كه از فتنه به خدا پناه مى برد، بايد از فتنه هاى گمراه كننده به خدا پناه برد؛ زيرا خداى سبحان فرموده است كه: (اموال و فرزندان شما فتنه اند.) (14)
922. نبرد با كفار قريش
مالى و لقريش! و الله قلد قاتلتهم كافرين، و لاقاتلنهم مفتونين
مرا چه با قريش! به خدا سوگند كه در زمان كفرشان با آن ها جنگيدم، اكنون نيز كه به فتنه و گمراهى در افتاده اند با آن ها مى جنگم. (15)
923. مغرور مشو!
كم من مستدرج بالاحسان اءليه، و مغرور بالستر عليه، و مفتون بحسن القول فيه!
بسا كسانى كه با احسان خداوند اندك به عذاب حق نزديك شده اند و به خاطر پوشاندن گناهانشان مغرور و فريفته شده اند و به سبب تعريف و تمجيد (مردمان) از آنان به فتنه و تباهى افتاده اند! (16)
--------------------------
1-خطبه 5.
2-خطبه 17.
3-خطبه 176.
4-نامه 21.
5-خطبه 151.
6-خطبه 192.
7-حكمت 358.
8-خطبه 192.
9-خطبه 192.
10-حكمت 1.
11-حكمت 448.
12-خطبه 16.
13-خطبه 156.
14-خطبه 33.
15-حكمت 116.
16-حكمت 116.
---------------------
عباس عزيزى

نوشتن دیدگاه