وَلاَ يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَآ ءَاتَهُمُ اللّه‏َُ مِن فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَّهُم بَلْ هُوَ شَرٌّ لَّهُمْ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُواْ بِهِ يَوْمَ الْقِيَـمَةِ[1] ؛ گمان نكنند كسانى كه بخل مى‏ورزند در آنچه خداوند از فضل خود به آنها عطا فرموده ، گمان نكنند كه اين برايشان خير است ، بلكه شر است ؛ در روز قيامت آنچه در بخشيدن بخل ورزيده‏اند همچون طوقى به گردنشان خواهد آويخت .
پيامبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله‏وسلممى‏فرمايند :
اَلْبَخيلُ بَعيدٌ مِنَ اللّه‏ِ ، بَعيدٌ مِن النّاسِ ، قَريبٌ مِنَ النّارِ[2] ؛ بخيل از خدا دور است ، از مردم نيز دور است و به آتش دوزخ نزديك است .
اميرمؤمنان على عليه‏السلاممى‏فرمايند :
النَّظَرُ اِلَى الْبَخيلِ يُقسِيِ الْقَلْبَ[3] ؛ نگاه كردن به بخيل ، انسان را سنگ‏دل مى‏كند .
ريشه اصلى اين رذيلت اخلاقى ، مانند بسيارى از رذايل ديگر ، ضعف مبانى ايمان و معرفة اللّه‏ است . كسى كه خداوند را بر همه چيز قادر مى‏داند و معتقد است كه ريشه تمام خيرات و بركات ، ذات پاك حق تعالى است ، بايد به طور قطع به وعده‏هاى الهى در مورد آثار مادى و معنوى « نفاق » در راه خدا اعتقاد داشته باشد كه با اين اعتقاد ، امكان ندارد گرفتار اين زشتى گردد .
امير مؤمنان على عليه‏السلاممى‏فرمايند :
البُخْلُ بِالمَوجودِ سُوءُ الظَنِّ بِالمَعْبُودِ[4] ؛ بخل ورزيدن نسبت به آنچه دارد ، به خاطر بدگمانى به خداست .
بخل ، ندادن و خوددارى از بذل و بخشش است ، آن هم در مواردى كه بايد داد . و آن از نتيجه‏هاى دنيا دوستى است .
بخل عيبى است كه صد فضل بپوشاند وجود
كيميايى است كه صد عيب هنرگرداند
---------------------------------------------
[1] .  آل عمران : 180 .
[2] .  بحار الانوار : ج73 ، ص308 .
[3] .  بحار الانوار : ج75 ، ص53 و تحف العقول : ص214 .
[4] .  ميزان الحكمة : ج1 ، ص232 و غرر الحكم : حديث1258 .

نوشتن دیدگاه