خداوند تبارك و تعالى بدلائل و جهاتى در زندگانى دنيا مرد را بر زن ترجيح داده ، بلكه بواسطه آيه مباركه الرجال قوامون على النساء بما فضل الله بعضهم على بعض ، مرد را والى و غالب بر زن قرار داد يعنى مردان مرتبه تسلط و تغلب بر زنان دارند از دو وجه :
اول - از جهت آنكه خدا تفضيل داده مردان را بر زنان بقوت بدن و كمال حسن تدبير و به اختصاص نبوت و امامت و ولايت و اقامه حدود و شعاير اسلامى و جهاد وارث كه زن نصف مرد ميبرد و شهادت كه چهار زن مطابق دو مرد است و ديه كه ديه زن نصف مرد ميباشد و امام جماعت كه زن حق ندارد براى مرد امام جماعت شود و مرجع تقليد و قاضى كه بايد از جنس مرد باشد نه زن اگر چه زن خيلى عالمه و در علمش برتر از مرد هم باشد.
دوم - و بما انفقوا اموالهم بواسطه آنكه مردان از مال خود بزنان نفقه و كسوه و مهر ميدهند.
نظر علم در تفاوتهاى جسمى مرد و زن
امروز با دقت تمام حساب كرده اند و مغز زن را صد الى دويست گرم كمتر از مرد يافته اند البته اين محاسبه كردن پس از رسيدگى كردن يازده هزار مغز زن و مرد اروپايى بوده كه حد متوسط مغز مرد را ((1361)) گرم و حد متوسط مغز زن را ((1200)) گرم معين نموده اند.
نكته اى در جمجه
البته معلومست كه جمجمه مرد و زن به نسبت مغزايند و متفاوتست ، يعنى جمجه زن در حدود 15 از جمجمه مرد كوچكتر است ، اما نكته مرموز و لطيف آنكه دانشمندان فن معتقدند هر قدر علم و مدنيت در بشر افزونتر ميشود وسعت جمجمه مرد بيشتر ميگردد و اما در زن رو به تنزل است و لذا ((گوستاولوبون )) فرانسوى در كتاب ((تمدن اسلام و عرب )) مينويسد طبق تحقيق دانشمندان فن حجم جمجمه زنان امروز از حجم زنان غيرمتمدن قديم كمتر و در مرد قضيه كاملا برعكس ميباشد.
حواس خمسه زنان
طبق تحقيقات فيزيولوژيستها گرچه مردم قاره ها و مناطق مختلف بر حسب احتياج به حاسه مخصوصى نسبت بيكديگر متفاوت هستند، مثلا اهالى آندامان ((يعنى ساكنين جزاير بين شبه جزيره مالاكا و سيلان )) با حس شامه از مسافت دورى بوى ميوه را حس ‍ ميكنند و مردم ((كالموك )) كه از قبايل آلتايى در مغولستان غربى هستند نوعا قوه باصره آنها قويتر از ساير مناطق است اما در همه جا زنان از اين حواس نصيب كمترى دارند.
((صدوق )) در ((علل الشرايع )) از ((محمد بن سنان )) نقل ميكند كه گفت من نامه اى خدمت حضرت رضا (ع ) نوشتم و از علت قبول نشدن شهادت زن در طلاق و روايت هلال سئوال كردم حضرت فرمودند زيرا كه قوه بينايى ضعيف و در احساسات و جانبدارى مفرط هستند.
حتى قوه لامسه كه در مناطق مختلف تا حدودى نزديك بهم است ولى در زنان بعلت ضعف همين قوه است كه ميتوانند درد سخت زايمان را كمتر درك كنند و اين اختلاف در حيوانات نر و ماده نيز تجربه شده است .
ضربان نبض زن و مرد
قلب زن شصت گرم كمتر از قلب مرد است و لذا در ضربان نبض ما سنجشهائيكه بعمل آمده حد متوسط در ميان اروپائيان 72 ضربه در هر دقيقه و بين سياههاى آتازونى 74 ضربه در هر دقيقه و بين هندوهاى امريكا 76 ضربه در هر دقيقه اندازه گيرى شده ولى در هر نقطه جهان سرعت ضربان نبض زن بعلت ضعف قواى او نسبت به مرد بيشتر است و اين اختلاف در هر دقيقه بين 10 تا 14 ضربه است چنانكه در حيوانات ماده نيز ضربات نبض سريعتر است . مثلا در شير ماده 7 ضربه بيشتر از شير نر و در گاو ماده 20 ضربه بيشتر از نر ميباشد.
