همانطور كه مى‏شود روايات و نصوص راجع به امامت ائمّه (صلوات الله و سلامه عليهم اجمعين) را از طريق نقل قطعى از پيامبر گرامى (صلّى الله عليه و آله وسلّم)، اثبات نمود، همچنين، در صورتى كه دشمنان عناد و لجاج بورزند، و آن نصوص را انكار كنند و كوشش كنند در برابر سيلاب مهيب نصوص قطعّى الصّدور، بايستند(1)، مى‏توان از راه ارائه و اظهار گوشه‏اى از آن علومى كه مختصّ به آن حضرات (عليهم السّلام) مى‏باشد، امامت را و خود آن روايات و نصوص را اثبات كرد و آن علوم را كه جز از مصدر وحى و منبع رسالت سرچشمه ديگرى نمى‏تواند داشته باشد، بسان شاهدى صادق بر صحّت آن نصوص و مدلول واقعى آنها، مدرك قرار داد.
و همين ويژگى، رمز و سبب اصرار و پافشارى حكّام و ديگر دشمنان، بر نابود ساختن امامت بود، نخست از راه تهى ساختن آن از محتواى فكرى و علمى، و بعد از شكست اين راه، از راه كوبيدن شخصيّت امام، با تزوير، شايعات دروغ، و اتّهام‏هاى ناروا. و با ناكامى اين روش، روش تصفيه جسمانى، گاهى آشكارا، و گاه پنهانى، به عنوان برداشتن مركز و كانون خطرى كه آنان را تهديد مى‏كند.
شايد نزديك‏ترين مثال و نمونه‏اى كه مى‏توانيم در اينجا بياوريم و با موضوع بحث فعلى نيز رابطه نزديك دارد، رفتار مأمون است نخست با امام رضا (عليه السلام) و سپس با امام جواد (عليه السلام)، كه ناچار شد اوّل براى ولايت عهدى امام رضا (عليه السلام) بيعت بگيرد.(2) و همچنين دخترش را به همسرى امام جواد (عليه السلام) درآورد، سپس براى درهم كوبيدن شخصيّت و موقعيّت امام روش ويژه و در نوع خود بى نظير خود(3) را به كار بست، و پس از ناكامى اين دو امام بزرگوار (صلوات الله و سلامه عليهما و على آبائهما الطّيبين الطّاهرين)، موضعى ديگر اتّخاذ كردند و روشى متفاوت به كار گرفتند.
---------------------------------------------------
1- شاهد بر اين ايستادگى و لجاج، حوادث بسيارى است كه دلالت مى‏كند بر ممنوع ساختن ذكر فضائل اميرالمؤمنين عليه السّلام و انتساب آن فضائل به ديگران.
2- درباره اين موضوع به كتاب «زندگانى سياسى امام رضا» به همين قلم مراجعه كنيد.
3- به زودى پاره‏اى از آنچه به امام جواد (عليه السلام) مربوط مى‏شود، آورده مى‏شود، ولى درباره آنچه كه به امام رضا (عليه السلام) مربوط مى‏شود، در كتاب «زندگانى سياسى امام رضا عليه السلام» شرح داده‏ايم.
-------------------------------------
علامه جعفر مرتضى عاملى

نوشتن دیدگاه