263  «قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُها أَذىً وَ اللّه‏ُ غَنِيٌّ حَلِيمٌ»
ترجمه[1]:
تفسير:
«قَوْلٌ مَعْرُوفٌ» «معروف» مقابل منكر است و «قَوْلٌ مَعْرُوفٌ»؛ كلام زيبا مقابل كلام زشت و مراد اين است كه اگر سائل سؤالى كرد و مطالبه صدقه نمود و شما به او صدقه ندهى ولى با لسان خوبى او را رد كنى، كه خداوند إن شاء اللّه‏ رفع گرفتارى شما را مى ‏كند و درب فقر را به روى شما مى ‏بندد و شما را از سؤال نجات مى ‏بخشد و وسايل خير بر شما فراهم مى ‏شود و امثال اين‏ها.
«وَ مَغْفِرَةٌ»، يعنى اگر سائل جسارتى، بى ‏ادبى، عمل زشتى نسبت به شما نمود مؤخذه نكنى و از او عفو كنى يا حفظ آبروى او را بكنى و امثال اين‏ها. «خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُها أَذىً»؛ زيرا قول معروف و مغفرت قلبِ سائل را نمى‏ شكند، ولى اذيت، او را دل شكسته مى‏ كند و اين معصيت نيست و آن معصيت است، اين از اخلاق حسنه است و آن از صفات رذيله، اين نوع احسانى است و آن ظلم و شتم و عمل زشت و قبيح است.
«وَ اللّه‏ُ غَنِيٌّ»؛ بى‏نياز از عباد و اعمال و عبادات آن‏هاست و داراست، مى‏تواند رفع گرفتارى بنده خود را بكند كه احتياج به اين نوع ذلت نشود كه چيزى به او بدهى و توهين كنى و اذيت نمايى. «حَلِيمٌ» كه تعجيل در عقوبت نمى ‏كند و از بد كردارى و بد رفتارى بندگان چشم مى‏ پوشد، بنده هم بايد متخلّق [= آراسته] به اين صفت باشد، «تخلّقوا بأخلاق اللّه‏»[2] [كه يا] حديث است يا كلام بزرگان.
-------------------------------------------------------
[1] .  گفتارى پسنديده [در برابر نيازمندان] و گذشت [از اصرار و تندى آنان] بهتر از صدقه ‏اى است كه آزارى به دنبال آن باشد، و خداوند بى‏نياز بردبار است.
[2] .  خود را به اخلاق الهى آراسته كنيد.

نوشتن دیدگاه