إِن تَجْتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلاً كَرِيماً[1] ؛ اگر از گناهان كبيره‏اى كه شما را از آن باز داشته‏ايم دورى كنيد ، گناهان شما را بزداييم و شما را به جايگاهى گرامى وارد كنيم .
گناه ، انجام كارهايى است كه خداوند عمل به آنها را حرام دانسته ، و ترك اعمالى است كه خداوند آنها را واجب كرده است .
هشدار كه گر وسوسه‏ى نفس كنى گوش
آدم صفت از روضه‏ى رضوان بدر آيى
در بيان زشتى گناه همين بس كه ، آدم ابو البشر ، كه طينت او به يد قدرت الهى و سجود ملائكه ملكوت سرشته شده بود ، به خاطر يك نافرمانى از بهشت رانده شد و چون آنچه را كه از او نهى شده بود انجام داد ، همه زيورهاى بهشتى از بدن او افتاد و تاج كرامت را از دست داد و از عرش به او و همسرش حوا ، ندا رسيد كه از نزديك من دور شويد و از جوار من فرو رويد ، چون كسى كه معصيت مرا نمود لايق بهشت من نيست . پس آدم با ديده‏اى گريان به جانب حوا نگريست و گفت اين آغازِ بدىِ معصيت است كه ما را از جوار دوست دور افكند . روايت شده است كه آدم دويست سال بر گناه خود گريه كرد تا خدا توبه او را پذيرفت .
اگر مجازات يكى از بندگان برگزيده خداوند چنين سخت است ، پس ديگران ، كه هر روز گناهان فراوانى انجام مى‏دهند چه سرنوشتى دارند ؟
جايى كه برق عصيان بر آدم صفى زد
ما را چگونه زيبد دعوى بى گناهى ؟
( حافظ )  
عواملى كه گناهان كوچك را بزرگ مى‏كنند ، بر مى‏شماريم :
1 ـ  اصرار بر گناه :
امام صادق عليه‏السلام مى‏فرمايند : لا صَغيرَةَ مَعَ الاِصْرارِ ، وَلا كَبيرَةَ مَعَ الاِسْتِغْفارِ[2] ؛ هيچ گناه كوچكى با اصرار بر آن گناه ، كوچك نمى‏ماند و هيچ گناه كبيره‏اى با استغفار از آن ، كبيره نمى ماند .
2 ـ كوچك شمردن گناه :
امام كاظم عليه‏السلام مى‏فرمايند : لا تَسْتَكْثِروا كَثيرَ الخَيْرِ ولا تَسْتَقِلّوا قَليلَ الذُّنُوبِ ، فَإِنّ قَليلَ الذُّنُوبِ يَجْتَمِعُ حتّى يَكُونَ كَثيراً ، وخافُوا اللّه‏َ في السّرِّ حتّى تُعْطُوا مِنْ اَنْفُسِكُمُ النَّصَفَ[3] ؛ كار خير را بسيار ، ندانيد و گناه كوچك را كوچك مشماريد ، چه آنكه گناهان اندك را بر هم انباشته ، بسيار مى‏شوندو در پنهانى از خدا بترسيد تا آن‏كه خود را بر انصاف بداريد .
3 ـ افتخار به گناه : يعنى اين كه انسان از ارتكاب گناه صغيره نه تنها شرمنده و ناراحت نباشد ، بلكه خوشحال شده و به آن افتخار كند .
4 ـ گناه آشكار : امام رضا عليه‏السلاماز پيامبر اكرم  صلى‏الله‏عليه‏و‏آله‏وسلم نقل مى‏كنند : المُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَةِ يَعْدِلُ سَبْعينَ حَسَنَةً ، والمُذيعُ بالسَّيِّئَةِ مَخْذولٌ والْمُستَتِرُ بها مَغْفورٌ لَه[4] ؛ آن كس كه عمل نيك را پنهان دارد ، عمل وى معادل هفتاد حسنه است . و آن كس كه به اشاعه‏گناه بپردازد ، سرافكنده و خوار مى‏گردد و آنكه گناه خود را پنهان كند بخشوده مى‏شود .
5 ـ گناه عالم : پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله‏وسلممى‏فرمايند : من سَنَّ سُنَّةً سَيِّئَةً فَعَليْهِ وِزْرُها ووِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِها لا يُنْقَصُ مِن اوزارِهِم شَيءٌ[5] ؛ هر كس سنت ناپسندى را به جاى گذارد پس براى او گناه آن سنت ، و گناه هر كه بدان عمل نمايد ، منظور مى‏شود و از گناهان او چيزى كاسته نمى‏شود .
---------------------------------------------------
[1] .  نساء : 31 .
[2] .  الكافى : ج2 ، ص288 .
[3] .  الكافى : ج2 ، ص287 .
[4] .  الكافى : ج2 ، ص428 و وسائل الشيعه ( آل البيت ) : ج16 ، ص63 .
[5] .  المحجة البيضاء : ج7 ، ص61 .

نوشتن دیدگاه