ƒ53 «وَ أَقْسَمُوا بِاللهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُلْ لا تُقْسِمُوا طاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ إِنَّ اللهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ»
 
ترجمه :
53. و قسم ياد كردند، قسم جلاله، قسم‌هاى مغلّظه [=سخت] كه هرآينه اگر فرمودى به آن‌ها كه بيرون روند براى جهاد با كفار و مشركين البته بيرون مى‌روند. به آن‌ها بفرما قسم ياد نكنيد خروج براى جهاد، طاعت و عبادت بسيار خوب و پسندِ درگاه الهى است، محققاً خدا با خبر است به آنچه عمل مى‌كنيد.
 
تفسير :
[اقسام جهاد]
امرِ جهاد بسيار امرِ بزرگى است و فوايد بسيارى دارد. در خبر است:
«ما أعمالُ البِرِّ كلُّها فِي جَنبِ الجِهادِ فِي سَبِيلِ اللهِ إلّا كَنَفْثَةٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ»[1] .
  و از براى جهاد اقسامى دارد: يك قسمش همين جهاد با كفار و مشركين است كه اگر قابل هدايت هستند، هدايت مى‌شوند و اگر قابليت ندارند، ريشه فساد كنده مى‌شود. اگر مسلمانان در جهاد كشته شوند، شهيد شده‌اند كه بالاترين اقسام موت شهادت است في سبيل الله و حيات ابدى پيدا مى‌كنند (وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِى سَبِيلِ اللهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ)[2]  و اگر بكشند،  نصرت دين و دفع فساد كرده‌اند.
قسم دوم، دفاع است كه اگر كفار حمله كردند بر اسلام، مسلمين بايد دفع شرّ آن‌ها را بكنند.
قسم سوم، امر به معروف و نهى از منكر است به مراتب آن‌ها.
قسم چهارم، جهاد با نفس اماره و مخالفت با هواى نفس كه اعظم از همه آن‌هاست و جهاد اكبرش نام نهادند[3] .
(إِنَّ اللهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ) كه خارج مى‌شويد يا نمى‌شويد و بر فرض خروج، آيا فرار از زحف مى‌كنيد يا ثابت قدم هستيد؟

________________________________________________________________________

[1] .  همه كارهاى خوب نزد جهاد در راه خدا، مانند مقدار آب دهان [=چونان قطره‌اى] است در درياى موّاج و بزرگى. نهج البلاغة: ص720، حكمت 374 و بحار الأنوار: ج97، ح70. اين دو منبع حديث را با اختلاف در الفاظ از امام على (علیه السّلام) نقل كرده‌اند.
[2] .  هرگز كسانى را كه در راه خدا كشته شده‌اند مرده مپندار، بلكه زنده‌اند كه نزدپروردگارشان روزى داده مى‌شوند. سوره آل عمران : آيه 169.
[3] .  ر. ك: كافى: ج5، ص12 و وسائل الشيعة: ج15، ص161.

نوشتن دیدگاه