ƒ78 «أَطَّلَعَ الْغَيْبَ أَمِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمنِ عَهْداً»
 
ترجمه  :
708. آيا غيب دارد كه مال و اولاد پيدا مى‌كند، يا اينكه از خدا عهد و ميثاق گرفته كه به او مال و اولاد دهد؟
 
تفسير :
[نعمت‌هاى الهى براى امتحان بندگان است]
(أَطَّلَعَ الْغَيْبَ) همزه استفهام است كه در اصل «أطلع» بوده و از باب افتعال است تاى منقوط در طاى مولّف ادغام شده و چون همزه وصل است ساقط شده و همزه استفهام بر او وارد شده. و علم غيب مختص به ذات اقدس ربوبى است، چنانچه صريح آيات است و احدى خبر از آينده ندارد مگر به افاضه حق و اخبار او، حتى پيغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خود را، مى‌فرمايد: (قُلْ ما كُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ وَ ما أَدْرِى ما يُفْعَلُ بِى وَ لا بِكُمْ)[1]  و نيز مى‌فرمايد: (قُلْ إِنْ أَدْرِى أَ قَرِيبٌ ما  تُوعَدُونَ أَمْ يَجْعَلُ لَهُ رَبِّى أَمَداً * عالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلى غَيْبِهِ أَحَداً * إِلّا مَنِ ارْتَضى مِنْ رَسُولٍ)[2]  الآية.
(أَمِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمنِ عَهْداً) وحى بر تو نازل شده يا پيغمبرى خبرى داده كه خدا عهد و ميثاق داده كه به كفار و مشركين مال و اولاد عنايت بفرمايد، و بر فرض اگر مال و اولاد هم بدهد براى مزيد اثم و معصيت و زيادتى عذاب است ، چنانچه مى‌فرمايد: (وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلِى لَهُمْ خَيْرٌ لاَِنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلِى لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهِينٌ)[3]  و نيز مى‌فرمايد: (وَ اعْلَمُوا أَنَّما  أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ)[4] . و فتنه در اينجا به معنى بلاست .
 
تنبيه :
جميع نعم الهيه در دنيا از عمر و جوارح و مال و اولاد و صحت و سلامت و غير اين‌ها اگر به مصرف الهى صرف شود نعمت است، و تفضل و موجب مزيد مثوبات و درجات مى‌شود، و اگر به مصرف شيطانى و هواى نفسانى صرف شود بلا و مصيبت است، چنانچه عكس آن هم مختلف است: اگر بلايى و مصيبتى و مرضى بر مومن متوجه شد كفاره گناهان و موجب ارتفاع درجات و مزيد بر مثوبات است. و اگر بر كفار و اهل ضلالت شد عقوبت دنيوى آن‌هاست تا رسد به اخروى.

______________________________________________________________________________

[1] .  بگو: من از ميان پيامبران ، نو درآمدى نبودم ونمى‌دانم با من وبا شما چه معامله‌اى خواهد شد. سوره احقاف: آيه 9.
[2] .  بفرما به اين كفار كه من نمى‌دانم آنچه وعده داده شده‌ايد نزديك است يا پروردگارم براى آن زمانى نهاده است؟ خداوند عالم به غيب است پس ظاهر نمى‌فرمايد بر غيب خود احدى را، مگر كسى كه مشمول رضاى حق باشد. سوره جن: آيات 25 ـ 27.
[3] .  و گمان نكنند كسانى كه كافر شدند اينكه آن‌ها را مهلت داديم به نفع آن‌هاست بلكه موجب زيادتى معاصى آن‌هاست و براى آن‌هاست عذاب خوار كننده. سوره آل عمران :آيه 178.
[4] .  و بدانيد اى مؤمنين! منحصراً اموال شما و اولاد شما امتحان شماست. سوره انفال: آيه 28.

نوشتن دیدگاه