تنفس زن و مرد
براى تنفس نيز مطالعاتى شده ، در ايران در هر يك دقيقه معمولا 8 الى 20 و در فوئرثهيا 16 تا 20 و در ميان گيرگيزها كه ملل شمالى و غربى چنين هستند معمولا 19 و در اروپا 14 تا 18 بار در يك دقيقه تنفس ميكنند.
در تنفس بعلت ضيق و ضعف جهاز تنفسى زيرا گنجايش هوا در جهاز تنفسى مرد به اندازه نيم ليتر بيش از زن است و نيز مرد در هر ساعت 11 گرم كربن ميسوزاند و بهمين سبب اكسيژن بيشترى وارد ريه اش ميشود، در صورتيكه زن در هر ساعت 7 گرم بيشتر نمى سوزاند، زن سريعتر نفس ميكشد اگر چه با اين سرعت نتيجه كمترى از لحاظ اكسيژن نصيبش ميشود.
قامت زن و مرد
قامت زن بطور متوسط 12 سانتى متر از قامت مرد كوتاهتر است و اين تفاوت از هنگام ولادت كاملا مشهود است و اختصاص به زن و مرد متمدن هم ندارد بلكه اين اختلاف چون روى قوانين طبيعى و ساختمان قواى جسمانى است در ميان قبايل وحشى به همين نسبت ديده ميشود.
وزن زن و مرد
وزن اختلاف زن و مرد از همان آغاز تولد معلومست و معدل نسبت تفاوت و زن آنها در همه جا پنج كيلوگرم است ، يعنى وزن بدن مرد بطور متوسط 47 كيلوگرم و وزن متوسط زن 42 كيلوگرم است و همچنين استخوان بندى زن معمولا كوچكتر و سبكتر از استخوان بندى مرد است و استخوان مرد محكمتر از استخوان زن است .
و نيز عضلات و ماهيچه زن ضعيفتر و ظريفتر از مرد است و حجم عضلات زن به اندازه يك ثلث كمتر از مرد ميباشد و بهمين جهت اندام زن لاغرتر و حركاتش از مرد كندتر است و همچنين حجم ريه زن 1300 ولى حجم ريه مرد 1600 سانتيمتر مكعب است و نيز خون زن از لحاظ رنگ و وزن و هم از جهت تركيب با خون مرد تفاوت دارد يعنى خون زن كم رنگتر و سبكتر از خون مرد است و گلبولهاى سفيد در خون مرد بيشتر است و مقدار هموگلوبين ((ماده آهنى رنگين خون )) و مواد ازتى و آلبومين ، ((سفيده تخم مرغ )) در خون زن كمتر است .
اين مسلم است كه فعاليتهاى روانى محققا با فعاليتهاى فيزيولوژيكى بدن بستگى دارد جان با جسم مانند شكل يك مجسمه با سنگ مرمر بهم آميختگى دارد و لذا در كتاب ((انسان موجود ناشناخته )) ميگويد متخصصين تعليم و تربيت بايد اختلافات عضوى و روانى جنس مرد و زن را در نظر داشته باشند و توجه باين نكته اساسى در بناى آينده تمدن حائز كمال اهميت است .
در كتاب ((حقوق زن )) مينويسد: در اينكه ميان روح و جسم بطور كلى همبستگى و تناسب دقيقى برقرار است و فعاليتهاى روانى با فعاليتهاى فيزيولوژى نسبت و بستگى تام دارد، ترديدى نيست مثلا اخته كردن خواجه سراهاى سابق كه يك عمل جسمانى است آنچنان تاءثير فورى در تغيير روحيات و اخلاق مردانگى آنها داشت كه كاملا محسوس بود و حتى در صدا و بشره آنان نيز تغييرات كلى داده ميشود و نيز بيرون آوردن تخمدانهاى زنان در روحيات آنان تغييرات كلى ميدهد كه افسردگى بيحد، اختلال و تشويش افكار سوء خلق كم حوصلگى و امثال آنرا ميتوان از آثار آن شمرد.
