62 «إِنَّمَا الْمُوْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا كانُوا مَعَهُ عَلى أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَکَ أُولئِکَ الَّذِينَ يُوْمِنُونَ بِاللهِ وَ رَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوکَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللهَ إِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ»
 
ترجمه :
62. منحصراً مؤمنون كسانى هستند كه ايمان آوردند به وحدانيت خدا و به رسالت رسول او و موقعى كه مشرف بودند خدمت رسول براى امر جامعى مثل جهاد با كفار و مشركين يا امرى كه بايد به اجتماع انجام گيرد از خدمتش بيرون نمى‌روند تا اينكه از او طلب اذن خروج نكنند، محققاً كسانى كه از شما اى پيغمبر، استيذان مى‌كنند كسانى هستند كه ايمان به خدا و به رسول او آورده‌اند، پس موقعى كه از شما استيذان كردند براى شغل لازمى كه دارند، پس شما هم به آن‌ها اذن ذهاب بده، اگر صلاح مى‌دانى و اراده كرده‌اى به آنكه خواسته اى از آن‌ها، و طلب آمرزش كن براى آن‌ها از خداوند، محققاً خداوند آمرزنده مهربان است.

تفسير :
[معناى ايمان و بيان نشانه‌هاى آن]
(إِنَّمَا الْمُوْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللهِ وَ رَسُولِهِ) ايمان به الله اعتقاد به جميع مراتب توحيد ذاتاً و صفتاً و افعالاً و عبادتاً و نظراً و اعتقاد به عدل الهى و جميع صفات كماليه و جماليه و جلاليه و ثبوتيه، ذاتيه و فعليه و سلبيه و ايمان به رسول، اينكه فرستاده حق است و افضل از جميع انبيا و ملائكه و ما سوى الله است و خاتم انبياست و دينش تا قيامت باقى است و قرآنش كلام الهى است و تصديق به جميع آنچه فرموده از تعيين اوصياى خود و غيبت خاتم الاوصيا و مسئله رجعت و خصوصيات معاد و بيان احكام و اينكه داراى جميع صفات حميده است از عصمت و اعلميت و منزه است از جميع ملكات رذيله و ساير شئونات او.
(وَ إِذا كانُوا مَعَهُ عَلى أَمْرٍ جامِعٍ)، مثل امر جهاد و حفر خندق و مشاورت در امور و صلات جماعت و غير اين‌ها كه احكام اجتماعى باشد، نه وظائف فردى (لَمْ يَذْهَبُوا حَتّى يَسْتَأْذِنُوهُ)، پس كسانى كه بدون استيذان بلكه با نهى از خروج، رفته، مثل فرار از جنگ اين‌ها ايمان ندارند و از اين بيان تكليف خلفاى ثلاث و اشباه آن‌ها معلوم مى‌شود. (إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَکَ أُولئِکَ الَّذِينَ يُوْمِنُونَ بِاللهِ وَ رَسُولِهِ) و آن‌هايى كه بدون استيذان رفتند، نه ايمان به خدا دارند و نه به رسول خدا (فَإِذَا اسْتَأْذَنُوکَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ) امر واجب لازمى داشته باشند (فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ) كه اگر اهميت آن امر واجب لازمى بيش از اجتماع است، اذن به آن‌ها ده و اما اگر چندان اهميتى ندارد و بودن آن‌ها در اجتماع اهم است، اذن نده.
(وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللهَ) كه استغفار و دعاى رسول با ديگران تفاوت فاحش دارد، چنانچه بيايد (إِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ) معنى واضح است.

نوشتن دیدگاه