چنان‏چه امام ثعلبى در تفسير (1) و عالم فاضل سيد احمد شهاب ‏الدين كه از فحول علماء مى ‏باشد در كتاب توضيح الدلائل على ترجيح الفضائل مشروحا به اين معنا اشاره نموده و به اين عبارت گويد:
ولايخفى ان مولانا اميرالمؤمنين قد شابه النبى فى كثير بل اكثر الخصال الرضية والفعال الزكية و عاداته و عباداته و احواله العلية و قد صح ذلك له بالاخبار الصحيحة والآثار الصريحة ولايحتاج الى اقامة الدليل والبرهان ولايفتقر الى ايضاح حجة و بيان و قد عد بعض العلماء بعض الخصال لاميرالمؤمنين على التى هو فيها نظير سيدنا النبى الامى.(2)
از جمله آن كه در اصل نسب نظر يك‏ديگرند: و نظيره فى الطهارة بدليل قوله تعالى «إِنَّما يُرِيدُ اللّه‏ُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرا».
يعنى على نظير پيغمبر است در طهارت، به دليل آيه تطهير (كه درباره پنج تن آل [يعنى] عبا محمد و على و فاطمه و حسن و حسين عليهم‏السلام نازل گرديده).
و نظيره فى آية ولى الامة بدليل قوله «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللّه‏ُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ»؛ و نظير آن حضرت است در آيه مزبوره از حيث ولايت بر امت، به دليل «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللّه‏ُ» ـ الخ كه به اتفاق فريقين درباره على عليه ‏السلام نازل گرديده. (چنان‏چه در همين كتاب به شرح مفصل آمده).
و نظيره فى الاداء والتبليغ بدليل الوحى الوارد عليه يوم اعطاء سورة برائت لغيره فنزل جبرئيل قال لايؤديها الا انت او من هو منك فاستعادها منه فاداها على رضى اللّه‏ عنه فى الموسم؛ يعنى نظير آن حضرت است در اداى رسالت و تبليغ دين به دليل موضوع سوره برائت و نزول بر خاتم ‏الانبياء صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏ آله كه آن حضرت آيات سوره برائت را داد به ابى‏ بكر ببرد در موسم حج بر اهل مكه قرائت نمايد (چنان‏چه در همين كتاب ثبت گرديد)، كه جبرئيل نازل گرديد و عرض كرد، اداى رسالت نمى‏ تواند بنمايد مگر خودت يا كسى كه از تو باشد. پس آن حضرت آيات سوره برائت را از ابى‏ بكر گرفت به امر خداى تعالى و به على عليه ‏السلام داد كه در موسم حج ادا نمود.
و نظيره فى كونه مولى الامة بدليل قوله صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله من كنت مولاه فهذا على مولاه؛ و نظير آن حضرت است در مولاى امت بودن، به دليل فرموده رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و ‏آله در غدير خم، چنان‏چه در اين كتاب مشروحا ذكر گرديده كه «هركس را من اولى به تصريف در امر او هستم، پس اين على اولى به تصريف در امر او مى‏ باشد.»
و نظيره فى مماثلت نفسيهما و ان نفسه قامت مقام نفسه و ان اللّه‏ تعالى اجرى نفس على مجرى نفس النبى صلى اللّه‏ عليه و سلم فقال: «وَ مَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ»؛ (3) و نظير آن حضرت است در اتحاد نفسانى كه نفس على عليه ‏السلام قائم‏ مقام نفس رسول ‏اللّه‏ صلى‏ الله‏ عليه‏ و ‏آله مى ‏باشد؛ چنان‏چه خداوند در آيه مباهله، به اتفاق فريقين چنان‏چه در اين كتاب مشروحا ذكر گرديده، على را به منزله نفس آن حضرت قرار داده.
و نظيره فى فتح بابه فى المسجد كفتح باب رسول ‏اللّه‏ و جواز دخول المسجد جنبا كحال رسول ‏اللّه‏ صلى اللّه‏ عليه و سلم على السواء؛ (4) و نظير آن حضرت است در فتح باب او در مسجد مثل فتح باب رسول‏ اللّه‏ صلى‏ الله‏ عليه ‏و ‏آله كه به امر پيغمبر تمام درهاى خانه كه به مسجد باز بود، بسته شد الا در خانه پيغمبر و على و جواز ورود در مسجد در حال جنابت مانند رسول خدا صلى‏ الله‏ عليه ‏و ‏آله.
