6 «وَ مَنْ جاهَدَ فَإِنَّما يُجاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللهَ لَغَنِىٌّ عَنِ الْعالَمِينَ»
 
ترجمه :
6. و كسى كه جهاد كند جز اين نيست كه جهاد كرده براى نفس خود و نفعش عايد خود او مى شود، به درستى كه خداوند بى نياز است از عالمين[1] .
 
تفسير :
[انواع جهاد]
سه قسم جهاد داريم :
 1. جهاد با كفار و مشركين كه يكى از فروع دين است و شرطش حضور امام است و در دوره غيبت، دفاع است.
 2. جهاد با فسّاق و ظلمه و تاركين فرايض، به ]وسيله[ امر به معروف و نهى از منكر و ارشاد جاهل و هدايت ضالّ و دلالت گم‌شدگان، به شرايط مقرره آن‌ها.
 3. جهاد با نفس در ترك معاصى و فعل واجبات كه جهاد اكبرش گويند. چشم جهاد دارد؛ گوش جهاد دارد؛ زبان، دست، پا، عورت، قلب، شكم كه از كليه محرمات آن اجتناب و در فرايض امتثال[2]  [بايد كرد].
(وَ مَنْ جاهَدَ فَإِنَّما يُجاهِدُ لِنَفْسِهِ) مثوبات آن را حيازَت[3]  مى‌كند ومَضرّات آن را از خود دفع مى‌كند، مخصوصاً دفع وساوس[4]  شيطان و هواهاى نفسانى.
(إِنَّ اللهَ لَغَنِىٌّ عَنِ الْعالَمِينَ) نه ايمان و عبادات شما نفعى بر خدا دارد و نه كفر و معاصى ضررى به او متوجه مى‌كند، كسى منّتى بر خدا ندارد: (يَمُنُّونَ عَلَيْکَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لا تَمُنُّوا عَلَىَّ إِسْلامَكُمْ بَلِ اللهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَداكُمْ لِلاِْيمانِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ)[5]  و از براى «غنا» نوع مفسرين به معنى بى‌نيازى [گرفته‌اند] و از صفات سلبيه[6]  شمرده‌اند، ولكن به عقيده ما اعظم صفات ثبوتيه[7]  است به معنى   دارايى؛ داراى جميع كمالات و لازمه او تنزّه[8]  از جميع عيوب و نواقص واحتياجات است.

___________________________________________________________

[1] .  ترجمه ديگر: وهر كه بكوشد، تنها براى خود مى‌كوشد، زيرا خدا از جهانيان سخت بى‌نياز است.
[2] .  امتثال: اطاعت كردن.
[3] .  حيازت: بدست آوردن، جمع كردن.
[4] .  وساوس (جمع وسواس): وسوسه ها.
[5] .  از اينكه اسلام آورده‌اند بر تو منّت مى‌نهند، بگو: «بر من از اسلام آوردنتان منّت مگذاريد، بلكه اين خداست كه با هدايت كردن شما به ايمان ، بر شما منّت مى‌گذارد، اگر راستگو باشيد». سوره حجرات: آيه 17.
[6] .  صفات سلبيه: صفاتى كه چيزى را از خدا سلب مى‌كند. از آنجا كه خداوند مبدأ همه كمالات است وهيچ كمالى را نمى‌توان از او نفى كرد، نتيجه مى‌گيريم صفات سلبى در واقع بر نفى كمبود ونياز دلالت مى‌كند مانند اين تعابير: كسى كه نادان نيست ، كسى كه ناتوان نيست.
[7] .  صفات ثبوتيه: صفاتى است كه دلالت بر كمالِ منهاى نقص مى‌كند. اين صفات كه مفاهيمى ثبوتى وايجابى دارند براى خداوند اثبات مى‌شوند وخداوند بدان‌ها متّصف مى‌گردد، مانند صفت عالم وقادر. ترجمه وشرح بداية الحكمة: ج4، ص95.
[8] .  تنزّه: پاك شدن از عيب و آلايش.

نوشتن دیدگاه