آشنايي با نام‌هاي مختلف سرزمين کربلا و وجه تسميه هرکدام از آنها براي کساني که دلداده شهيد کربلا هستند قابل تأمل و توجه است.آشنايي با نام‌هاي مختلف سرزمين کربلا و وجه تسميه هرکدام از آنها براي کساني که دلداده شهيد کربلا هستند قابل تأمل و توجه است.

کربلا؛
به گزارش مرکز خبر حوزه، کمال الدين دميري در کتاب حيات الحيوان نقل کرده، وقتي امام‌حسين(ع)‌ به کربلا رسيد، ‌از نام آن مکان سؤال کرد. گفته شد: کربلا، امام فرمود: کرب و بلاء، پدرم علي عليه‌السلام در راه صفين وقتي به اينجا رسيد و من همراه او بودم از نام اين مکان سؤال کردند. بعد حضرت اميرالمؤمنين(ع) فرمودند: «اين‌جا محل بار انداز آنان است و اين‌جا محل ريختن خون آنان است. » سؤال شد چه کساني را مي‌فرماييد؟ حضرت فرمود: افرادي از آل محمد(ص) که در اين مکان کشته مي‌شوند.
* عمورا
نام ديگر کربلا، عمور است. عموراء نام عبري کربلاست. نقل شده که اما حسين(ع)‌در شب عاشورا در جمع اصحاب و اهل‌بيت(ع) خود فرمود: جدّم رسول الله(ص) به من خبر داد که حوادث روزگار مرا وادار به رفتن به سوي عراق مي‌کند. پس فرود مي‌آيم در سرزميني که به آن «عمورا و کربلا» گفته مي‌شود و در همين سرزمين شهيد مي‌شود و آن وعده که جدم فرمود، ‌نزديک شده است.
* عقر
از ديگر نام‌هاي کربلا «عَقر» است. عقر به فتح عين و سکون قاف و راء، به آن، عقر بابل نيز گفته مي‌شود.
* حير يا حاير
نام ديگر کربلا، حاير مي‌باشد. متوکل عباسي از خلفاي بني عباس، نسبت به علي و اولاد علي کينه و دشمني خاصي داشت، ‌مردم را از زيارت سيد‌الشهدا(ع) منع نمود، زوار را عقوبت و مجازات مي‌کرد و دستور داد قبر امام‌حسين(ع)‌ را خراب و بجاي آن شخم نموده و زراعت کردند. به گاو‌ها دستگاه شخم بسته و آن منطقه را شخم زدند. البته گاو ها به‌هيچ‌وجه روي قبر مقدس سيد‌الشهدا(ع) نمي‌رفتند.
بعضي از شاهدان عيني گفته اند؛ با چوب به گاو‌ها مي زدند، ‌بگونه‌اي که چوب مي‌شکست ولي گاوها جلو نمي‌رفتند و زماني که آب روي زمين‌هاي شخم زده رها کردند، ‌آب روي قبر نرفت و اطراف قبر حلقه زد و چون آب به جلو نمي‌رفت گفتند: «حاز الماء أي تحير الماء» آب حيران ماند و اين قسمت را حاير و حير نام نهادند. يعني محل تحير و توقف آب و نرفتن آب به روي قبر سيد‌‌الشهدا(ع).
مرحوم محدث قمي در کتاب تتمة المنتهي از ابو الفرج ابن جوزي نقل کرده، کسي جرئت تخريب اين قبر شريف را نداشت تا اين‌که ديزج يهودي با عده‌اي از يهود براي اين کار اجير شدند و اقدام به اين کار کردند و تا دويست جريب از اطراف قبر را شخم و آب بر آن جاري کردند و در اطراف آن زمين به مسافت هر ميل، نگهبانان گماشته بودند که هرکس به مقصد زيارت قبر شريف بيايد او را دستگير نموده و مجازات کنند.
* طف
عنوان ديگر سرزمين کربلا «طف» مي‌باشد.
