44 «خَلَقَ اللهُ السَّمواتِ وَ الاَْرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِى ذلِکَ لاَيَةً لِلْمُوْمِنِينَ»
 
ترجمه :
44. خلق فرمود خداوند آسمان ها و زمين را به حق، درست و به جا، به درستى كه در اين خلقت هرآينه آيت است از براى مؤمنين.
 
تفسير :
[مفهوم ومصداق افعال الهى]
افعال الهى چه تكوينيات باشد، مثل: خلق و رزق و احيا و اماته و صحت و مرض و غنا و فقر و عزت و ذلت، تا مصلحت در ايجادش نباشد، ايجاد نمى‌كند. غاية‌الامر مصلحت، تارةً[1]  در مأمورٌ به است و تارةً در نفس امر است، چنانچه مفسده هم تارةً در مَنهىٌعنه است و تارةً در نفس نهى، مثل اوامر و نواهى امتحانيه و اين مصلحت هم عايد به خود او نيست، چون غنى بالذات است نه در ايجاد نفعى به او عايد مى‌شود و نه در ترك خسارتى و نه كسى بر او متوجه مى‌شود، بلكه مجرد ايصال منافع و دفع مضار از بندگان است.
من نكردم خلق تا سودى كنم         بلكه تا بر بندگان جودى كنم
و حِكَمْ و مصالح اشيا را هم خود مى‌داند. احدى پى به جميع آن‌ها نمى‌برد و بنده بايد آنچه درك كرد، اثر آن را بار كند ولى ترتيب اثر از نتايج ايمان است، لذا مى‌فرمايد: (خَلَقَ اللهُ السَّمواتِ وَ الاَْرْضَ بِالْحَقِّ) «حق» به معنى ثابت و محقق است؛ مرتب و منظم، هيچ‌گونه مفسده و ضررى در آن نيست.
(إِنَّ فِى ذلِکَ لاَيَةً لِلْمُوْمِنِينَ) كسانى كه ايمان ندارند از كفار و مشركين اصلاً منكر قرآن و منكر رسول هستند [و] اين امثال را دروغ و افترا مى‌دانند، چه رسد به اينكه پند بگيرند و غير مؤمنين از فِرَقِ مسلمين حمل بر اين مى‌كنند كه ما پند گرفته‌ايم و حق را درك كرده‌ايم و طريقه ما طريقه حقه است، [در حالى كه] استفاده از اين امثال و ساير فرمايشات قرآن، خاص مؤمنين [يعنى شيعيان] است.

________________________________________________

[1] .  تارةً: هنگام؛ دفعه؛ يك‌بار.

نوشتن دیدگاه