سنّت پيامبر گرامى(صلى الله عليه وآله)، بيانگر كيفيّت سجده
سخنان رسول خدا(صلى الله عليه وآله) از ديدگاه مسلمانان جهان، به عنوان سرچشمه زلال قانونگذارى اسلام قلمداد مى گردد و همه پيروان شريعت، خود را ملزم مى دانند تا بر مبناى آن، عمل نمايند.
شيعه نيز، احاديث پيامبر گرامى را مصدر اساسى احكام الهى دانسته و در همه موارد، از جمله در زمينه احكام سجده، از سنّت آن حضرت، پيروى مى كند.
دانشمندان اسلامى، روايات فراوانى را از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) در مورد مسأله ياد شده نقل كرده اند كه بيانگر سجده نمودن بر زمين و گياهان مى باشد، درست به همان روشى كه شيعه مى گويد، در اين جا به عنوان مثال، نمونه هايى از احاديث ياد شده را از نظر شما مى گذرانيم.
گروهى از محدّثان اسلامى، از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) چنين روايت نموده اند كه فرمود:
«زمين، براى من سجده گاه و مايه پاكيزگى قرار داده شده است».[1]
روايت ياد شده، به الفاظ گوناگون در بسيارى از كتب روايى اسلامى وارد گرديده كه به برخى از آن ها اشاره مى نماييم.
مسلم بن حجاج در صحيح خود، چنين روايت مى كند:
«تمام زمين براى ما، سجده گاه و مايه پاكيزگى گرديد».[2]
بيهقى در سنن خويش از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) چنين حكايت مى نمايد:
«زمين، براى من پاك و مايه پاكيزگى و سجده گاه گرديد».[3]
در كتاب «بحارالانوار» چنين مى خوانيم:
«زمين، براى تو و پيروان تو، سجده گاه و مايه پاكى گرديد».[4]
نويسنده كتاب «مصباح المسند» از پيامبر گرامى(صلى الله عليه وآله)، چنين روايت مى كند:
«و همه زمين، براى من و پيروانم، سجده گاه و مايه پاكيزگى قرار داده شده
است».[5]
در پرتو احاديث ياد شده كه متواتر و مورد قبول همه دانشمندان مسلمان مى باشد، به روشنى معلوم مى گردد كه سطح زمين، اعم از خاك، سنگ، ريگ و گياه آن، اصل در سجود است و بدون عذر موجه (كه توضيح آن بيان خواهد شد) نبايد از آن، تعدّى نمود.
همچنين از واژه «جعل» كه در اينجا به معناى تشريح و قانونگذارى است به خوبى آشكار مى گردد كه اين مسأله، يك حكم الهى براى پيروان آيين اسلام است. و بدين سان، مشروع بودن سجده بر زمين، و اجزاء آن، به ثبوت مى رسد.
[1] «جعلت لى الأرض مسجداً وطهوراً».
صحيح بخارى، ج1، كتاب الصلاة، ص 91، و سنن بيهقى، ج1، ص 212، باب التيمّم بالصعيد الطيّب، واقتضاء صراط المستقيم، (ابن تيميّه)، ص 332. وصحيح مسلم، ج1، ص 371، و سنن نسائى، ج1، باب التيمّم بالصعيد، ص 210، وسنن ترمذى، ج2، ص 131ـ 133، و ج4، ص 123.
[2] صحيح مسلم، ج1، ص 371. وسيرتنا وسنّتنا، به نقل از نسائى و ترمذى و ابى داود:«جعلت لنا الأرض كلّها مسجداً وطهوراً».
[3] سنن بيهقى، ج6، ص 291:«جعلت لى الأرض طيبةً وطهوراً ومسجداً».
[4] بحارالأنوار، ج83، ص 277:«جعلت لك ولامتك الأرض حكماً مسجداً وطهوراً».
[5] مصباح المسند، شيخ قوام الدين:«وجعلت الأرض كلّها لى ولأمّتى مسجداً وطهوراً».
