هنگامى كه فاطمه (سلام الله علیها)را تميز و پاكيزه نمودند و قنداقه‏اش را در دامن حضرت خديجه­ کبری (سلام الله علیها) گذاشتند، آن مادر مهربان مسرور شد و پستانش را در دهان كوچك نوزاد عزيزش نهاد و از شيره ی جان سيرش كرد تا به خوبى رشد و نمو نمايد.[1]
خديجه­ کبری(سلام الله علیها) از آن زنان خودخواه و نادانى نبود كه بدون هيچ عذر و بهانه‏اى، نوزاد را از شير مادر كه خدا برايش مهيا ساخته محروم سازد. خديجه(سلام الله علیها) خود مى‏دانست يا از پيغمبر شنيده بود كه براى تغذيه و بهداشت اطفال هيچ غذائى بهتر از شير مادر نيست[2] زيرا شير مادر با وضع دستگاه گوارش نوزاد و مزاج مخصوص او كاملاً هماهنگى و تناسب دارد، كودك مدت نه ماه در رحم مادر، شريك غذا و هوا و خون او بوده و مستقيما از مادرش ارتزاق مى‏كرده است. و از اين جهت، تركيبات مخصوص شير مادر، با ساختمان ويژه بدن طفل كاملاً تناسب دارد. علاوه بر اين، در شير مادر تقلّب راه ندارد و ميكروبهاى بيمارى‏زا در آن نيست.
خديجه کبری (سلام الله علیها)چون مى‏دانست كه آغوش پر مهر و محبت مادر و شير خوردن كودك از پستانش، چه نقش بزرگى را در زندگى آينده نوزاد ایفاء مى‏کند و براى سعادت او چه تأثيرات قابل توجهى دارد، ترجيح داد كه فاطمه (سلام الله علیها) عزيز را در آغوش گرم خويش پرورش دهد و به وسيله شير پاك خودش كه از منبع شرافت و نجابت، دانش، فضيلت، بردبارى، فداكارى و شجاعت سرچشمه مى‏گرفت غذا دهد.
راستى مگر غير از شير پستان خديجه، شير ديگرى مى‏توانست چنين عنصر پاك و كانون معرفت و شجاعتى را رشد و نمو دهد و ميوه‏ى پربركت باغ نبوت را به ثمر رساند؟.
دوران شيرخوارگى و ايّام كودكى زهرا (سلام الله علیها)در محيط بسيار خطرناك و اوضاع بحرانى و انقلابى صدر اسلام گذشت كه بدون شك در روح حسّاس آن كودك تأثيرات شايانى داشته است. زيرا نزد دانشمندان اين مطلب به اثبات رسيده كه محيط نشو و نماى كودك و افكار و احساسات پدر و مادر در روحيّات و شکل گیری شخصيت او كاملاً مؤثّر مى‏باشند. (از اين جهت، ناچاريم اوضاع و حوادث صدر اسلام را به طور خلاصه يادآور شويم تا خوانندگان بتوانند وضع فوق‏العاده و بحرانى دوران نشو و نماى دختر گرامى پيغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را پيش خود مجسم سازند.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در سن چهل سالگى به رسالت مبعوث شد. در آغاز دعوت، با مشكلات بزرگ و حوادث سخت و خطرناكى مواجه بود. يك تنه مى‏خواست با جهان كفر و بت‏پرستى مبارزه كند. تا چند سال مخفيانه تبليغ مى‏كرد و از ترس دشمنان جرأت نداشت دعوتش را علنى كند. بعداً از جانب خدا دستور رسيد كه مردم را آشكارا به دين اسلام دعوت كن و از مشركين باك به دل راه مده.[3]
پيغمبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) به دستور خدا دعوتش را علنى كرد. آشكارا در مجامع عمومى مردم را به سوى آيين مقدّس اسلام دعوت مى‏نمود و روز بروز بر تعداد مسلمانان افزوده مى‏شد.