(همهمه‏ اى در برادران اهل‏تسنن پيدا شد. سؤال نموديم كه «چه شده آقايان به حرف آمديد؟)
نواب: اتفاقا همين جمعه گذشته كه به مسجد جهت اداى نماز رفتيم، جناب حافظ در خطبه با نقل احاديثى اين فتح باب مسجد را اختصاص به خليفه ابى ‏بكر ـ رضى‏ اللّه‏ عنه ـ دادند، حال كه شما فرموديد اختصاص به على ـ كرم‏ اللّه‏ وجهه ـ دارد، اسباب تحير حاضرين گرديده و اين گفت‏گوها مربوط به اين قضيه است. متمنى است حل معما فرماييد.
داعى : (رو به جناب حافظ) آيا چنين بيانى فرموديد؟
حافظ : بلى، چون در احاديث صحيحه ما وارد است از صحابى ثقه و عدل!! ابوهريره ـ رضى ‏اللّه‏ عنه ـ كه رسول مكرم صلى ‏الله‏ عليه‏ و ‏آله امر فرمود كه تمام درهايى كه به مسجد باز بود بستند، مگر در خانه ابى ‏بكر ـ رضى ‏اللّه‏ عنه ـ را كه فرمود «ابى‏ بكر از من و من از ابى ‏بكر مى ‏باشم.»
داعى : لابد به نظر آقايان محترم رسيده است كه اموى ‏ها سعى بليغ نمودند كه در مقابل هر فضيلتى كه از خصايص مولانا اميرالمؤمنين عليه ‏السلام به شمار آمده، حديثى به وسيله ايادى مرموز و كاسه‏ ليس ‏هاى سفره معاويه مانند ابوهريره و مغيره و عمرو بن ‏عاص و غيره وضع نمايند و همين عمل را هم نمودند و بكريون هم روى حب و علاقه مفرط كه به خليفه ابى ‏بكر داشتند، آن احاديث را تقويت نمودند؛ چنان‏چه ابن ‏ابى‏ الحديد در شرح نهج ‏البلاغه اين وقايع را مشروحا نقل نموده و گويد از جمله احاديث موضوعه، حديث (سد ابواب است به جز باب ابى‏ بكر).(5) بديهى است اين حديث موضوع [جعلى]، در مقابل احاديث صحيحه متكاثره‏اى است (كه علاوه بر كتب معتبره شيعيان كه به نحو تواتر و اجماع ثابت آمده) در كتب صحاح معتبره اكابر علماى خودتان با قيد به اين كه از احاديث صحيحه است، نقل نموده‏ اند كه تمام درهاى خانه ‏هاى مردم را به مسجد رسول اكرم صلى‏ الله ‏عليه ‏و‏ آله به امر خداوند بست، مگر در خانه على عليه‏ السلام را.
نواب : چون اين وقعه مورد اختلاف قرار گرفته، جناب حافظ مى ‏فرمايد از خصايص ابى‏ بكر ـ رضى ‏اللّه‏ عنه ـ است! عالى جناب مى ‏فرماييد از خصايص مولانا على ـ كرم ‏اللّه‏ وجهه ـ مى ‏باشد. چنان‏چه ممكن است به بعضی اسناد از كتب معتبره ما اشاره فرماييد تا شنوندگان با اسناد جناب حافظ مطابقت نموده، انتخاب احسن نمايند.
*************************
1-تفسير ثعلبى، ج 6، ص 236؛ ج 4، ص 75 آيه ولايت.
2-پوشيده و پنهان نمى‏ باشد آن‏ كه مولاى ما اميرالمؤمنين عليه ‏السلام شباهت دارد به رسول اكرم صلى ‏الله‏ عليه ‏و‏ آله در بيشتر از خصال رضيه و افعال زكيه از عادات و عبادات و احوال عليه آن حضرت و به صحت پيوسته اين معنا به اخبار صحيحه و آثار صريحه كه احتياجى به دليل و برهان خارجى ندارد و محتاج به توضيح حجت و بيان نمى ‏باشد. بعضی از علما، بعض از آن خصال حميده را به شماره آورده ‏اند كه در آن خصال حميده على عليه ‏السلام نظير پيغمبر خاتم صلى ‏الله ‏عليه ‏و‏ آله است. توضيح‏ الدلائل، ص 30.
3-كشف ‏الغمه، ج 1، ص 337.
4-كشف‏ الغمه، ج 1، ص 337.
5-شرح نهج‏ البلاغة، ج 9، ص 173.

نوشتن دیدگاه