زيد بن موسى بن جعفر (عليهما السلام) گفت : پدرم به من خبر داد كه از جدم روايت نموده بود كه چنين فرمود: فاطمه صغرى پس از آنكه از كربلا به شهر كوفه رسيد، خطبه اى به اين مضمون خواند: ((الحمد لله ....))؛ حمد و سپاس ذات مقدس خداوند را سزاست به شماره ريگها و سنگهاى بيابان و به اندازه سنگينى عرش خداوند مهربان ، تا سطح زمين و آسمان ! او را سپاس مى گويم و ايمان به خداونديش دارم و خويش را به او مى سپارم و شهادت مى دهم كه بجز او خدايى نيست و او يگانه و بى نياز و شريك ، است و گواهى مى دهم بر آن كه محمد (صلى الله عليه و آله و سلم ) بنده خاص و رسول مخصوص اوست و نيز شهادت مى دهم بر آنكه فرزندان پيامبر را در كنار آب فرات مانند گوسفندان سر از بدن جدا نمود، و بدون آنكه كسى را به قتل رسانده باشند و كسى خونى از آنها طلبكار باشد. پروردگارا، به تو پناه مى برم از اينكه بر تو دروغ بسته باشم يا آنكه سخنى گويم بر خلاف آنچه نازل فرمودى بر پيغمبر كه از امت ، عهد و پيمان گرفت از براى وصى خويش ‍ على (عليه السلام)،
ذنب - كما قتل ولده بالاءمس - فى بيت من بيوت الله ، فيه معشر مسلمة باءلسنتهم ، تعسا لرؤ وسهم ، ما دفعت عنه ضيما فى حياته و لا عند مماته ، حتى قبضته اليك محمود النقيبة ، طيب العريكة ، معروف المناقب ، مشهور المذاهب ، لم تاءخذه اللهم فيك لومة لائم و لا عذل عاذل .
هديته يا رب للاسلام صغيرا، و حمدت مناقبة كبيرا، و لم يزل ناصحا لك ولرسولك صلواتك عليه و آله حتى قبضته اليك ، زاهدا فى الدنيا، غير حريص عليها، راغبا فى الآخرة مجاهدا لك فى سبيلك ، رضيته فاخترته و هديته الى صراط مستقيم .
اءما بعد، يا اءهل الكوفة ، يا اءهل المكر و الغدر و الخيلاء.
فانا اءهل بيت ابتلانا الله بكم ، و ابتلاكم بنا، فجعل بلاءنا حسنا، و جعل علمه عندنا و فهمه لدينا.
فنحن عيبة علمه و وعاء فهمه و حكمته و حجته على اءهل الاءرض ‍ فى بلاده لعباده .
آن على كه مردم حق او را از دستش گرفتند و او را بى گناه مانند فرزندش ‍ حسين (عليه السلام) كه در روز گذشته كشته اند، به قتل رسانيدند.
(قتل على (عليه السلام)) در خانه اى از خانه هاى خدا (يعنى مسجد كوفه) واقع گرديد كه در آن مسجد جماعتى بودند كه به زبان اظهار اسلام مى نمودند كه هلاكت و دورى از رحمت الهى بر ايشان باد! زيرا تا در حيات بود ظلمى را از او دفع ننمودند و نه آن هنگام كه از اين دنياى فانى به سراى جاودانى رسيد و از اين دار فانى او را به سوى رحمت خويش ‍ انتقال دادى در حالتى كه پسنديده نفس و پاكيزه طبيعت بود و مناقبش ‍ معروف و راه سلوكش مشهور بود.
خداوندا، او چنان بود كه هيچ گاه ملامت ملامت كنندگان او را در حق بندگى ات و رضايت مانع نمى آمد هنگام كودكى او را به سوى اسلام هدايت نمودى و در حال بزرگى مناقبش را پسنديدى و همواره نصيحت را براى رضاى تو و خشنودى پيغمبرت ، فرو نمى گذاشت تا آنكه روح پاكش را قبض نمودى .
او لذائذ دنياى فانى را پشت پا زده و به آن مايل و حريص نبود بلكه رغبتش به سوى آخرت بود و همتش معروف در جهاد كردن در راه پسنديده تو بود.
تو از او راضى شدى و اختيارش نمودى سپس به راه راست هدايتش ‍ كردى . ((اءما بعد...))؛ اى جماعت كوفه ! اى اهل مكارى و خدعه و تكبر! ماييم اهل بيت عصمت و طهارت كه خداى عزوجل
اءكرمنا الله بكرامته و فضلنا بنبيه محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) على كثير ممن خلق تفضيلا بينا.
فكذبتمونا، و كفرتمونا.
و راءيتم قتالنا حلالا و اءموالنا نهبا.
كاءننا اءولاد ترك اءو كابل كما قتلتم جدنا بالاءمس ، و سيوفكم تقطر من دمائنا اءهل البيت ، لحقد متقدم .
قرت لذلك عيونكم ، و فرحت قلوبكم .
افتراء على الله و مكرا مكرتم ، و الله خير الماكرين .
