54 «يَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ»
 
ترجمه :
54. طلب تعجيل عذاب مى كنند از تو و به درستى كه جهنم هرآينه احاطه كرده به كافرين[1] .
 
تفسير :
[احاطه جهنم بر كافران]
(يَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذابِ) نظر به اينكه اين‌ها منكر رسالت بودند و وعده‌هاى او را دروغ مى‌پنداشتند، مى‌گفتند: اگر راست مى‌گويى پس كجاست آن عذاب‌هايى كه وعده مى‌دادى؟ چنانچه گفتند: (وَ إِذْ قالُوا اللّهُمَّ إِنْ كانَ هذا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِنْدِکَ فَأَمْطِرْ عَلَيْنا حِجارَةً مِنَ السَّماءِ أَوِ ائْتِنا بِعَذابٍ أَلِيمٍ)[2] .
 مشاهده كنيد كه عناد تا چه پايه است كه بر فرض حق بودن و از جانب خدا باشد طلب عذاب مى‌كند، به عينْ مثل آن كسى است كه در غدير خم طلب عذاب كرد در صورت حقانيت ولايت كه اگر از جانب خداست عذاب بر من نازل شود. عذاب نازل شد و هلاك شد. جواب آن‌ها اين است كه تصور نكنيد كه از تحت قدرت الهى بيرون مى‌رويد و از عذاب الهى رهايى مى‌جوييد : (وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ) انسان اگر [از] بعض جوانبش بلايى، دشمنى، آتشى حمله كند شايد احتمال دهد كه از جانب ديگر بتواند فرار كند، و اما اگر محاصره شد و تمام اطرافش را گرفت كه از هر طرفى رود رو به آتش مى‌رود [ديگر نمى‌تواند فرار كند]، لذا مى‌فرمايد راه فرار ندارند، جهنم تمام جوانب آن‌ها را احاطه كرده.
 
مسئله:
[بهشت وجهنم شعور دارند]
يكى از خصوصيات قيامت اين است كه نعم بهشتى و عذاب‌هاى جهنمى شعور و ادراك دارند و در تحت امر و نهى الهى هستند، مثلاً اهل بهشت كه تمام يك درجه نيستند. هر چه ايمان آن‌ها قوى‌تر و تقواى آن‌ها زيادتر و اعمال صالحه آن‌ها بهتر باشد، درجات آن‌ها بالاتر، مثلاً فلان اطعمه بهشتىِ لذت‌بخش، [لذتش] بيشتر است بر آن درجه اعلا، لكن درجه مادون[3]  درك نمى‌كند تا مَهْمُوم[4]  و مَغْمُوم شود و همين نحو است عذاب‌هاى جهنم. هر چه شقاوت و كفر و معاصى بيشتر، آتش بيشتر مى‌سوزاند، آن هم درجه مادون درك نمى‌كند كه قدرى تسكين قلب او شود. هر كه خود را در سخت‌ترين عذاب مى‌پندارد، چنانچه اهل بهشت خود را در بهترين حالت درك مى‌كنند. عذاب از كفار برداشته نمى‌شود «امروز اگر نبود دو روز دگر بود».

_________________________________________________

[1] .  ترجمه ديگر: وشتاب‌زده از تو عذاب مى‌خواهند، وحال آنكه جهنم قطعاً بر كافران احاطه دارد.
[2] .  وياد كن هنگامى را كه گفتند: «خدايا، اگر اين كتاب همان حقّ از جانب توست، پس بر ما از آسمان سنگ‌هايى بباران يا عذابى دردناك بر سر ما بياور». سوره أنفال: آيه 32.
[3] .  مادون: پايين‌تر.
[4] .  مَهْموم: اندوهگين، دل‌تنگ.

نوشتن دیدگاه