ماه مبارک رمضان جهات گوناگونی برای گفتن و شنیدن دارد که هرکس فراخور شرایط و دل مشغولی هایش به بخشی از این جهات می پردازد. برای من اما، از میان این زوایا، سخن گفتن پیرامون موجودی اولویت دارد که مظلومیتی همواره، قرین زندگی و حتی پس از شهادت اش بوده و هست. وصف این مظلومیت را نیز باید از زبان خود مولا امیرالمؤمنین علیه السلام شنید.
روزی امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام برفراز منبر سخن می گفتند؛ به ناگاه مرد عربی فریاد برآورد: به من ظلم شده است! حضرت علیه السلام به او فرمودند: نزدیک بیا. هنگامی که آن مرد نزدیک آمد، امام علیه السلام فرمودند: به تو یک ظلم شده است، اما من به اندازه ی ریگ های بیابان، قطره های باران و کرک و موی حیوانات، مورد ستم قرار گرفته ام. (1)
ما معتقدیم که در کلام امام معصوم غلو و زیاده گویی وجود ندارد؛ براین اساس چگونه می توان مفهومی برای آن چه حضرت امیر علیه السلام دربیان ظلم و ستمی که به ایشان رواداشته شده، فرمودند، یافت؟ آیا غیر از این است که حضرت علیه السلام می خواهند نامتناهی بودن و غیرقابل شمارش بودن مظلومیت شان را برسانند؟
به لحاظ زمانی می توان مظلومیت امام امیرالمؤمنین علی علیه السلام را در دو بخش پیش و پس از شهادت ایشان، بررسی کرد. گرچه درمورد ظلم هایی که در زمان حیات دنیوی حضرت امیر علیه السلام برایشان رفته، بسیار خوانده و شنیده ایم و هنوز نیز جای بحث فراوان باقی است؛ اما اکنون می خواهم از ستم اندوهباری که پس از شهادت مولا علیه السلام اتفاق افتاد، برگی را روایت کنم؛ برگی که می تواند به عنوان یک سرفصل، گشاینده ی بابی برای گفت وگوهای بیشتر باشد.
در عام الجماعة (2) روزی ابوهریره همراه با معاویه وارد سرزمین عراق شد؛ به مسجد کوفه رفت و دید افراد زیادی به استقبال او آمده اند. هنگامی که ابوهریره این منظره را دید، روی دو زانویش نشست، سپس چند بار بر سر بی موی خود زد و گفت: ای مردم عراق! آیا گمان می کنید که من بر خدا و رسول اش دروغ می بندم، و خویش را به آنش می سوزانم؟ سوگند به خدا! شنیدم که رسول الله فرمود: « هر پیامبری، حرمی دارد و حرم من مدینه است… پس هر کس در حرم من حادثه ایجاد کند، پس لعنت خدا، تمام فرشتگان و همه مردم بر او باد.» و من (ابوهریره) خداوند را شاهد می گیرم که علی در مدینه حادثه به پا کرد. هنگامی که خبر گفته های ابوهریره به معاویه رسید، جایزه ای به او داد، او را تکریم کرد و حکومت مدینه را به وی واگذار کرد. (3)
جاه طلبان و دنیاپرستان، گاهی از راه چاپلوسی و تملق به حاکم و راس هرم قدرت نزدیک می شوند؛ و گاهی به وسیله ی کوبیدن رقبا و دشمنان او. در داستان تاریخی که گزارش شد، ابوهریره به عنوان یکی از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم، به همراه قدرت اول کشور اسلامی سفر می کند. در کوفه که تا سال پیش از این ماجرا، تحت حکومت امیرمومنان علی علیه السلام بوده، مورد استقبال مردم قرار می گیرد، مردمی که عنوان، جایگاه و تبلیغات به نفع معاویه، آنان را فریب داده است. سپس ابوهریره با استفاده از یک نمایش فریبنده، تمام تلاش خویش را برای منفی جلوه دادن شخصیت حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام، به کار می بندد و در آخر، پاداش کار خود را از معاویه دریافت می دارد.
آیا این مظلومیت نیست؟ از یک سو امثال معاویه برای محو و نابودی نام و یاد امیرمؤمنان علیه السلام از هر راهی استفاده می کنند و از دیگر سوی، افراد جاه طلب و شیفته ی دنیا نیز داوطلبانه به تخریب پرفضیلت ترین چهره ی تاریخ اسلام دست می زنند.
تاریخ از این مناظر فراوان دیده است؛ حاکمانی که وجود رقیب را برنمی تابند، دنیا دوستانی که برای تقرب به منبع قدرت، حاضر به تخریب صاحبان فضیلت می شوند و در این راه هیچ ابایی از به کاربستن ادبیات دینی و استفاده از نام خدا و دیگر مقدسات ندارند، و مردمی که فریفته ی مقام و منصب، به استقبال دروغ، ریا، فضیلت کشی و … می روند. آیا در چنین فضایی، حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام مظلومیتی مستمر ندارند؟
چنان که در ابتدا عرض شد، این مطلب فتح بابی برای بیان موضوعات متنوع و فراوانی است. امیدوارم دوستان عزیز، با ارائه ی نظرات ارزشمند خود، راه را برای ادامه ی کار هموار سازند.
پی نوشت ها:
1- برخی منابع شیعه:
الف) مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب (م588 ق)، جلد1، صفحه382، ناشر: المکتبة الحیدریة، النجف الاشرف
ب) الصراط المستقیم، علی بن یونس عاملی (م877 ق)، جلد3، صفحه150، ناشر: المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة
برخی منابع اهل سنت:
الف) شرح ابن ابی الحدید (م656ق)، جلد4، صفحه106، ناشر: داراحیاء الکتب العربیة
ب) الفصول المهمة فی معرفة الائمة، ابن صباغ مالکی (م855 ق)، جلد2، صفحه119، ناشر: دارالحدیث للطباعة و النشر
2- عام الجماعة: سال 41 ق که معاهده ی صلح میان حضرت امام مجتبی علیه السلام و معاویه امضا شد و معاویه پس از پیمان شکنی و زیرپاگذاردن آن پیمان، وارد مدینه و عراق شد. برخی از مورخین این سال را عام الفرقة یا سال تفرقه نامیده اند.
3- منابع اهل سنت:
الف) شرح ابن ابی الحدید، جلد4، صفحه67، ناشر: داراحیاء الکتب العربیة
ب) اضواء علی السنة المحمدیة، محمود ابوریة، صفحه216، ناشر: نشر البطحاء
منبع : سايت بياييد بیشتر بدانیم
