سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَيُسْأَلُونَ؛ سوره مبارکه زخرف ، آیه 19
گواهی آنان نوشته می‌شود و از آن بازخواست خواهند شد
در شأن نزول این آیه شریفه از امام جعفر صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند:
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم امر کردند به ابوبکر، عمر و امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام به سمت کوه رقیم رفته اصحاب کهف را زیارت کنند؛ ابتدا ابوبکر وضو گرفته، جلو برود و دو رکعت نماز بخواند و سه بار اصحاب کهف را ندا دهد، اگر جواب ندادند، عمر جلو رفته به همین طریق عمل کرده اصحاب کهف را صدا زند، اگر او هم جوابی نشنید، علی بن أبی طالب علیهما السلام به همین روال عمل کرده و اصحاب کهف را سه مرتبه ندا دهد.
این سه نفر به سمت کوه رقیم و زیارت اصحاب کهف رفته، ابتدا ابوبکر طبق دستور رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم وضویی ساخت و بعد از دو رکعت نماز رو به اصحاب کهف کرد آنها را سه مرتبه صدا کرد ولی جوابی از ایشان نیامد، عمر هم به همین نحو عمل کرده ولی جوابی به او هم داده نشد.
حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیهما السلام به عنوان نفر سوم برخاست، جلو آمد و ایشان را ندا داد در این لحظه اصحاب کهف پاسخ داده، سه مرتبه گفتند: «لبیک! لبیک! لبیک!»
امیرالمؤمنین علیه السلام به آنها فرمود: «چرا صدای اول و صدای دوم را جواب ندادید و فقط ندای سوم را اجابت کردید؟»
ایشان در جواب گفتند: «ما موظفیم تنها جواب نبی یا وصی نبی را بدهیم».
بعد از وقوع این جریان این سه نفر خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بازگشته و ماجرا را برای حضرتش بازگو کردند؛ در این هنگام رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم صحیفه قرمز رنگی را خارج کرده و به آنها فرمودند: «آنچه دیدید و شنیدید را در این صحیفه با خط خودتان بنویسید و شهادت دهید».
پس آیه شریفه نازل شد: «سَتُكْتَبُ شَهادَتُهُمْ وَ يُسْئَلُون یوم القیامه»؛
گواهی آنان نوشته می‌شود و در قیامت از آن بازخواست خواهند شد!...[1][2][3]
متن عربی روایت:
مُحَمَّدُ بْنُ اَلْعَبَّاسِ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ هَوْذَةَ اَلْبَاهِلِيُّ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ إِسْحَاقَ اَلنَّهَاوَنْدِيِّ، عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ، عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ، قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ): «أَمَرَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) أَبَا بَكْرٍ وَ عُمَرَ وَ عَلِيّاً (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) أَنْ يَمْضُوا إِلَى اَلْكَهْفِ وَ اَلرَّقِيمِ، فَيُسْبِغَ أَبُو بَكْرٍ اَلْوُضُوءَ وَ يَصُفَّ قَدَمَيْهِ وَ يُصَلِّيَ رَكْعَتَيْنِ، وَ يُنَادِيَ ثَلاَثاً، فَإِنْ أَجَابُوهُ وَ إِلاَّ فَلْيَقُلْ مِثْلَ ذَلِكَ عُمَرُ، فَإِنْ أَجَابُوهُ وَ إِلاَّ فَلْيَقُلْ مِثْلَ ذَلِكَ عَلِيٌّ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) فَمَضَوْا وَ فَعَلُوا مَا أَمَرَهُمْ بِهِ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ)، فَلَمْ يُجِيبُوا أَبَا بَكْرٍ وَ لاَ عُمَرَ، فَقَامَ عَلِيٌّ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) وَ فَعَلَ ذَلِكَ فَأَجَابُوهُ، وَ قَالُوا: لَبَّيْكَ لَبَّيْكَ. ثَلاَثاً، فَقَالَ لَهُمْ: مَا لَكُمْ لَمْ تُجِيبُوا اَلْأَوَّلَ وَ اَلثَّانِيَ، وَ أَجَبْتُمُ اَلثَّالِثَ؟ فَقَالُوا: إِنَّا أُمِرْنَا أَنْ لاَ نُجِيبَ إِلاَّ نَبِيّاً أَوْ وَصِيَّ نَبِيٍّ. ثُمَّ اِنْصَرَفُوا إِلَى اَلنَّبِيِّ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ)، فَسَأَلَهُمْ مَا فَعَلُوا؟ فَأَخْبَرُوهُ. فَأَخْرَجَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) صَحِيفَةً حَمْرَاءَ، وَ قَالَ لَهُمْ: اُكْتُبُوا شَهَادَتَكُمْ بِخُطُوطِكُمْ فِيهَا بِمَا رَأَيْتُمْ وَ سَمِعْتُمْ، فَأَنْزَلَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: سَتُكْتَبُ شَهٰادَتُهُمْ وَ يُسْئَلُونَ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ».
https://hadith.inoor.ir/fa/hadith/410634
https://hadith.inoor.ir/fa/hadith/423260
https://hadith.inoor.ir/fa/hadith/238300
پی نوشت:
1. تفسیر شریف برهان، ج۴، ص۸۵۱.
2. کنز الدقائق، ج۱۲، ص۴۵.
3. بحارالانوار ج۳۱، ص۶۰۹.
