داعى : هنوز جناب‏عالى استفسار از دليل ننموده، مى‏ فرماييد، ادعاى بى ‏دليل است و حال آن كه بالاترين دليل، كتاب محكم آسمانى قرآن مجيد است كه در سوره بقره شرح حال ابراهيم خليل‏ الرحمن ـ عليه و على نبينا و آله السلام ـ را نقل مى‏ فرمايد كه پس از امتحان ثلاثه (جان و مال و فرزند) كه در تفاسير مشروحا ثبت است، خداوند متعال اراده فرمود رفعت مقامى به آن بزرگ‏وار عنايت فرمايد؛ چون بعد از مقام نبوت و رسالت و اولوالعزمى و خلت كه واجد بود مقامى ظاهرا نبود كه آن حضرت را ترفيع مقام بدهد، الاّ مقام امامت كه مافوق جميع مقامات روحانى بود. لذا در آيه 124 سوره 2 (بقره) به رسول اكرم صلى ‏الله‏ عليه‏ و ‏آله خبر مى‏ دهد: «وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنّاسِ إِماما قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظّالِمِينَ».(1)
از اين آيه شريفه، براى اثبات مقام امامت، اثرات و فوايدى حاصل است كه از جمله [آن] اثبات مقام باعظمت امامت است كه رتبتا و درجتا بالاتر از مقام نبوت است؛ زيرا بعد از مقام نبوت و رسالت، ابراهيم را مخلع به خلعت امامت گردانيد، پس به همين دليل مقام امامت بالاتر از مقام نبوت مى ‏باشد.
حافظ : پس بنابر قول شما كه على ـ كرم ‏اللّه‏ وجهه ـ را امام مى‏ دانيد، بايستى مقام او بالاتر از مقام پيغمبر خاتم باشد و اين همان عقيده غلات است كه خودتان بيان نموديد.
داعى : اين قسم نيست كه شما تعبير مى ‏نماييد؛ زيرا شما خود مى ‏دانيد كه بين نبوت خاصه و نبوت عامه فرق بسيار است. مقام امامت بالاتر از نبوت عامه و پست‏ تر از نبوت خاصه مى‏ باشد كه نبوت خاصه همان مقام شامخ ارج‏مند خاتميت است.
نواب : ببخشيد قبله صاحب! اگر گاهى خود را داخل صحبت مى‏ كنم، چون فراموش‏كارم و نيز عجولم، زود جسارت مى‏ نمايم! بفرماييد مگر انبيا همگى فرستادگان حق ‏تعالى نيستند؟ در رتبه و مقام هم لابد همگى يك‏سانند؛ چنان‏چه در قرآن مجيد مى‏ فرمايد: «لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ» (2) پس چگونه شما فرق گذارديد و نبوت را به دو قسمت تقسيم نموديد [و] عامه و خاصه خوانديد؟
داعى : بلى، اين آيه در محل خود صحيح است؛ يعنى در مقام دعوت و هدف بعثت كه دعوت به مبدأ و معاد و تربيت جامعه است، تمام انبيا ـ من آدم الى ‏الخاتم ـ يك‏سانند ولى در فضل و كمال و طريقه بعثت و محل بعثت و درجه و رتبه متفاوتند.
*************************
1-به ياد آر هنگامى كه خداوند ابراهيم را به امورى امتحان فرمود و او همه را به‏ جاى آورد، خدا به او فرمود: «من تو را امام و پيشوا قرار دادم براى مردم.» ابراهيم عرض كرد: «اين امامت را به فرزندان من نيز عطا خواهى كرد؟» فرمود: عهد من كه امامت است به مردم ستم‏كار نخواهد رسيد.
2-ميان هيچ ‏يك از پيغمبران فرق نگذاريم. سوره بقره، آيه 285.

نوشتن دیدگاه