صاحب کتاب «مراصدالاطلاع في اسامي الامکنة و البقاع» متوفاي قرن هشتم هجري، در مورد کلمه «طف» مي‌گويد: طف به فتح طاء و تشديد فاء، سرزميني از توابع کوفه در طرف خشکي است که در آن‌جا مقتل حسين(ع) بود.
* نينوا
«نينوا» نيز از نام‌هاي کربلا است. نينوا نزديک کربلا و در شرق آن واقع بوده و به آن هنديه مي‌گويند و به زبان محلي طُوَيْرِيج گفته مي‌شود و داراي باغ‌ها و نخلستان‌ها و بر ساحل نهر فرات است و در آن زمان اهل کتاب از يهود و نصارا نيز در آن‌جا ساکن بوده‌اند.
از ديگر اسامي کربلا، «نواويس» بوده و در جنب نينوا واقع است که فعلا جزء هنديه يعني طويريج شده و مردم آن‌جا همه از شيعيان با حرارت و مخلص اهل‌بيت(ع) مي‌باشند.
امام حسين(ع)‌در خطبه اي که در مکه و قبل از حرکت بسوي عراق خواندند، ‌فرمود: خطّ الموت علي وُلد آدم تا مي‌فرمايد: کأني بأوصالي يقطعها عسلان الفلوات بين النواويس و کربلا. گويا مي‌بينم که رگ‌هاي بدنم را گرگ‌هاي بيابان (منظور اهل کوفه) بين نواويس و کربلا قطعه قطعه مي‌کنند.
* شُفَيَّه
«شُفَيَّه» از قراء طف و از منازل بني اسد بود که در شمال کربلا به‌طرف قبر عون مي‌باشد و از ديگر نام‌هاي کربلا است.
«غاضريه با غاضرات» آخرين نام از نام هاي کربلا است. اين مکان از توابع کوفه و منسوب به غاضره بني اسد در شمال کربلا مي‌باشد. آثار قطعه بني اسد از قديم در اين زمين‌ها بوده که امروزه نيز وجود دارد و از همين روستا قبيله بني اسد به کربلا آمدند و اجساد شهداي کربلا را دفن نمودند و عمده زمين کربلا در تملک اين قبيله بود که امام‌حسين(ع)، زماني به کربلا وارد شدند زمين کربلا را از آنان و اهل نينوا که مالک شرق کربلا بودند، خريداري نمود.
آنچه خوانديد مطالبي از کتاب «سيري در عتبات و اماکن مقدسه در عراق» است که در قالب سفرنامه به واگويي تاريخ و جغرافياي عراق پرداخته است.
برخي از عناوين بخش‌هاي اصلي کتاب شامل : «محدوده جغرافيايي عراق و جمعيت آن»، «نجف اشرف»، «تاريخ حيات اميرالمؤمنين(ع)‌ به‌طور اجمال»، «کيفيت دفن و قبر مقدس اميرالمؤمنين سلام‌الله عليه»، «کوفه»، «تأسيس حوزه علميه نجف اشرف و علمايي که در آن‌جا مدفونند»،، «حله»،، «کربلا»، «خلاصه اي از تاريخ امام همام ابي‌عبدالله الحسين(ع)»، «کاظمين»، «خلاصه اي از زندگي امام جواد(ع)‌»، «قبور علما و بزرگاني که در کاظمين مدفونند»، «بغداد»، «خلاصه اي از زندگاني امام هادي(ع)»، «خلاصه اي از زندگاني امام حسن عسگري(ع)» و «امام روازدهم حضرت صاحب‌الزمان(عج) » مي‌باشد.
کتاب «سيري در عتبات و اماکن مقدسه عراق»‌ تاليف محمدعلي فاضل فيروز آبادي با شمارگان هزار نسخه در 496 صفحه و با قيمت هفت هزار تومان از سوي انتشارات منشوران دارالتفسير منتشر شده است.

نوشتن دیدگاه