حَتَّى إِذَا جَآءَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا[1] ؛ تا هنگامى كه مرگ يكى از شما فرا رسد فرستادگان ما ، جان او را مى‏گيرند .
اگر صد بمانى و اگر بيست و پنج
ببايدت رفتن ز جاى سپنج
اگر سال گردد هزار و دويست
به جز خاك تيره تو را جاى نيست
اگر شهريارى و اگر زير دست
جز از خاك تيره نيابى نشست
اگر گنج يابى وگر درد و رنج
نمانى همى در سراى سپنج
اگر مرد گنجى و گر مرد رنج
نه رنجت بود جاودانه نه گنج
ندارى تن خويش را رنجه بس
كه اندر جهان نيست جاويد كس
( فردوسى )         
عمر آدمى سپرى مى‏شود و مرگ فرا مى‏رسد ؛ زندگى اين جهان پايان مى‏يابد و روح ـ كه تنها معيار بودن انسان است ـ به همراه اعضا و جوارح ، به سراى جاودان منتقل مى‏شود و عالم آخرت آغاز مى‏گردد .
مى‏نماند در جهان يك تار مو
كلّ شى‏ء هالك إلاّ وجهه
( مولوى )                       
بى گمان مرگ از جمله نعمت‏هاى بزرگ است كه به تمام آفرينه‏هاى زنده اين جهان از ياخته‏هاگرفته تا سلول‏هاى ذره‏بينى و تا موجودات زنده خشك‏زى و آبزى ، برّى و بحرى ، اعطا نموده و در گستره زمين ، زندگى را براى آنها ممكن كرده است . قانون مرگ يكى از سنن حكيمانه الهى است كه بر اثر آن موازنه و تعادل حيات در جهان طبيعت برقرار مى‏شود و زندگى ، مطبوع و گوارا مى‏گردد .
از قعر گل سياه تا اوج زحل
كردم همه مشكلات گيتى را حل
بيرون جستم از قيد هر مكر و حيل
هر بند گشاده شد مگر بند اجل
( ابن سينا )   
پيامبر اكرم  صلى‏الله‏عليه‏و‏آله‏وسلم درباره مرگ مى‏فرمايد : المَوتُ  كَفّارَةٌ  لِكُلِّ  مُسْلِمٍ[2] ؛ مرگ كفاره گناه هر مسلمانى است .
و همچنين مى‏فرمايند : تُحْفَةُ المُؤمِنِ المَوْتُ[3] ؛ هديه خدا به هر مؤمن ، مرگ است .
خداى متعال گرفتن جان‏ها را به وسيله ملك الموت انجام مى‏دهد و او نيز به وسيله فرشتگانى كه تحت فرمانش هستند اين كار را انجام مى‏دهد و هر سه نسبت صحيح است . زيرا فاعليت ملك الموت و فرشتگان ديگر در طول فاعليت خداوند قرار دارند نه در عرض آن .
-----------------------------------------------------
[1] .  انعام : 61 .
[2] .  المحجة البيضاء : ج8 ، ص240 .
[3] .  المحجة البيضاء : ج8 ، ص240 .

نوشتن دیدگاه