بسم الله الرحمن الرحيم
سجده از ديدگاه فرهنگ شكوفاى اسلام، تجلّى گاه تذلّل و فروتنى انسان در برابر آفريدگار جهان، و نقطه اوج آدمى در مسير «عبوديت» است.
از اين رو، قرآن كريم، نه تنها انسان را بلكه همه جهانيان را سجده كنندگان براى خدا قلمداد نموده و چنين مى فرمايد:
(وَللهِ يَسْجُدُ مَنْ فِى السَّماواتِ والأرْضِ).[1]
«هركه در آسمان ها و زمين است، براى خدا سجده مى كند».
همه مسلمانان جهان بر اين مسأله، اتفاق نظر دارند كه در هر ركعت از نماز، دو سجده واجب گرديده و انجام آن، از ضروريات اسلام مى باشد و تنها در كيفيّت و احكام آن، نقطه نظرهاى گوناگون به چشم مى خورد.
مسلمانان شيعه كه پيروان راستين قرآن، سنّت و سيره پيامبر
گرامى(صلى الله عليه وآله) و اهل بيت آن حضرت مى باشند، به پيروى از سخنان رسول خدا و روايات عترت و روش عملى اصحاب پيامبر(صلى الله عليه وآله)برآنند كه سجود براى خدا، تنها بايد بر زمين و آنچه از آن مى رويد (جز خوردنى ها و پوشيدنى ها) انجام گيرد.
از سوى ديگر مسلمانان اهل سنّت، دايره شمول محل سجده را گسترش داده و بر آنند كه لازم نيست كه سجده تنها بر موارد ياد شده صورت پذيرد، بلكه اشياء ديگر نيز (حتى خوردنى ها و پوشيدنى ها) مى تواند سجده گاه انسان در نماز باشد.
از آنچه بيان شد به روشنى معلوم مى گردد كه هر دو گروه مسلمان، تنها به منظور ابراز تذلّل و فروتنى در مقابل آفريدگار و امتثال فرمان وى، و براى خوشنودى او سجده مى نمايند و در اين زمينه، اختلافى به چشم نمى خورد.
بنابراين، سخن برخى از نويسندگان كه پنداشته اند سجده بر خاك و يا تربت شهيدان به معناى پرستش آنان و نوعى شرك مى باشد، توهّمى بى اساس بيش نيست.
اكنون، به منظور توضيح بيشتر، بحثى را كه بيانگر ديدگاه شيعه در اين زمينه مى باشد، از نظر شما مى گذرانيم:
[1] سوره رعد، آيه 15.