برنامه‏ى دقيق اميرالمؤمنين(علیه السلام) و حضرت زهرا  (سلام الله علیها)مراحل خود را به خوبى طى مى‏كرد و نتايج لازم را مى‏داد. سه بار احتجاج حضرت زهرا (سلام الله علیها) و يكبار احتجاج اميرالمؤمنين (علیه السلام) به ضميمه‏ى يارى نكردن مردم، ابوبكر را بر تصميم نهايى خود قاطع كرد، و چنين وانمود كرد كه مسئله‏ى فدك تمام شده است، و كارى كه تصميم آن را داشتيم به صورت رسمى انجام داديم.
خطابه‏ى فاطمه (سلام الله علیها) ضربه‏ى سهمگين بر پيكر غصب
در اينجا ضربه‏اى سهمگين لازم بود تا هم بر پيكر غاصبين و هم مردمى كه مؤيد آنان بودند، وارد شود و در مجلس عمومى به محاكمه‏ى سيده النساء درآيند و هر سخنى هست علنى گفته شود، تا اگر فدك را هم بازپس ندهند حقايق روشن شود.
اين مرحله به صورتى اجرا شد كه نه مردم و نه غاصبين هرگز احتمال آن را هم نمى‏دادند و در حقيقت در مقابل برنامه‏ى انجام شده قرار گرفتند.
ترسيمى از كيفيت ورود حضرت زهرا (سلام الله علیها) به مسجد
در شرايطى كه ابوبكر و عمر به همراه مهاجرين و انصار، مجلس مهمى در مسجد   پيامبر  (صلی الله علیه و آله و سلم) ‏تشكيل داده بودند و مشغول قدرت نمايى در مقابل خانه‏ى فاطمه (سلام الله علیها)بودند كه در فاصله‏ى چند قدمى بود، ناگهان درِ خانه‏ى فاطمه  (سلام الله علیها)باز شد و بانوى با عظمت اسلام در حالى كه عده‏اى از زنان گرداگرد آن حضرت بودند وارد مسجد شده به سوى جمعيت پيش آمدند.
منظره جداً عجيب بود و مردم همه اختيار از كف داده بودند و فقط اين را فهميدند كه راه باز كنند تا ببينند چه پيش مى‏آيد.
دختر پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) سر مبارك را با پوشش كامل پوشانيده بود و لباس سراسرى روى لباسها پوشيده بود. از شدت غم و ناراحتىِ جسمى، قامت حضرت راست نبود و لباس حضرت به زمين كشيده مى‏شد و گاهى لباس زير پاى حضرت مى‏رفت. راه رفتن فاطمه (سلام الله علیها) همه را به ياد پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مى‏انداخت كه شباهتى تمام به حركت آن حضرت داشت.
اولين اقدامى كه شايد تا آن روز سابقه نداشت آن بود كه فوراً بين زنان و مردان پرده‏اى زده شد، و حضرت با زنان همراه در آنسوى پرده قرار گرفتند و روى زمين نشستند.
تأثير عجيب آه فاطمه (سلام الله علیها) در مردم
مردم از ديدن اين مناظر به شدت منقلب شدند و منتظر جرقه‏اى بودند كه اين انقلاب درونى را ظهور دهد.
ناگهان صداى فاطمه  (سلام الله علیها)را شنيدند كه آهى جانسوز كشيد كه با همان آه همه‏ى مردم به گريه درآمدند و مجلس برخود لرزيد و همه منقلب شدند.
شدت گريه به قدرى بود كه حضرت مدتى طولانى صبر كرد تا مردم ساكت شدند و هيجانشان آرام گرفت. حضرت خواست سخنان خود را آغاز كند كه با شنيدن چند كلمه بار ديگر مردم به گريه درآمدند، و حضرت آنقدر صبر كرد تا مردم كاملاً آرام شدند و حضرت سخنان خود را آغاز كرد.
محاكمه‏ى ناخواسته‏ى غاصبين
مردم سرا پا گوش بودند و نفسها در سينه‏ها حبس شده بود. فاطمه زهرا (سلام الله علیها) يك تنه همه را به محاكمه مى‏كشيد و همه خود را مجرم مى‏دانستند، و گريه‏ها براى شرمى بود كه از جرم و جنايت خود داشتند. دادگاه اجتماع كار خود را آغاز كرده بود و غاصب و همدستانش در فكر بودند كه براى برهم ريختن آن يا تخريب نتيجه‏ى آن از كجا آغاز كنند و به كجا ختم كنند، ولى ترس از تصميم‏گيريهاى شتابزده‏ى خود داشتند.
محكوميت غاصبين و مردم به حكم فاطمه (سلام الله علیها)
برنامه طورى تنظيم شده بود كه هيچكس را از آنچه قاضى مى‏خواست گریزى نبود. اين مردم و آن غاصب كه هرگز با دعوت حضور نمى‏يافتند، اكنون با پاى خود حضور يافته
بودند. اگر مهر سكوت بر لب مى‏زدند خود را محكوم مى‏ديدند چرا كه فاطمه (سلام الله علیها)سخن خود را مى‏گفت، و اگر سخن مى‏گفتند حرفى براى گفتن نداشتند و بيش از پيش باطن بى‏محتواى عملشان معلوم مى‏شد و آنچه مردم خبر نداشتند برملا مى‏گشت.
مردم نيز كه خود را محكوم حكم فاطمه (سلام الله علیها) مى‏ديدند اين ضرر و خسارت را به پاى ابوبكر و عمر مى‏گذاشتند و با نگاه هاى پرمعنى آنان را زير نظر داشتند. سخنان فاطمه (سلام الله علیها) هم آنقدر بالا و متين بود كه مردم در مواردى حتى از فهم معانى آن عاجز بودند. سخنانى كه اينك پس از چهارده قرن شرحها و تفسيرهاى مفصل بر آن نوشته شده است.
برداشتى از خطابه‏ى حضرت زهرا (سلام الله علیها)
حضرت پس از حمد و ثناى الهى و اقرار به وحدانيت خداوند و رسالت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ‏و بيان حكمتهايى از خلقت و تكليف بشر و ارسال انبياء : و خصوص نبوت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، متذكر سوابق مردم با قرآن و اهل‏بيت : شدند. از يك سو سابقه‏ى مردم در كمك به دين خدا و از سوى ديگر وظيفه‏ى خطيرى كه نسبت به آيندگان بر عهده دارند را متذكر شدند. همچنين عظمت قرآن و اهل‏بيت : و ارتباط آن دو با يكديگر را بيان كردند و سپس شمه‏اى از حكمت شرايع الهى را ذكر نمودند.
معرفى خود براى آينده‏ى تاريخ
پس از آن خود را معرفى كردند تا اهل مجلس و آينده‏ى تاريخ بدانند چه مقام معظمى با مردم سخن گفته است. بعد از آن، سوابق و زحمات طاقت‏فرسا و فداكارانه‏ى پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)‏و اميرالمؤمنين (علیه السلام) در پروردن نهال اسلام را ذكر كردند.
در اينجا سخن را به مطلب مورد نظر نزديك كردند و ارتداد مردم پس از پيامبر  (صلی الله علیه و آله و سلم)و ناديده گرفتن گذشته‏ها را يادآور شدند. سپس اين نكته را مطرح كردند كه فقط به بى‏توجهى نسبت به دين اكتفا نمى‏كنند، بلكه آتش فتنه‏ها را هم بر عليه دين خدا و اهل ‏بيت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) شعله‏ور مى‏نمايند.

نوشتن دیدگاه