بر طبق اخبار و احاديثى كه به ما رسيده پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فدك را به حضرت زهرا(سلام الله علیها) واگذار نموده است. از باب نمونه:
ابوسعيد خدرى روايت كرده كه وقتى آيهى ]وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ[ نازل شد حضرت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به فاطمه فرمود: فدك مال تو باشد.
عطيه روايت كرده كه وقتى آيه ]وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ[ نازل شد رسول خدا فاطمه (سلام الله علیها)را نزد خويش طلبيد و فدك را به او واگذار كرد. على بن حسين بن على بن ابيطالب : فرمود: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)فدك را به حضرت فاطمه واگذار نمود.[1]
حضرت صادق (علیه السلام) فرمود: وقتى كه آيهى ]وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ وَالْمِسْكينَ[[2] نازل شد پيغمبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) به جبرئيل فرمود: مسكين را مىشناسم ذوالقربى چه كسانى هستند؟ عرض كرد: اقارب تو مىباشند. پس رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)امام حسن و امام حسين و فاطمه : را به نزد خويش خواند و فرمود: خدا به من دستور داده كه حق شما را بدهم. بدين جهت فدك را به شما واگذار كردم.
ابان بن تغلب مىگويد: به حضرت صادق (علیه السلام) عرض كردم: آيا رسول(صلی الله علیه و آله و سلم) خدا فدك را به فاطمه(سلام الله علیها) داده بود؟ فرمود: فدك از جانب خدا براى فاطمه(سلام الله علیها) تعيين شده بود.
حضرت صادق (علیه السلام) فرمود: فاطمه (سلام الله علیها) به نزد ابوبكر آمد و فدك را مطالبه نمود.
ابوبكر گفت: بايد براى مدعاى خودت شاهد بياورى. امايمن براى اداى شهادت حاضر شد. ابوبكر به او گفت: به چه شهادت مىدهى؟ گفت: شهادت مىدهم كه جبرئيل نزد محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و عرض كرد: خدا مىفرمايد]وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ[ به جبرئيل فرمود: از خدا سؤال(صلی الله علیه و آله و سلم) كن ذو القربى چه كسانى هستند؟ عرض كرد: فاطمه(سلام الله علیها) ذوالقربى است. پس رسول خدا فدك را به فاطمه(سلام الله علیها) واگذار نمود.[3]
ابنعباس روايت كرده كه وقتى آيهى ]وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ[ نازل شد رسول خدا فدك را به فاطمه (سلام الله علیها) واگذار كرد.[4]
از اين قبيل احاديث كه در شأن نزول آيه وارد شده استفاده مىشود كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) از جانب پروردگار جهان مأموريت داشته كه فدك را به عنوان حق ذوىالقربى در اختيار فاطمهى زهرا(سلام الله علیها) قرار دهد و بدينوسيله بنيان اقتصادى خانواده حضرت على (علیه السلام) را كه در راه اسلام آن همه جهاد و فداكارى ]وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ[كه در احاديث بدان اشاره شد يكى از آيات سورهى اسراء مىباشد و آن سوره را از سورههاى مكى شمردهاند. با اينكه اعطاء فدك در مدينه و بعد از فتح خيبر بوده است. در پاسخ اين اشكال يكى از دو مطلب را مىتوان اختيار كرد. مىشود گفت: گرچه سورهى اسراء را مكى شمردهاند ليكن چند آيهى آن را مدنى دانستهاند كه يكى از آنها همين آيهى }وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ{ مىباشد.
حسن گفته: سورهى اسراء مكى است، مگر پنج آيهى آن كه در مدينه نازل شده است: آيهى: ]و لا تقتلوا النفس[ و آيهى ]و لا تقربوا الزنا[ و آيهى ]اولئك الذين يدعون[ و آيهى ]اقم الصلوه[ و آيهى ]وَ آتِ ذَاالْقُرْبى حَقَهُ[ [5]
وجه دوم اينكه كسى بگويد: اصل حق ذوىالقربى در مكه و قبل از هجرت تشريع شده ليكن بعد از هجرت مورد عمل قرار گرفت. [6]
[1]- كشفالغمه ج 2 ص 102.
[2]- اسراء / 26.
[3]- تفسير عياشى ج 2 ص 287.
[4]- درالمنثور ج 4 ص 177.
[5]- تفسير الميزان، ج 13، ص 2.
[6]- بانوی نمونه اسلام فاطمه زهرا 3،ص 212.
دليل بخشش فدک
- بازدید: 1967