موانعى است كه دعاكننده خصوصاً نسبت به اين دعاء ــ يعنى دعا براى فرج ــ بايد از خود رفع كند تا آنكه اثر واقعى و كامل دعا به سرعت ظاهر شود، و نيز بوسيله اين دعا فضائل جليل و كاملى در آيات و اخبار وارد شده؛ براى او حاصل شود، كه به بعضى از آن فضائل اشاره كرديم و برخى هم در كيفيّت يازدهم ذكر خواهدشد ان شاء الله تعالى.
و آن موانع بسيارند، و بيان آنها بر وجه كلّى اينست كه:
اجتناب از محارم الهى كه شارع از آنها نهى شديد فرموده و نيز از كوچك شمردن فرائض الهى كه شارع به آنها امر فرموده اجتناب كند.
و از اين دو مطلب؛ در آيات و اخبار تعبير به « ورع» و «تقوى » شده است، و شواهد برآنها هم بسيار زياد است، وشرح آنها در اينجا منافات با اختصار دارد.
و لكن بيان آنها بر وجه كلّى در اين فرمايش كريمه است: (اِنَّما يَتَقَبَّلُ الله مِنَ الْمُتَّقينَ) (1)، كه حاصل مفادش اين است كه: قبول فرمودن خداوند هر عمل خير و هر عبادتى را طوريكه بر آن آثارش مترتّب شود، اختصاص و انحصار دارد به آنهائى كه از اهل تقوى باشند.
و اين مطلب هم واضح است كه هر گاه حكمى را مشروط و موقوف به يك وصفى از اوصاف كنند؛ و آن وصف هم داراى مراتب و درجاتى باشد، پس به هر درجه از آن وصف كه فراهم شود اثر آن حكم كامل تر مى شود، و در اين مقام نيز چنين است كه: قبول شدن و تأثير عمل خير ــ كه از آن جمله است دعا على الاطلاق و نيز خصوص طلب فرج ــ مشروط و موقوف است به وصف تقوى، و اين وصف مراتب ظاهرى و باطنى دارد.
پس بوسيله حاصل و كامل شدن هر درجه و هر مرتبه از مراتب و درجات تقوى در شخص دعا كننده دعا او افضل و شرافت آن كاملتر مى شود.
و از جمله شواهد بر اين خصوصيات؛ اين آيه مباركه است (اِنَّ اَكْرَمَكُمْ عِنْدَ الله اَتْقيكُمْ) (2)، كه ماحصل مفادش اين است كه: حقيقتاً بهترين و بالاترين شما بندگان نزد خداوند آن كسانى اند كه تقواى بهتر و كاملتر داشته باشد.
و بر حسب دليل نقلى از آيات و اخبار واضح است كه: از بزرگترين مقامات ظهور كرامت بنده و اعتبار او نزد خداوند؛ هنگام دعاء و طلب كردن و حاجت خواستن او از خداوند متعال جلّ شأنه است، كه هرچه اعتبار و حرمت بنده بوسيله آنچه نزد خداوند جلّ شأنه محبوب است؛ ــ يعنى تقواى ــ كاملتر باشد؛ اجابت دعاى بنده اكمل خواهد شد، و اين در جهت تعجيل در آن و نيز درجهت مقرون بودن آن به خير دنيا و خير آخرت؛ و در جهت كامل بودن آثار آن است، به آنكه: از جمع كثيرى دفع بلا نمايد، يا رحمت و فيضش را شامل حال همه آنها فرمايد، و دعا و شفاعت او را قبول فرمايد.
---------------------------------------------
1-سوره مائده آيه27.
2-سوره حجرات آيه 13.
-----------------------------------------
آيت الله ميرزا محمّد باقر فقيه ايماني
فصل چهارم: در بيان موانع دعا
- بازدید: 868