فلا تدعونكم اءنفسكم الى الجذل بما اءصبتم من دمائنا و نالت اءيديكم من اءموالنا.
فان ما اءصابنا من المصائب الجليلة و الرزايا العظيمة فى كتاب من قبل اءن نبراءها، ان ذلك على الله يسير.
لكيلا تاءسوا على ما فاتكم و لا تفرحوا بما آتاكم ، و الله لا يحب كل مختال فخور.
ما را (به تحمل و صبورى و ظلم هاى شما) مبتلا ساخت و شما را به وجود ما (كه جز حق گفتار و كردار نداريم) امتحان نمود و امتحان ما را نيكو مقرر فرمود و علم و فهم را در نزد ما قرار داد؛ پس ماييم صندوق علم الله و ظرف فهم و حكمت بارى تعالى و ماييم حجت حق بر روى زمين در بلاد او از براى بندگان . خدا ما را به كرامت خويش گرامى داشته و به واسطه محمد مصطفى (صل الله عليه و آله و سلم) بر بسيارى از مخلوقات فضيلت داد به فضيلت داد به فضيلتى ظاهر و هويدا؛ پس شما امت ما را به دروغ نسبت داديد و از دين ما را خارج دانستيد و چنين پنداشتيد كه كشتن ما حلال و اموال ما هدر و غنيمت است ، مصل آنكه ما از اسيران ترك و تاتاريم . همچنان كه در روز گذشته جد ما على (عليه السلام) راكشتيد و هنوز خونهاى ما اهل بيت ، از دم شمشيرهاى شما مى چكد به واسطه عدوات و كينه ديرينه كه از زمان جاهليت داشتيد و براى همين نيز چشمانتان و دلهايتان شاد گرديده از روى افتراء بر خداى عزوجل و از جهت مكرى كه انگيختيد و خدا بهترين مكر كنندگان است ؛ پس نشايد كه نفس شما دعوت كند شما را به سوى فرح و سرور به واسطه رسيدن به آرزوهايتان . اكنون خون ما را ريختيد و دست شما به اموال ما رسيد. به درستى كه اين مصيبت هاى بزرگ كه به ما رسيده است خداند متعال پيش از خلفت در كتاب لوح محفوظ آن را ثبت فرموده و در قرآن مى فرمايد: ما اءصاب من مصيبة ....؛ يعنى هيچ مصيبتى در زمين و نه در وجود شما روى نمى دهد مگر اينكه همه آنها قبل ازتبا لكم ، فانتظروا اللعنة والعذاب ، فكاءن قد حل بكم ، و تواترت من السماء نقمات ، فيسحتكم بعذاب و يذيق بعضكم باءس بعض ثم تخلدون فى العذاب الاءليم يوم القيامة بما ظلمتمونا، اءلا لعنة الله على الظالمين .
ويلكم ، اءتدرون اءية يد طاعنتنا منكم ؟! و اءية نفس نزعت الى قتالنا؟! اءم باءية رجل مشيتم الينا تبغون محاربتنا؟!
قست و الله قلوبكم ، و غلظت اءكبادكم ، و طبع على اءفئدتكم ، و ختم على اءسماعكم و اءبصاركم (سول لكم الشيطان و اءملى لكم و جعل على بصركم) غشاوة فاءنتم لا تهتدون .
فتبا لكم يا اءهل الكوفة ، اءى ترات لرسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم) قبلكم و ذحول له لديكم بما غدرتم باءخيه على بن اءبى طالب جدى و بنيه و عترة النبى الاءخيار صلوات الله و سلامه عليهم ، وافتخر بذلك مفتخركم فقال :
آنكه زمين را بيافرينم در لوح محفوظ ثبت است و اين امر براى خدا آسان است . اين به خاطر آن است كه براى آنچه از دست داده ايد تاءسف نخوريد و به آنچه به شما داده است دلبسته و شادمان نباشيد و خداوند هيچ متكبر فخر فروشى را دوست ندارد! زيان و هلاكت بر شما باد! منتظر باشيد لعنت و عذاب الهى را چنان عذابى كه گويا الآن بر شما رسيده و نعمت هايى را كه گويا پى در پى از آسمان نازل مى شود؛ پس ريشه وجود شما را به تيشه هاى عذاب بيرون خواهد افكند و گروهى از شما خواهد كه مسلط شود بر گروهى ديگر (كه سختى عذاب را براى همديگر بچشانيد) از آن پس همگى در عذاب دردناك جاويدان خواهيد بود؛ زيرا بر ماستم كرديد و لعنت خدا مر ستمكاران راشت . واى بر شما باد! آيا مى دانيد كه چه دستى از شما و چه نفسى شايق گرديده كه با ما قتال كنيد و با كدام پا به جنگ ما آمديد؟ به خدا سوگند قلبهايتان سخت و جگرهايتان پر غيظ و كينه گشته و مهر ظلالت بر دلهايتان و بر گوشها و ديدگانتان زده شده و شيطان با وسوسه ها و آرزوها شما را در انداخته و پرده بر چشمانتان كشيده ؛ پس هرگز هدايت نخواهيد شد. اى اهل كوفه ! زيان و هلاكت بر شما باد! آيا مى دانيد چند خون از رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) و فرزندان و عترت پاك او را در دل داريد تا به حدى كه به كشتن ما اهل بيت ، فخر و مباهات مى كنيد!؟ و به اين مضمون گويا هستيد كه :
نحن قتلنا عليا و بنى على         بسيوف هندية و رماح
و سبينا نساءهم سبى ترك         و نطحناهم فاءى نطاح
بفيك اءيها القائل الكثكث و الاءثلب ، افتخرت بقتل قوم زكاهم الله و اءذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهيرا، فاكظم واقع كما اءقعى اءبوك ، فانما لكل امرء ما اكتسب و ما قدمت يداه .