نيروى تعقل و عواطف زن و مرد
نيروى جسمانى و اعصاب قوى و قدرت دماغى مرد او را براى مجاهدت و مبارزه دامنه دارترى در امور زندگى آماده ميسازد. خواه اين مبارزه در ميدانهاى جنگ باشد يا در برابر درندگان جنگل براى تهيه صيد يا در راه تاءسيس نظامات حكومت و شئون اقتصاد و يا براى تحصيل غذا و معيشت خود و زن و فرزندش . ولى در موضوعات عاطفى مانند كودكان غالبا دستخوش تحول و تبديل ميشود، بر عكس زن در موضوعات عاطفى بسيار نيرومند است و در كارهاى محتاج به فكر يا نيروى جسم استقرار و ثبات ندارد، مگر كارهائيكه با عواطف زنانه او ملايم باشد، مانند پرستارى و سرپرستى اطفال و گلسازى و تدبير منزل و خياطى و غيره و اين تفضيلى كه خداوند براى مردان قائل شده دليل بر حقارت و سلب احترام از زن نيست بلكه اين اختلاف طبق مصلحت و حكمت آفريننده حكيمى است كه براى ترقى و تكامل نوع بشر لازم دانسته است . ربناالذى اعطى كل شى خلقه ثم هدى ، پس اگر يك جراح نمى تواند چون يك مهندس ساختمان نقشه ساختمانى را طرح كند و يا يك دانشمند علم اخلاق نبايد در مسائل علوم سياسى و اقتصاد اظهار نظر كند و خلاصه هر متخصصى حق دارد در رشته خود اظهار نظر كند و در رشته هاى تخصصى ديگران دخالت نكند اين كوچكى و حقارت او را نميرساند و بمقام او لطمه اى وارد نميكند.
بنابراين براى زن و مرد يك سلسله وظايف معينى طبق ساختمان جسمى و روحى آنها تعيين شده است اگر چه در بعضى از امور مرد بر زن حق تقدم داشته باشد و بقول پروين اعتصامى :
وظيفه زن و مرد اى حكيم دانى چيست
يكيست كشتى و آن ديگريست كشتى بان
چو ناخداست خردمند و كشتى اش محكم
دگر چه باك ز امواج ورطه طوفان
بديهى است كه كشتى و ناخدا هر يك موقعيت و وظيفه جداگانه اى دارند، نه ناخدا ميتواند كار كشتى را بكند و نه كشتى كار ناخدا، ولى در عين حال هر كدام بايد وظيفه خود را انجام دهند پس اگر بنا شود در امور اجتماعى زن و مرد در وظايف يكديگر دخالت كنند آنروزيست كه كشتى زندگى و سرنشينان آن گرفتار طوفان بلا خواهد شد، ((پس از شير حمله خوش بود و از غزال رم )) از گفتار ما معلوم شد كه زن از حيث دستگاه خلقت مانند مغز و قلب و حواس خمسه و عقل و فهم و استعداد و ساير چيزهاى ديگر با مرد تفاوتهايى دارد.
در عين حال زنهاى بزرگى در دنيا پيدا شده اند كه باعث فخر و سربلندى زنان عالم ميباشند، يكى از آنها مخدره مكرمه آمنه بيگم دختر ملا محمدتقى مجلسى است كه بسيار فاضله و عالمه و متقى بوده است .
روزى ملا محمدتقى بخانه آمد و بدخترش گفت من اراده كردم كه شما را بمردى تزويج كنم كه در غايت فقر و منتهاى فضل و صلاح است و اين موقوف به اذن شماست ، مخدره عرض كرد فقر عيب مرد نيست ، جناب ملا محمدتقى مخدره را به ملا محمدصالح مازندرانى شارح اصول كافى تزويج نمود، چون شب زفاف شد جناب ملا محمدصالح داخل اتاق شد و برقع از صورت مخدره برداشت و جمال مخدره را ديد بگوشه اطاق حمد و شكر الهى را بجاى آورد و مشغول مطالعه شد، اتفاقا مسئله اى بر او مشكل شد هر قدر فكر كرد نتوانست آنرا حل كند، مخدره آمنه بيگم بفراستى كه داشت ملتفت شد وقتى كه ملا محمدصالح بجهت تدريس ‍ رفت آنمخدره مسئله را در كمال خوبى حل نمود و نوشت و گذارد محل مطالعه شوهرش ، چون شب شد ملا محمدصالح بجهت مطالعه نشست ديد اشكال شب گذشته او در كمال خوبى حل شده و بر روى كاغذ نوشته شده ، دانست كه كار آمنه بيگم است ، به شكرانه اين نعمت تا صبح مشغول عبادت شد و در بسيارى از اوقات ملا محمدصالح اشكالات علمى خود را از اينمخدره سؤ ال ميكرد و او جواب ميداد.
و از جمله مخدره فاطمه دختر شهيد اول است كه خدمت پدر بزرگوارش درس خواند تا مجتهده شد و پدرش زنانرا در ياد گرفتن مسايل و احكام به او ارجاع ميفرمود و بسيار او را مدح ميفرمود بدرجه اى رسيد كه استاد شهيد به اجازه داد.
