خداوند در آیه 38 سوره یس صحبت از گردش و حرکت خورشید می کند در صورتی که علم کشف کرده است که این زمین است که به دور خورشید می چرخد و خورشید حرکتی ندارد، آیا این آیه منافات با علم روز ندارد؟
پاسخ :
خداوند می فرماید :
«و خورشید (نیز برای آنها نشانه ای است) که پیوسته به سوی قرارگاهش در حرکت است .این تقدیر خداوند قادر و دانا است»
یس38

صحیح است که خورشید به دور زمین نمی چرخد و این زمین است که به دور خورشید می چرخد اما حرکت  تنها منحصر به همین مورد نیست.
امروزه ثابت شده است که خورشید یک حرکت وضعی به دور خودش دارد و بر گرد محور خود می چرخد و مدت این حرکت در یک دور کامل معادل 25 روز و نیم ذکر کرده اند .ممکن است آیه اشاره به همین حرکت داشته باشد که در این صورت « لام » در « لمستقرها» به معنای « فی » خواهد بود .یعنی خورشید در قرار گاهش حرکت دارد.
یا بگوییم منظور حرکت هایی است که این اواخر دانشمندان برای خورشید کشف کرده اند .
در یک حرکت؛ خورشید با مجموعه منظومه شمسی در دوران کهکشان ما به سوی یکی از صورت های فلکی به نام « صورت الجاثی» که نسبت به خورشید در سمت شمال واقع شده است حرکت می کند .
حرکت دیگر حرکتی است که منظومه شمسی همراه بقیه کهکشان به دور مرکز اصلی این کهکشان ها که ما متعلق به آن هستیم می چرخد و سرعت سیر این حرکت معادل نهصد هزار کیلومتر در ساعت محاسبه کرده اند.
از جهان های دور ص293
تسخیر ستارگان ص392

طبق این تفسیر منظور از «مستقر» همان قرارگاهی است که در پایان جهان و آستانه قیامت خورشید به آن می رسد و در آنجا خورشید بی فروغ می شود و نظامش متلاشی می گردد.
اخیرا نیز دانشمندان کشف کرده اند که خورشید با مجموعه منظومه شمسی در وسط کهکشان ما به سوی یک سمت معین و ستاره دور دستی که « وگا» نام دارد در حرکت است .
این معانی منافاتی با هم ندارد و ممکن است جمله « تجری» اشاره به تمام این حرکت ها و حرکت های دیگری که تاکنون علم و دانش ما به آن نرسیده و شاید در آینده کشف شود بوده باشد.
پیام قرآن ج2 ص193

در تفسیر نمونه چنین آمده است؛
« با پیشرفت علم  در این اواخر چند نوع حرکت برای خورشید ثابت شد:
1- حرکت وضعی خورشید  به دور خودش
2- حرکت طولی آن همراه منظومه شمسی به سوی نقطه مشخصی از آسمان .
3- حرکت دورانی آن همراه مجموعه کهکشانی که جزئی از آن است .

به این ترتیب یک معجزه دیگر علمی قرآن به ثبوت رسید.
برای روشن تر شدن این مساله قسمتی از بحثی را که در یکی از دائرة المعارف ها پیرامون حرکت خورشید آمده است در اینجا می آوریم :
خورشید دارای حرکات ظاهری «حرکت یومی و حرکت سالیانه» و «حرکات واقعی» است.
خورشید در حرکت یومی و حرکت ظاهری کره آسمان شرکت دارد  در نیمکره ما از مشرق طلوع می کند، در طرف جنوب از نصف النهار محل می گذرد و در مغرب غروب می کند، عبور آن از نصف النهار ظهر حقیقی را مشخص می سازد.
خورشید، حرکت ظاهری سالیانه ای به دور زمین نیز دارد که هر روز آن را قریب یک درجه از مغرب به طرف مشرق می برد، در این حرکت، خورشید سالی یک بار از مقابل برج ها می گذرد، مدار این حرکت در صفحه «دائرة البروج» واقع است، این حرکت در تاریخ نجوم اهمیت فراوان داشته است، «اعتدالین» و «انقلاب» و «میل کلی» مربوط به آن، و سال شمسی مبتنی بر آن است .
علاوه بر این حرکات ظاهری حرکت دورانی کهکشان، خورشید را با سرعت حدود یک میلیون و یکصد و سی هزار کیلومتر در ساعت در فضا می گرداند، اما در داخل کهکشان هم خورشید ثابت نیست، بلکه با سرعتی قریب هفتاد و دو هزار و چهارصد کیلومتر در ساعت  به جانب صورت فلکی «جاثی علی رکبتیه» حرکت می کند.
((جاثی علی رکبتیه) مجموعه ای از ستارگان است که یک صورت فلکی را تشکیل می دهد و شبیه کسی است که بر سر زانو نشسته و آماده برخاستن است و این تعبیر از همین معنی گرفته شده است)
و اینکه ما از این حرکت سریع خورشید در فضا بی خبریم به سبب دوری اجرام فلکی است که ماخذ تشخیص این حرکت وضعی خاص نیز هست.
دوره حرکت وضعی خورشید در استوای آن حدود بیست و پنج شبانه روز می باشد (یعنی خورشید در بیست و پنج شبانه روز ما یکبار به دور خود می گردد این مساله را دانشمندان از مطالعه روی کلف ها (لکه های سطحی) خورشید به دست آورده اند زیرا دیده اند این کلف ها جابجا می شود و بعد از بیست و پنج روز کاملا به جای خود باز می گردد
نقل از دایرة المعارف (دهخدا) ماده خورشید (جلد 22)
تفسیر نمونه ج18 ص388

نوشتن دیدگاه