اءحسدتمونا - ويلا لكم - على ما فضلنا الله .
شعر:
فما ذنبنا ان جاش دهرا بحورنا         و بحرك ساج لا يوارى الدعامصا
((ذلك فضل الله يؤ تيه من يشاء و الله ذوالفضل العظيم و من لم يجعل الله نورا فماله من نور.))
قال : وارتفعت الاءصوات بالبكاء والنحيب ، و قالوا: حسبك يابنة الطيبين ، فقد اءحرقت قلوبنا (و اءنضحت نحورنا) و اءضرمت اءجوافنا، فسكتت .
((نحن قتلنا...))؛ يعنى ما كشتيم على و فرزندان على را با شمشيرهاى هندى و نيزه ها و زنان ايشان را اسير نموديم مانند اسيران ترك و ايشان را شكست داديم چه شكستى !
اى گوينده چنين سخنان ، خاك بر دهانت باد! آيا فخر مى كنى به كشتن گروهى كه خداوند تعالى ايشان را پاك و پاكيزه گردانيده است و رجس و پليدى را از ايشان برداشته . اى شخص پليد! خشم خود را فرو بنشان و چون سگ بر دم خود بنشين چنانكه پدرت نشست . همانا براى هر كسى همان جزاى است كه كسب نموده و به دست خويش به سوى قيامت پيش فرستاده است . آيا بر ما حسد مى برديد؟ واى بر شما به واسطه آنچه كه خداى تعالى ما را فضيلت داده و اين شعر را ذكر فرمود: ((فما ذنبنا....))؛ يعنى ما را چه گناه است اگر چند روزى (به امر الهى) درياى شوكت و جلال و فضيلت ما به جوش آيد و درياى اقبال تو آرام باشد به قسمى كه كه كفچليز (دعموص)(1) در آن نتواند پنهان بماند. ((ذللك فضل ....))(2) ((و من لم ....))(3)؛ اين فضل خداوند است كه به هر كس بخواهد مى دهد و خداوند صاحب فضل عظيم است . و هر كسى كه خدا نورى براى او قرار نداده ، نورى براى او نيست . راوى گويد: چون آن مخدره مكرمه اين كلمات را ادا فرمود، صداها به گريه بلند شد و اهل كوفه عرضه داشتند: كافى است اين فرمايشات اى دختر طيبين ! به تحقيق كه دلهاى ما را كباب نمودى و گردنهاى ما را نرم كردى و آتش ‍ اندوه به اندرون و باطن ما افروختى .
قال : و خطبت اءم كلثوم ابنة على (عليه السلام) فى ذلك اليوم من وراء كلتها، رافعة صوتها بالبكاء، فقالت :
يا اءهل الكوفة ، سوءا لكم ، ما لكم خذلتم حسينا و قتلتموه و انتهبتم اءمواله وورثتموه و سبيتم نساءه و نكبتموه ؟! فتبا لكم و سحقا.
ويلكم ، اءتدرون اءى دواة دهتكم ؟ و اءى وزر على ظهوركم حملتم ؟ (و اءى دماء سفكتموها؟) قتلتم خير رجالات بعد النبى (صلى الله عليه و آله و سلم)، و نزعت الرحمة من قلوبكم ، اءلا ان حزب الله هم الغالبون و حزب الشيطان هم الخاسرون .
ثم قالت :
قتلتم اءخى صبرا فويل لاءمكم         ستجزون نارا حرها يتوقد
سفكتم دماء حرم الله سفكها         و حرمها القرآن ثم محمد
اءلا فابشروا بالنار انكم غدا         لفى سقر حقا يقينا تخلدوا
پس آن مخدره مكرمه خاموش گرديد.
-------------------------------------------------------
1- ((دعموص)) موجودى است در آب شبيه كرمهاى كوچك و باريك كه در آبهاى راكد و گنديده توليد مى شود و متصل بر روى آب ظاهر مى شود و فرود مى رود و آن را به فاسى ((كفچليز)) گويند و در آبهاى مواج و متلاطم از آنها وجود ندارد و آرامى دريا كنايه است از خمول حال ايشان . (مترجم)
2- سوره حديد (57)، آيه 21.
3- سوره نور (24)، آيه 40.
--------------------------------------------
نويسنده : سيد بن طاوس
مترجم : محمدطاهر دزفولى
به كوشش : صادق حسن زاده

نوشتن دیدگاه