محمد تقي صرفي
پنجمين اصل از اصول اعتقادي شيعيان وسومين اصل از اصول اعتقادي اهل تسنن،اعتقاد به معاد است.همچنين جزء اصول مسيحيان وبعضي از اديان ديگر اعتقادبه معاد است.
معاد يعني زنده شدن انس وجن وحضور در دادگاه عظيم الهي وسپس رسيدن به پاداش ومجازات اعمال.
نزديك به هزار آيه در قرآن مربوط به معاد است كه از لحظات مردن تا عالم بزخ وروز قيامت وبهشت وجهنم سخن گفته. از جمله اين آيات:
1 - همه موجودات به غير از ذات اقدس الهي فاني مي شوند.(كلّ من عليها فان ويبقي وجه ربّك ذوالجلال والاكرام)الرحمن26 يعني هركه بر روي زمين است مي ميرد بجز خداي صاحب جلال واكرامت.
2 - هر شخصي بايد مزه مرگ را بچشد!(كلّ نفس ذائقه الموت)آل عمران 185
3 - مأمورين قبض روح ،كفار را با شكنجه قبض روح مي نمايند.(والنازعات غرقا)قسم به فرشتگاني كه جان كفار را با غضب مي گيرند.
وجان مؤمنين را با بشارت ورحمت مي گيرند.(والناشطات نشطا)قسم به فرشتگاني كه جان مؤمنين را با خوشي قبض مي كنند.
4 - شيطان مي خواهد مؤمن را در هنگام جان دادن گول بزند!(خداوند اهل ايمان را در دنيا ؤآخرت ثابت قدم واستوار نگه مي دارد.)ابراهيم3
و…
برزخ
فاصله بعد از مردن تا قيامت را برزخ گويند.در اين حال روح از جسم اصلي خارج شده ودر بدني لطيف بنام جسم مثالي وارد مي شود ودر عالم ديگري ادامه حيات مي دهد.در اين مدت اگر از خوبان باشد در نعمت واگر از بدان باشذ، در عذاب خواهد بود.
1 - (ولا تحسبنّ الذّين قتلوا في سبيل اللّه امواتا بل احياء عند ربّهم يرزقون) يعني نپنداريد كه شهداء مرده اند بلكه زنده بوده ودر پيشگاه الهي روزي مي خورند.
2 - صبح وشب بر آل فرعون عذاب وارد مي شود.(النار يعرضون عليها غدوا وعشيا ويوم تقوم الساعه)غافر46 يعني آتش بر آل فرعون در صبح وشب وروز قيامت وارد ميشود.
3 - براي مؤمن بعد از مرگش ،روح وريحان وبراي غير مؤمن حميم سوزان است.(امام كاظم(ع)از پدرش روايت مي كند كه:وقتي مؤمني مي ميرد،هفتادهزار فرشته اورا تا قبر تشييع مي كنند.وقت اورا در قبر مي گذارند،نكير ومنكر وارد شده واورا مي نشانندواز او مي پرسندكه:خدايت كيست؟چه ديني داري؟پيامبرت كيست؟او جواب مي دهد كه خدايم اللّه ومحمّد(ص)پيامبرم واسلام دينم است.در اين موقع قبر اورا تا چشم كار مي كند بزرگ مي كنند وبراي او غذاي بهشتي مي آورند وبراو روح وريحان وارد مي كنند همانگونه كه خدا فرموده است:فامّا ان كان من المقربّين فروح وريحان وجنهّ النعيم)واقعه 89
يعني اگر از مقربين الهي باشد پس روح وريحان وبهشت در انتظارش است.
ولي وقتي كافري مي ميرد،هفتاد هزار مأمور جهنم اورا تا قبر بدرقه مي كنند كه او وقتي اين صحنه را مي بيند فريادي مي كشد كه همه غير از جن وانس مي شنوند ومي گويد:مرا برگردانيد شايد عمل صالحي انجام دهم!آنان پاسخ مي دهند:هرگز تو فقط حرف مي زني ويكي مي گويد اگر اورا برگردانيم دوباره به اعمال بدش ادامه مي دهد!
وقتي اورا وارد قبر مي كنند وتشييع كنندگان بر مي گردند،نكير ومنكر با قيافه اي وحشتناك سراغ او مي آيند واورا مي نشانند ومي پرسند:خدايت كيست؟چه ديني داري؟پيامبرت كيست؟او نمي تواند جواب دهد وزبانش به لكنت مي افتد!در اين موقع ضربه بر سرش مي زنند كه از آن همه موجودات غير از جن وانس،به لرزه مي افتند!باز سؤال مي كنند:خدايت كيست؟چه ديني داري؟پيامبرت كيست؟جواب مي دهد:نمي دانم!آنان مي گويند:ندانستي وهدايت نيافتي ورستگار نشدي!پس دري از درهاي عذاب بر او باز مي كنند!واز حميم جهنم بر او مي ريزند!همانطور كه خدا مي فرمايد:واماّ ان كان من المكذبين فنزل من حميم وتصليه الجحيم)واقع يعني اگر از انكار كنندگان باشد سزايش حميم سوزان وجهنم است.(معاد از ديدگاه آيات وروايات)
