نسب ايشان
سيد رضى كه نامش محمد و كنيه اش ابوالحسن است در سال 359 هجرى قمرى در يك خانواده مشهور دينى و علمى در شهر تاريخى بغداد ديده به دنيا گشود. پدرش (حسين بن احمد) معروف به (طاهر ذو المناقب) و مادرش (فاطمه) نام داشتند.
سيد رضى از جانب پدر با چهار واسطه به حضرت موسى بن جعفر (ع) و از طرف مادر نيز با شش واسطه به حضرت امام زين العابدين (ع) نسبت مى رساند. نياكان پدرى و مادرى او تا امام معصوم همگى از اعلام دين و علماى مذهب و شخصيت هاى سرشناس شيعه و مردان دلير و نامور و خدمتگذاران صميمى اسلام بوده اند
تحصيلات
سيد رضى از همان اوان كودكى با برادرش سيد مرتضى به تحصيل علوم مقدماتى پرداخت و نزد دانشمندان مشهور عصر كه در بغداد مى زيستند در علوم مختلف و متداول مانند صرف، نحو، لغت، عربى، بلاغت، تفسير، حديث، فقه، اصول، كلام و قرائت قرآن مجيد به تكميل معلومات و كسب بهره هاى لازم پرداخت.
شاگردان وى
از تعداد كامل شاگردان سيد رضى اطلاعى در دست نيست با اين وصف علامه امينى مؤلف كتاب گرانقدر (الغدير) در خاتمه كتاب، (مستدرك وسائل) به تعدادى از آنها اشاره كرده است كه از اين جمله اند: شيخ جعفر بن محمد دوريستى، ابو عبدالله محمد بن على حلوانى، محمد بن ابى نصر، سيد ابوالحسن على بن بندار، سيد عبدالله بن على كيابكى و...
مقامات علمى
سيد رضى نه تنها در شعر و علوم عربى بلكه در علوم تفسير و حديث و فقه و كلام نيز دانشمندى برازنده بود و مقامى عالى داشت، همچنين وى بواسطه تسلط در ادبيات عرب و فن بلاغت از قدرت قلمى و نيروى نويسندگى خاصى برخوردار بوده است به گفته (دكتر زكى مبارك) دانشمند و نويسنده متفكر مصرى در كتاب (عبقريه الشريف الرضى) سيد رضى يك نويسنده دانشمند بزرگ دينى است، و شيوه اش در نگارش بر محور علوم دينى دور مى زند تا يك نويسنده حرفه اى كه فقط (كاتب) است.
مناصب وى
سيد رضى سياست و در دست گرفتن سرنوشت مسلمانان و رسيدگى به امور دنياى مردم را عين ديانت دانسته و ميان ديانت و سياست قائل به تفكيك و جدائى نبود به همين دليل منصب (نقابت) را در زمان جوانى از پدر تحويل گرفت، علاوه بر آن منصب (امارت حاج) و (نظارت بر ديوان مظالم) را با وظايف دينى و تدريس و تأليف و تصنيف و رسيدگى به امور (دار العلم) كه خود مؤسس آن بود بر عهده داشت و همگى را با شايستگى خاصى و به نحو احسان انجام مى داد.
استادان او
برخى از اساتيدى كه سيد رضى در نزد آنها به تحصيل علوم پرداخت عبارتند از: ابو سعيد سيرافى، ابو على فارسى، ابو الفتح ابن حنبى، ابو عبد الله مرزبانى، شيخ مفيد، ابن نباته، هارون بن موسى تلعكبرى، على بن عيسى ربعى، ابو اسحاق ابراهيم بن احمد طبرى و... لازم به ذكر است كه اساتيد سيد رضى از علماى شيعه و سنى بوده اند.
تأليفات
از اين عالم بزرگ شيعه آثارى در موضوعات ادبيات و بلاغت و تفسير و فقه و كلام و حديث بر جاى مانده است كه عنوان برخى از اين آثار به قرار زير مى باشد:
خصائص الائمة (عليهم السلام)، مجازات آثار النبوية، مجازات القرآن، ديوان شعر، حقائق التأويل و دقائق التنزيل و مهم ترين و مشهورترين آنها نهج البلاغه كه در سال 400 هجرى يعنى شش سال پيش از وفاتش تأليف كرده است.
وفات
سيد رضى اين دانشمند بلند قدر و نابغه نامى شيعه با آن روح بلند و فضائل اخلاقى بسيارش همچون شجاعت، شهامت، همت والا، صراحت لهجه، پاكى طينت و انسان دوستى سرانجام در سال 406 هجرى قمرى به سن 47 سالگى در بغداد وفات يافت.
او ستاره اى بود كه خوش درخشيد ولى دولت مستعجل بود و اگرچه او مرده است اما ياد و نام او به خاطر تدوين و تأليف (نهج البلاغه) زنده است، زنده جاويد.

نوشتن دیدگاه