بنابر آنچه ذكر شد ادلّه مشهور بر اثبات صحت قرائات  هفتگانه هيچ قابل اعتماد نيست و تنها سياهى قرآن كه از زمان نبى(صلى الله عليه و آله) تا اين زمان به نحو تواتر به ما رسيده معتبر است. و دليل بر اين مدعا اين است كه قرآن مجيد آنچه نازل مى شد ، مسلمين با كمال جدّيّت و تمام رغبت ضبط و مكرر بر يكديگر قرائت و تصحيح مى نمودند و چنانچه گذشت عدّه زيادى تمام قرآن را حفظ نموده و بر رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) قرائت مى كردند و از زمان نبى(صلى الله عليه وآله) به بعد هزارها قرآن نوشته شده و هزاران نفر آن را حفظ داشتند و حافظين قرآن رقيب (32) قرآن ها بوده ، اگر يك قرآن بر خلاف سياهى نوشته مى شد آن را تصحيح مى كردند و قرآن ها رقيب حافظين بوده ، اگر يك نفر بر خلاف سياهى مى خواند غلط شمرده مى شد و حتى كسانى كه مى خواستند قرائت قرّا را رعايت كنند در حواشى قرآن به خط قرمز مى نوشتند و از اين جهت سياهى قرآن به «سواد» يا سياهى قرآن معروف شد و اين سياهى به نحو تواتر ، بلكه فوق آن ، از زمان پيغمبر(صلى الله عليه و آله) دست به دست به ما رسيده و قابل هيچ گونه خدشه اى نيست ، چه اگر در اين نحوه تواتر خدشه شود ، در عالم ، تواترى يافت نخواهد شد و در اين صورت بايد در سند قرآن هم تأمّل نمود .
و اينكه معروف است سياهى قرآن مطابق قرائت حفص(33) از عاصم نوشته شده اشتباه است ، بلكه حفص مطابق سياهى قرائت كرده و قبل از حفص و عاصم همه قرآن ها بر طبق همين سياهى بوده و مطابق آن ، قرائت مى نموده اند .
و دليل ديگر اينكه قرائت سياهى قرآن به اجماع مسلمين ، بلكه ضرورت دين ، صحيح است و احدى در صحت آن اشكال نكرده ; ولى غير سياهى باطل نباشد مورد شبهه و اشكال است . بنابراين نبايد امر قطعى يقينى را كنار گذارده و به مشكوك عمل كرد .
بلى ، اعتماد و رجوع به قرّا در تشخيص مخارج حروف و مراعات «مدّ لازم» و «ادغام» و «قلب» و «اخفا» و «اظهار» و «تفخيم» و «ترقيق» و «اماله» و «اشمام» و «وقف» و «وصل» و امثال اين ها در صورتى كه از عرف عرب خارج نشود و شرايط خبرويّت در آن ها موجود باشد ، مانعى ندارد ، بلكه بسا لازم است .
______________________________________________
[32] . راقب ، ناظر ، نگهبان .
[33] ـ  حفص بن سليمان ; متولد 90 هجرى و متوفى سال 180 هجرى است ، وى را از اصحاب امام صادق (عليه السلام) دانسته اند ، وى راوى قرائت عاصم ، يكى از قرّاء سبعه بلكه آگاه ترين و عالم ترين افراد به روايت اوست اما در نقل حديث ، علماى رجال او را تضعيف كرده اند . قرائت كنونى قرآن به نقل از همين فرد است . ميزان الاعتدال : ج 1 ، ص 558 .

نوشتن دیدگاه