يكى از زنهائيكه هم از حيث خلقت جسمى و هم از حيث خلقت روحى باتمام زنهاى عالم فرق دارد فاطمه دختر پيغمبر است . اما از جهت خلقت جسمى فاطمه عليه السلام عادت زنانگى نداشت ، امام باقر (ع ) فرمود: لما ولدت فاطمة اءوحى الله تعالى الى ملك فانطلق به لسان محمد فسماها فاطمة ثم قال انى فطمتك بالعلم و فطمتك عن الطمث .
قال (ع ) والله لقد فطمها الله تبارك و تعالى بالعلم و عن الطمث بالميثاق .
نكته مهم در اين حديث آنست كه ميفرمايد:
فطمتك عن الطمث ما ترا اى فاطمه از دماء ثلاثه كه زنان مى بينند پاك و پاكيزه آفريديم اگر چه دستگاه خون حيض در زن نباشد حاملگى هم براى او نيست و چون از عادت زنانگى بيفتد ديگر حامله نمى شود ولى فاطمه عليهاالسلام با آنكه خون حيض نميديد پنج پچه تحويل جامعه داد كه هر كدام آنها با دنيا و مافيها برابرى ميكرد پس اين يك معجزه براى آن بانو بوده است .
فاطمه سيده نساء است
فاطمه (ع ) از جهت خلقت روحى هم با زنان ديگر فرق داشته بلكه برتر و بالاتر از مريم هم بوده است چه خداوند درباره مريم ميفرمايد: ان الله اصطفيك و طهرك على نساءالعالمين مراد از برترى مريم بر زنان عالم فقط در زمان خودش بوده ، قرينه بر اين مدعى آيه مباركه بنى اسرائيل است كه ميفرمايد: يا بنى اسرائيل اذكروا نعمتى التى انعمت عليكم و انى فضلتكم على العالمين ، بديهيست كه هرگز بنى اسرائيل را بر مؤ منين زمان پيغمبر ما و امت او ترجيح نداده بلكه افضليت بنى اسرائيل تا زمانى است كه عيسى نيامده باشد، اگر در زمان عيسى افضليتى براى بنى اسرائيل باشد بايد ايمان به عيسى نياورند و همچنين در زمان پيغمبر خاتم ملت يهود بايد از ايمان آوردن باين پيغمبر استثناء شوند و اين بدليل عقل و نقل باطل است ، پس مريم بزرگ زنان زمان خود بوده است .
ولى پيغمبر درباره فاطمه اش فرمود: فاطمة سيدة نساءالعالمين من الاولين و الاخرين و آنها لتقوم فى محرابها فيسلم عليها سبعون الف ملك من المقربين و نياد و نها بمانادت به الملائكة مريم فيقولون يا فاطمة ان الله اصطفيك و طهرك على نساءالعالمين .
در علل الشرايع از حضرت صادق (ع ) روايت ميكند كه فرمود فاطمه را محدثه ناميدند براى آنكه ملائكه از آسمان بر وى نازل شده او را ندا ميكردند چنانكه مريم را ندا ميكردند و ميگفتند ان الله الصطفيك و طهرك على نساءالعالمين ، پس فاطمه با ايشان و ايشان با فاطمه حديث ميكردند، حتى شبى آنمخدره از ملائكه سئوال كرد، آيا مريم افضل زنان عالميان نيست ؟ عرض كردند مريم افضل زنان عالم خود بود، ولى خدا ترا سيده زنان عالم او و عالم خودت و بلكه سيده نساءالعالمين اولين و آخرين قرار داد.
شرايع گذشته معرفت به فاطمه داشته اند
در بحار در روايتى از حضرت رسول (ص ) نقل ميكند كه آنحضرت درباره فاطمه (ع ) فرمود: فاطمة هى الصديقة الكبرى و على معرفتها دارت القرون الاولى .
صاحب كتاب ((خصايص الفاطميه )) ميگويد: قرن داراى چند معنى ميباشد: اول هفتاد يا هشتاد يا سى يا صد سال .
دوم مراد از قرن اهل هر زمانند كه در آن پيغمبرى باشد مثل زمان حضرت موسى زمان حضرت عيسى و غيره
سوم مراد از قرن عمر غالب مردم است .
اما معنى ((دارت )) در حديث است كه : اولوالعزم من الرسل سادة المرسلين و النبيين عليهم دارت الرحى ، يعنى پيغمبران اولوالعزم آقايان پيغمبرانند آسمانها و زمين بواسطه بودن آنها دور ميزنند يعنى به تصدق سر آنها گردش ميكنند.
---------------------------
حضرت آيت الله حاج سيداحمد ميرخانى (ره )

نوشتن دیدگاه