مقاله ها

مگر آقايان فراموش نموده‏ ايد آيه 39 سوره دوازده (يوسف) را كه نقل قول حضرت يوسف را مى ‏نمايد كه «يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَأَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللّه‏ُ الْواحِدُ الْقَهّارُ».(1) مفسرين در ذيل اين آيه شريفه نوشته ‏اند: روزى كه يوسف را به زندان بردند طباخ و ساقى پادشاه را هم كه هر دو كافر و قائل به ارباب انواع بودند، با او به زندان بردند. پنج سال اين سه نفر (مؤمن و كافر) با هم مصاحب بودند و يوسف در موقع تبليغ، آنها را مصاحب مى‏ خوانند؛ چنان‏چه در اين آيه خبر مى‏ دهد. آيا اين مصاحبت پيغمبر براى آن دو نفر كافر دليل بر شرافت و فضيلت بوده يا در مدت مصاحبت تغييرى در عقيده آنها شده است؟ بنا بر آن‏چه صاحبان تفاسير و تواريخ نوشته‏ اند، بعد از پنج سال مصاحبت، عاقبت با همان حال از هم جدا شدند.
و نيز مراجعه فرماييد به آيه 37 سوره هيجده (كهف) كه مى‏ فرمايد: «قالَ لَهُ صاحِبُهُ وَ هُوَ يُحاوِرُهُ أَكَفَرْتَ بِالَّذِي خَلَقَكَ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ سَوّاكَ رَجُلاً».(2) عموم مفسرين نوشته ‏اند: دو برادر بودند يكى مؤمن به نام يهودا و ديگرى كافر به نام براطوس (چنان كه امام فخر رازى هم كه از اكابر علماى شماست در تفسير كبيرش نقل مى‏ نمايد). اين دو با هم محاوراتى داشتند كه اينك وقت اجازه نقل مشروحه مفصله را نمى ‏دهد. غرض آن كه خداوند آن دو كافر و مؤمن را مصاحب هم خوانده. آيا از مصاحبت برادر مؤمن، كافر را فايده و نصيبى رسيده است؟ قطعا جواب منفى است.
پس مصاحبت فقط، دليل بر فضيلت و شرافت و برترى نمى ‏باشد. دلايل و امثال بر اين معنا بسيار است كه وقت بيش از اين اجازه بيان نمى ‏دهد.
و اما اين كه فرموديد: چون رسول اكرم صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏ آله به ابى ‏بكر فرمود: «إِنَّ اللّه‏َ مَعَنا»، پس قطعا به مناسبت آن كه خدا با او بوده اين خود دليل شرافت و مثبت خلافت است، خوب است در اين عقايد و گفتار خود تجديد نظر فرماييد تا مورد اعتراض قرار نگيريد كه بگويند: مگر خداى تعالى فقط با مومنين و اولياءاللّه‏ مى‏ باشد و با غيرمؤمن نمى‏ باشد؟
آيا تصور مى ‏نماييد جايى باشد كه خدا نباشد و كسى در عالم هست كه خدا با او نباشد؟ اگر مؤمن و كافرى در مجلس باشند، عقل باور مى‏ كند كه خدا با آن مؤمن باشد ولى با كافر نباشد؟ مگر نه در آيه 7 سوره 58 (مجادله) مى ‏فرمايد: «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللّه‏َ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ إِلاّ هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ إِلاّ هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا أَدْنى مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْثَرَ إِلاّ هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ ما كانُوا».(3)
پس به حكم اين آيه و ساير آيات و دلايل عقليه و نقليه، خداى تعالى با همه كس هست؛ با دوست و دشمن، مسلمان و كافر مؤمن و منافق. پس اگر دو نفر با هم باشند و يكى از آنها بگويد: خدا با ماست، دليل بر فضيلت شخص خاصى نخواهد بود.
همان ‏طورى كه دو نفر خوب اگر با هم باشند خدا با آنهاست. دو نفر بد و يا دو خوب و بد هم اگر با هم باشند قطعا خدا با هر دو آنهاست؛ اگر سعيد باشند يا شقى خوب باشند يا بد.
شيخ : مراد از خدا با ماست، يعنى چون ما محبوب خدا هستيم، براى آن كه رو به خدا و براى خدا و حفظ دين خدا حركت كرديم، لطف خدا شامل حال ماست.
*************************
1-اى دو رفيق زندان من (از شما مى ‏پرسم)، آيا خدايان متفرق بى‏ حقيقت (مانند بتان و فراعنه و غيره) بهتر و در نظام خلقت موثرترند يا خداى يكتاى قاهر؟
2-رفيق باايمان فقير در مقام گفت‏گو و اندرز به برادر خود گفت: «به خدايى كه نخست از خاك و بعد از نطفه تو را آفريد و آن‏گاه مردى كامل و آراسته خلقت ساخت، كافر شدى.»
3-به طريق استفهام تقريرى فرمايد، «آيا نديدى و ندانستى كه آن‏چه در آسمان‏ ها و زمين است، خدا بر آن آگاه است؟ اگر چنان‏چه سه نفر با هم رازى گويند، خدا چهارم آنهاست و نه پنج كس جز آن كه او ششم آنها و نه كمتر از آن و نه بيشتر، جز آن كه هر كجا باشند، خدا با آنها است»؛ (چه آن كه خدا را احاطه كامل وجودى بر همه جزييات عالم است).

نوشتن دیدگاه