از جمله فقيه گنجى شافعى در باب 57 كفايه ‏الطالب (1) فى مناقب على بن ابى‏ طالب عليه ‏السلام بعد از نقل اخبارى مسندا خبر حذيفة بن اليمان را كه ديگران از علماى شما هم نقل نموده ‏اند، ذكر نموده كه روزى عمر با او ملاقات نمود. سؤال كرد: «چگونه صبح كردى؟» حذيفه گفت: اصبحت واللّه‏ اكره الحق واحب الفتنة واشهد بمالم اره واحفظ غير المخلوق واصلّى على غير وضوء ولى فى الارض ما ليس للّه‏ فى السماء.(2)
عمر از اين كلمات غضب‏ناك گرديد، خواست او را اذيت كند. در همان بين اميرالمؤمنين على عليه ‏السلام رسيد [و] آثار غضب را در صورت عمر ديد، فرمود: «از چه جهت غضب‏ناكى.» قضيه را نقل نمود، حضرت فرمود: «مطلب مهمى نيست تمام را صحيح گفته؛ مراد از حق كه از او كراهت دارد، مرگ است و مراد از فتنه كه دوست مى ‏دارد، مال و اولاد است و اين كه گفته شهادت مى‏ دهم به چيزى كه نديده ‏ام؛ يعنى شهادت مى ‏دهم به وحدانيت خدا و مرگ و قيامت و بهشت و دوزخ و صراط كه هيچ‏كدام را نديده است و اين كه گفته، حفظ مى‏ كنم غيرمخلوق را، مرادش قرآن است كه مخلوق نيست و اين كه گفته بدون وضو صلوات مى‏ فرستم؛ يعنى صلوات به رسول خدا كه جايز است بى ‏وضو صلوات فرستادن و اين كه گفته، براى من است در زمين چيزى كه نيست براى خدا در آسمان؛ يعنى براى من زوجه‏ اى است كه خداى تعالى مبراى از زوجه و اولاد مى‏ باشد.
عمر گفت: كاد يهلك ابن ‏الخطاب لولا على بن ابى‏ طالب.» (3)
آن‏گاه مؤلف گنجى گويد: «اين مطلب (كه خليفه مى‏ گفت: اگر على عليه ‏السلام نبود عمر هلاك مى ‏شد) ثابت است نزد اهل ‏خبر و جمع كثيرى از اهل سير او را نقل نموده ‏اند.»
و صاحب مناقب گويد: «مكرر خليفه عمر ـ رضى‏ اللّه‏ عنه ـ مى‏ گفت: لاعشت فى امة لست فيها اباالحسن.» (4)
و نيز مى‏ گفت: عقمت النساء ان يلدن مثل على بن ابى ‏طالب.(5)
و محمد بن طلحه شافعى در مطالب‏ السؤول و شيخ سليمان بلخى حنفى در باب 14 ينابيع‏ المودة از ترمذى نقلاً از ابن‏ عباس خبر مفصلى نقل نموده كه در آخر خبر گويد: كانت الصحابه ـ رضى اللّه‏ عنهم يرجعون اليه عليه ‏السلام فى احكام الكتاب و ياخذون عنه الفتاوى كما قال عمر بن الخطاب رضى اللّه‏ عنه فى عدة مواطن لولا على لهلك عمر ـ و قال صلى اللّه‏ عليه و آله اعلم امتى على بن ابى‏ طالب.(6)
پس با اين مختصر بيانى كه به مقتضاى وقت مجلس نموديم، تصديق مى ‏فرماييد كه در مناظرات دينى و مباحثات علمى ابدا شدت و غلظتى از خليفه عمر ديده نشد؛ بلكه خود اقرار و اعتراف به عجز داشته و تصديق مى‏ نموده كه على عليه ‏السلام فريادرس او بوده و از مهالك او را نجات مى‏ داده تا آن‏جا كه متعصبين از علماى شما مانند ابن‏ حجر مكى در فصل سيم صواعق محرقه نقلاً از ابن‏ سعد آورده كه عمر مى‏ گفت: يَتَعَوَّذُ باللّه‏ من معضلة ليس لها ابوالحسن يعنى عليا عليه ‏السلام.(7)
*************************
1-كفايه ‏الطالب، ص 218.
2-صبح كردم در حالتى كه اكراه دارم از حق و دوست مى‏ دارم فتنه را و شهادت مى‏ دهم به چيزى كه نديده ‏ام او را و حفظ مى‏ نمايم غيرمخلوق را و صلوات مى ‏فرستم بدون وضو و براى من است در زمين چيزى كه نيست براى خدا در آسمان.
3-نزديك بود عمر هلاك شود اگر على نرسيده بود. كفايه‏ الطالب، ص 218.
4-نباشم در امتى كه تو در آن امت نباشى يا اباالحسن كنيه على عليه ‏السلام بود. (كفايه ‏الطالب، ص 219 ـ المناقب، ص 97).
5-عقيمند زنان [كه] بزايند مثل و مانند على بن ابى‏ طالب عليه ‏السلام. (شرح نهج ‏البلاغة، ج 11، ص 260، باب 220).
6-اصحاب پيغمبر صلى ‏الله‏ عليه ‏و ‏آله در احكام قرآن مراجعه به على عليه ‏السلام مى‏ نمودند و اخذ فتاوا از او مى‏ كردند؛ چنان‏چه عمر بن الخطاب در محل‏ هاى عديده مى‏ گفت: «اگر على نبود هلاك شده بودم، و رسول اكرم صلى ‏الله‏ عليه ‏و ‏آله فرمود اعلم و داناترين امت من على بن ابى‏ طالب است.» مطالب‏ السؤول، ج 1، ص 66 ـ ينابيع‏المودة، ج 1، ص 216.
7-به خدا پناه مى ‏برم از معضله و امر پيچيده ‏اى كه ابوالحسن يعنى على در او نباشد! (صواعق ‏المحرقه، ص 127، فصل سوم، باب 9).

نوشتن دیدگاه