لا تَتَّخِذَنَّ عَدُوَّ صَدِيقِكَ صَدِيقاً فَتُعاديَ صَدِيقَكَ ؛ وَامْحَضْ أَخاكَ النَّصِيحَةَ حَسَنَةً كانَتْ أَوْ قَبِيحَةً ؛ وَتَجَرَّعِ الْغَيْظَ فَإِنِّي لَمْ أَرَ جُرْعَةً أَحْلى مِنْها عاقِبَةً وَلا أَلَذَّ مَغَبّةً . وَلِنْ لِمَنْ غالَظَكَ فَإِنَّهُ يُوشِكُ أَنْ يَلينَ لَكَ ؛ وَخُذْ عَلى عَدُوِّكَ بِالْفَضْلِ فَإِنَّهُ أَحْلَى[1] الظَّفَرَيْنِ ؛ وَإِنْ أَرَدْتَ قَطِيعَةَ أَخيكَ فَاسْتَبْقِ لَهُ مِنْ نَفْسِكَ بَقِيَّةً يَرْجِعُ[2] إِلَيْها إِنْ بَدا لَهُ ذلِكَ يَوْماً ما .
وَمَنْ ظَنَّ بِكَ خَيْراً فَصَدِّقْ ظَنَّهُ ؛ وَلا تُضِيعَنَّ حَقَّ أَخِيكَ اتِّكالاً عَلى ما بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ ، فَإِنَّهُ لَيْسَ لَكَ بِأَخٍ مَنْ أَضَعْتَ حَقَّهُ ؛ وَلا يَكُنْ أَهْلُكَ أَشْقَى الْخَلْقِ بِكَ ؛ وَلا تَرْغَبَنَّ فِيمَنْ زَهِدَ عَنْكَ ؛ وَلا يَكُونَنَّ أَخُوكَ أقْوى عَلى قَطيعَتِكَ مِنْكَ عَلى صِلَتِهِ ، وَلا تَكُونَنَّ عَلَى الاْءِساءَةِ أَقْوى مِنْكَ عَلى الاْءِحْسانِ ؛ وَلا يَكْبُرَنَّ عَلَيْكَ ظُلْمُ مَنْ ظَلَمَكَ ، فَإِنَّهُ يَسْعى فِي مَضَرَّتِهِ وَنَفْعِكَ ، وَلَيْسَ جَزاءُ مَنْ سَرَّكَ أَنْ تَسُوءَهُ .
دشمن دوستت را به دوستى برمگزين ، كه در حقيقت با دوست خود دشمنى كردهاى . برادر دينىات را ـ چه خوب باشد و چه بد ـ صميمانه اندرز ده . خشمت را آهسته آهسته فروخور ، كه من در نهايت ، نوشيدنىاى شيرينتر و گواراتر از آن نديدهام . درباره كسى كه با تو به خشم و درشتى برخورد مىكند ، نرم و ملايم باش ، همانا ديرى نگذرد كه او نيز با تو نرم گردد . و با دشمنت نيكى كن ، كه آن شيرينترين نوع از دو پيروزى ( انتقام ـ گذشت ) است .
اگر خواستى از برادر دينىات رشته دوستى را ببُرى ، پس به مقدارى ، راه دوستى را باز نگهدار ، تا در صورت تمايل بتواند روزى از آن راه برگردد .
هر كه به تو گمان نيكى داشته باشد ، در عمل به گمان او جامه عمل بپوشان . مبادا حق برادرت را ، به اعتبار دوستى بين تو و او تباه گردانى ، كه اگر حقش را ناديده گرفتهاى ديگر برادرت شمرده نمىشود . مبادا افراد خانوادهات در اثر رفتار تو ، بدبختترينِ مردم باشند . به كسى كه از تو فاصله مىگيرد ، اظهار علاقه مكن . مبادا برادرت براى قطع پيوند با تو دليلى محكمتر از برقرارى پيوند داشته باشد ، و يا در بدى كردن بهانهاى قوىتر از نيكى كردن تو بياورد . نبايد ظلمى كه ستمگر بر تو روا داشته در نظرت بزرگ جلوه كند . زيرا او در واقع به زيان خود و سود تو شتافتهاست . پاداش كسى كه تو را شادمان كرده آن نيست كه او را غمگين كنى .
----------------------------------
[1] . ح : فانه احد .
[2] . ع : ترجع .
