وَتَلافِيكَ ما فَرَطَ مِنْ صَمْتِكَ أَيْسَرُ مِنْ إِدْراكِكَ ما فاتَ مِنْ مَنْطِقِكَ ، وَحِفْظُ ما فِي الْوِعاءِ بِشَدِّ الْوِكاءِ ، وَحِفْظُ ما فِي يَدَيْكَ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ طَلَبِ ما فِي يَدِ[1] غَيْرِكَ ؛ وَمَرارَةُ الْيَأْسِ خَيرٌ مِنَ الطَّلَبِ إِلَى النّاسِ ؛ وَالْحِرْفَةُ مَعَ الْعِفَّةِ خَيْرٌ مِنَ الْغِنى مَعَ الْفُجُورِ ؛ وَالْمَرْءُ أَحْفَظُ لِسِرِّهِ ؛ وَرُبَّ ساعٍ فِيما يَضُرُّهُ ! مَنْ أَكْثَرَ أَهْجَرَ ، وَمَنْ تَفَكَّرَ أَبْصَرَ ، قارِنْ أَهْلَ الْخَيْرِ تَكُنْ مِنْهُمْ ، وَبايِنْ أَهْلَ الشَّرِّ تَبِنْ عَنْهُمْ ؛ بِئْسَ الطَّعامُ الْحَرامُ ؛ وَظُلْمُ الضَّعيفِ أَفْحَشُ الظُّلْمِ ؛ إِذا كانَ الرِّفْقُ خُرْقاً كانَ الْخُرْقُ رِفْقَاً . رُبَّما كانَ الدَّواءُ داءً والدّاءُ دَواءً ؛ ورُبَّما نَصَحَ غَيْرُ النّاصِحِ وَغَشَّ الْمُسْتَنْصَحُ ؛ وَإِيّاكَ وَالاْءِتَّكالَ عَلَى الْمُنى ، فَإِنَّها بَضَائِعُ النَّوكى[2] ؛ وَالْعَقْلُ حِفْظُ التَّجارِبِ ، وَخَيْرُ ما جَرَّبْتَ ما وَعَظَكَ ؛ بادِرِ الْفُرْصَةَ قَبْلَ أَنْ تَكُونَ غُصَّةً .

آنچه را با سكوت از دست دهى ، آسانتر از آن است كه با سخن از دست رود ؛ زيرا نگهدارى آنچه در مشك است ، با محكم بستن دهانه آن امكان پذير است ، و نگهدارى آنچه كه در دست دارى ، نزد من بهتر از آن چيزى است كه از ديگران بخواهى . تلخى نا اميدى بهتر از درخواست كردن از مردم است . كار همراه با پاكدامنى بهتر از مال فراوانى است ، كه با گناه به دست مى‏آيد . مرد براى پنهان نگه‏داشتن اسرار خويش سزاوارتر است چون تلاش كننده‏اى كه به زيان خود مى‏كوشد ، هركس حرفى زند در نظرش ياوه آيد . آن كس كه بيانديشد آگاهى يابد . لذا با نيكان نزديك شو و از آنان باش و از بدان دورى كن . بدترينِ غذاها ، لقمه حرام و بدترينِ ستمكارى‏ها ، ستم به انسان‏هاى ناتوان است . جايى كه مدارا كردن ، درشتى به حساب آيد ، به جاى مدارا درشتى كن . چه بسا دارو بر درد بيفزايد و بيمارى ، عين درمان باشد . چه بسا آنكه اهل پند و اندرز نيست اندرز دهد ؛ و نصيحت كننده خود حيله‏گر باشد . هرگز بر آرزوها تكيه مكن ، كه سرمايه بى خردان است . خردمندى ، پند گرفتن از تجربه‏هاى ديگران است ، و بهترينِ تجربه‏ها آن است كه تو را اندرز دهد پيش از آنكه فرصت از دست برود و اندوه و غصه به بار آيد .
-----------------------------------------------
[1] .  ص و ح : ما في يدي غيرك .
[2] .  ع : الموتى .

نوشتن دیدگاه