53  «يَلْبَسُونَ مِنْ سُندُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ مُتَقابِلِينَ»

ترجمه:
53. مى‏پوشند لباس از سُندس و اِستبرق مقابل يكديگر[1].

تفسير:
[در وصف لباس بهشتيان]
«يَلْبَسُونَ مِنْ سُندُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ». «سُنْدُسٍ» گفته‏اند: رقيق ديباج و ابريشم
است، و «إسْتَبْرَق» غليظ آن است[2]. لكن لباس‏هاى بهشت به اندازه‏اى رقيق است
كه در خبر دارد كه از زير هفتاد لباس مخ ساق رؤت مى‏شود[3].
و «الف» در استبرق همزؤ قطع است و وصل نيست وَلَو مادؤ او از استفعال است و
همزؤ او وصل است و نكتؤ او اين است كه اسم لباس است نه از باب استفعال باشد، و
در بعض آيات «يُحَلَّوْنَ فِيها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ لُؤلُؤً وَ لِباسُهُمْ فِيها حَرِيرٌ»[4]،
«وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً»[5]. اين است لباس اهل جنت.
 
[در وصف لباس دوزخيان]
اما لباس اهل نار مى‏فرمايد: «سَرابِيلُهُمْ مِنْ قَطِرانٍ»[6]. در مجمع البحرين دارد كه از
درخت عَرعَر[7] گرفته مى‏شود و طبخ مى‏كنند و از او لباس درست مى‏كنند سياه و
متعفن و حارّ است، براى شترى كه جَرَب[8] پيدا كرده، مى‏پوشانند جَرَب آن از شدت

حرارت مى‏سوزد و برطرف مى‏شود. و خداوند تشبيه فرموده كه اين لباس بدن‏هاى
آن‏ها را مى‏سوزاند و از تعفن آن مشمئز مى‏شوند[9].
 
[صحنه‏اى از احوال بهشتيان]
«مُتَقابِلِينَ» اهل بهشت مقابل يكديگر هستند، يكديگر را مى‏بينند و با هم تكلم
مى‏كنند برادروار كه مى‏فرمايد: «وَ نَزَعْنا ما فِى صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ إِخْواناً عَلى سُرُرٍ
مُتَقابِلِينَ»[10]، «عَلى سُرُرٍ مَوْضُونَةٍ * مُتَّكِئِينَ عَلَيْها مُتَقابِلِينَ»[11].
*    *    *
 

[1] .  ترجمه ديگر: پرنيانِ نازك و ديباى ستبر مى‏پوشند و برابر هم نشسته‏اند.
 
[2] .  ر.ك: تفسير التبيان: ج9، ص480؛ مجمع البيان: ج9، ص314 و تفسير جلالين: ص385.
 
[3] .  اصل روايت به اين صورت آمده : «الحُورُ العِينُ خَلَقَهُنَّ مِنْ تُرْبَةِ الْجَنَّةِ النُورانِيَّةِ، وَيُرى مُخُّ ساقَيْهَا مِنْ
وَرَاءِ سَبْعِينَ حُلَّةٍ؛ حور العين از خاك نورانى بهشت خلق شده است و داخل و مغز ساق پاى آن‏ها از پشت هفتاد لباس و پارچه ديده مى‏شود. ر.ك: تفسير قمى: ج2، ص57؛ كافى: ج8، ص99، ضمن ح69؛ تأويل الآيات: ج2، ص748 و بحارالأنوار: ج8، ص104.
 
[4] .  در آنجا با دستبندهايى از زر و مرواريد زيور يابند و در آنجا جامه‏شان پَرنيان خواهد بود. سوره حج: آيؤ 23 و فاطر: آيؤ 33.
 
[5] .  و به پاس آنكه صبر كردند، بهشت و پَرنيان پاداششان داد. سوره انسان دهر: آيؤ 12.
 
[6] .  تن پوش‏هايشان از «قَطِران» است. سوره ابراهيم: آيؤ 50.
 
[7] .  درخت سرو كوهى يا درخت سرو پيوسته سبز است.
 
[8] .  خشونتى كه عارض چشم شود و بدان آب از چشم روان گردد. به معناى خارش شديد بدن و گال هم آمده است.
 
[9] .  مجمع البحرين: ج3، ص460، ماده قطر.
 
[10] .  و آنچه كينه در سينه‏هاى آنان است، بر كَنيم. برادرانه بر تخت‏هايى روبروى يكديگر نشسته‏اند.
سوره حجر: آيؤ 47.
 
[11] .  بر تخت‏هايى جواهرنشان، كه روبروى هم بر آن‏ها تكيه داده‏اند. واقعه: آيات 15 ـ 16.

نوشتن دیدگاه