31 «وَ قُلْ لِلْمُوْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلّا ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنِى إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُنَّ أَوِ التّابِعِينَ غَيْرِ أُولِى الاِْرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلى عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللهِ جَمِيعاً أَيُّهَا الْمُوْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»

ترجمه :
31. و بفرما به زن‌هاى مؤمنه كه چشم‌هاى خود را حفظ كنيد و نگاه نكنيد و عورت خود را حفظ كنيد، كسى نگاه نكند و زينت‌هاى خود را ظاهر نكنيد، مگر آنچه كه ظاهر است از آن‌ها و بزنيد خمار و مقنعه خود را بر سينه‌هاى خود كه گيسوان و گوشوار و گردن شما پوشيده باشد و گردن بند و سينه ريز ظاهر نباشد و ظاهر نكنيد زينت خود را، مگر براى شوهرهاى خود يا پدران خود يا پدران شوهرهاى خود يا پسران خود يا پسران شوهرهاى خود يا برادران يا برادرزادگان و يا پسر خواهرهاى خود يا زن‌هاى ديگر يا كنيزان كه مالكه هستيد يا تابعين كه در آن‌ها شهوت نيست از مردان يا اطفالى كه درك نمى‌كنند عورت‌هاى زن‌ها را و نزنيد پاهاى خود را بر زمين كه معلوم شود زينت‌هايى كه مخفى كرده‌ايد و توبه كنيد به سوى خداوند جميع رجال و نسا. اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، باشد كه رستگار شويد.

 تفسير :
در اين آيه شريفه بعضى از محارم را ذكر نفرموده، مثل عمو و خالو و داماد كه شوهر دختر باشد و شوهر مادر كه به اصطلاح ناپدرى باشد و مولاى كنيز كه شوهر نداشته باشد كه اماء مى‌گويند، و لكن در موارد ديگر بيان شده است در اخبار.[1]  اى كاش اين آيه شريفه را اعلان مى‌كردند و در مراكز و محافل منتشر مى‌شد.
 
[زنان مؤمن ديدگان خود را فرو بندند و پاكدامنى ورزند]
(وَ قُلْ لِلْمُوْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ) حتى نظر به عورت مادر و خواهر و دختر خود نكنيد، چه رسد به عورت ساير زن‌ها مخصوصاً در حمام‌هاى زنانه مكشوفات مى‌روند چه رسد به عورت رجال حتى عورت پدر و فرزند.
(وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ) گذشت كه «حفظ فرج» در اين آيه حفظ از نظر است و فرج عبارت از عورت است و از براى زن‌ها سه عورت در اخبار ذكر شده، اما بر مرد نامحرم تمام بدنش و موى سرش عورت است سواى وجه مشروط به اينكه نگاه نامحرم از روى شهوت و ريبه نباشد و الّا بايد وجه را كه عبارت از قرص صورت است ستر و حفظ كرد و يَدَيْن[2]  تا بند دست و روى پا تا مچ و اما بر محارم از ناف تا زانو عورت است.
و اما براى زن‌هاى ديگر همان قُبُل و دُبُر[3]  و فصل بين آن‌ها و عانه[4] عورت است حتى بر مادر و دختر[5] .
(وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلّا ما ظَهَرَ مِنْها) در خبر ابى الجارود[6]  از حضرت
باقر (علیه السّلام) است كه فرمود: (مَا ظَهَرَ مِنها) الثّيابُ وَالكِحلُ وَالخاتمُ وَخضابُ الكفّ والسِوارُ»[7] ، پس از آن فرمود:
 «و الزِينَةُ ثَلاثةٌ: زِينَةٌ للنّاسِ، وزِينةٌ لِلمَحْرَمِ، وَزِينةٌ لِلزَّوْجِ، فَأمّا زِينةُ الناسِ فَقَد ذَكَرناها، و أمّا زِينةُ المَحْرَم فَمَوضِعُ القِلادة فَما فَوقَها، والدُملُج وما دُونَه، والخِلْخال وما أسفل منه، وأمّا زِينةُ الزَوجِ فالجَسَدُ كُلُّه»[8] .
   و دملج، بازو بند است.
(وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ) «خمار» چارقد و پازمه را گويند كه روى سر مى‌اندازند مى‌فرمايد: اين‌ها را زير گلو ببندند كه گلو و سينه آن‌ها مستور شود، فقط قرص صورت باز باشد.
(وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلّا لِبُعُولَتِهِنَّ) الى قوله: (عَلى عَوْراتِ النِّساءِ) شرحش گذشت[9] .
(وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ) پاها را بر زمين نزنند كه زينتِ مخفىِ آن‌ها معلوم شود.
(وَ تُوبُوا إِلَى اللهِ جَمِيعاً) رجالاً و نسائاً. (أَيُّهَا الْمُوْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ) تفسيرش واضح است.

______________________________________________________________

[1] .  ر. ك: تفسير التبيان: ج7، ص430.
[2] .  دستان.
[3] .  قُبُل و دُبُر: آلت تناسلى و مخرج مدفوع.
[4] .  عانه: محل زير ناف را گويند.
[5] .  ر. ك: الكشاف: ج3، ص75.
[6] .  مختصرى از زندگى‌نامه وى در همين تفسير: ج9، ص496 گذشت.
[7] .  مراد از «ما ظهر منها» لباس است وسرمه وانگشتر وخضاب كردن كف دست والنگو.مستدرك الوسائل: ج14، ص275، ح3 وبحار الأنوار: ج101، ص33، ح5.
[8] .  زينت سه گونه است: زينتى براى همه مردم ؛ زينتى براى محارم ؛ زينتى براى شوهر.زينت مردم را ذكر كرديم. زينت محارم از گردنبند به بالاست و از بازوبند به پايين و ازموضع خلخال به پائين و زينت شوهر تمام بدن است. تفسير قمى: ج2، ص77 و تفسيرالبرهان : ج5، ص378، ح8.
[9] .  مراد در ترجمه همين آيه كه در ص286 گذشت.

نوشتن دیدگاه