وقتى دعوت پيغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) علنى شد اذيت و آزار دشمنان نيز شدت يافت. رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) را اذيت مى‏كردند. مسلمانان را تحت شكنجه و عذاب قرار مى‏دادند. بعضى را مقابل آفتاب سوزان حجاز روى ريگهاى داغ مى‏خوابانيدند و سنگهاى سنگين روى سينه‏شان قرار مى‏دادند و بعضى را مى‏كشتند.  
مسلمانان به قدرى سختى و عذاب كشيدند كه بستوه آمده جانشان به لب رسيد. به طوريكه ناچار شدند از خانه و زندگى دست بردارند و به كشور ديگرى هجرت نمايند. گروهى از مسلمانان از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اجازه گرفتند و رهسپار حبشه شدند.[4]
وقتى كفار بوسيله اذيت و آزار نتوانستند از پيشرفت و توسعه اسلام مانع جلوگیری کنند و ديدند مسلمانان اذيت و آزار را تحمّل مى‏كنند ولى دست از عقيده‏شان برنمى‏دارند، انجمنى برپا ساخته همگى تصميم گرفتند كه محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را به قتل رسانند.
ابوطالب از تصميم خطرناك آنان آگاه شد و براى حفظ جان رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) آن حضرت را با گروهى از بنى‏هاشم به درهّ ‏اى كه «شِعب ابوطالب» ناميده مى‏شد، منتقل ساخت.
ابوطالب و ساير بنى‏هاشم در حفظ و حراست رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) كوشش مى‏نمودند. حمزه عموى پيغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) شبها با شمشير برهنه اطرافش پاس مى‏داد. دشمنان وقتى از كشتن رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نااميد شدند زندانيان شعب ابوطالب را در فشار اقتصادى قرار دادند و خريد و فروش با آنان را ممنوع ساختند.
مسلمان در حدود سه سال در آن زندان سوزان با فشار و ناراحتى و گرسنگى بسر بردند و با مختصر غذائى كه بطور مخفیانه برايشان فرستاده مى‏شد زندگى نمودند. بسا اوقات فرياد اطفالشان از گرسنگى بلند بود. فاطمه زهرا (سلام الله علیها)در چنين روزگار بحرانى و در چنين محيط خطرناك و وحشت‏آورى به دنيا آمد و رشد و نمود كرد. خديجه كبرى در چنين اوضاع و شرائطى نوزاد عزيرش را شير مى‏داد. مدّت ايام شيرخوارگى زهرا(سلام الله علیها) در شعب ابوطالب سپرى شد. در همانجا از شير خوردن بازگرفته شد. در همان ريگستان سوزان راه رفتن آموخت. در همان محيط قحطى لب به غذا گشود. هنگامى كه سخن گفتن ياد مى‏گرفت فرياد و ناله اطفال گرسنه «شعب» را مى‏شنيد. در وسط شب كه از خواب بيدار مى‏شد خويشانش را مى‏ديد كه با شمشيرهاى برهنه اطراف پدرش پاس مى‏دادند.
در حدود سه سال طول كشيد كه فاطمه (سلام الله علیها)به غير از زندان سوزان شعب چيزى نديد و از دنياى خارج خبرى نداشت.
فاطمه (سلام الله علیها)در سن پنج سالگى بود كه پيغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و بنى‏هاشم از تنگناى شعب نجات يافته به خانه و زندگى خودشان مراجعت نمودند. مناظر زندگى جديد و نعمت آزادى و توسعه در خوراك و پوشاك و منزل براى زهرا(سلام الله علیها) تازگى داشت و شادمان و مسرور بود.
---------------------------------------------
[1]- دلائل الامامه ص 9.
[2]- قال اميرالمؤمنين علیه السلام ما من لبن رضع به الصبى اعظم بركه من لبن امه- وافى ج 3 ص 207.
[3]- حجر/ 94.
[4]- سيره ابن‏هشام ج 1 ص 344، الكامل فى التاريخ ج 2 ص 51.

نوشتن دیدگاه