9 «قالَ كَذلِکَ قالَ رَبُّکَ هُوَ عَلَىَّ هَيِّنٌ وَ قَدْ خَلَقْتُکَ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ تَکُ شَيْئاً»
      
ترجمه  :
9. خداوند فرمود: همين نحوى كه گفته شد پروردگار تو مى‌فرمايد: و اين بر من بسيار سهل و آسان است و تو را خلق كردم با اينكه هيچ بودى.
 
تفسير :
[خداوند قادر مطلق است]
خداوندى كه قدرت دارد معدوم صرف را ايجاد فرمايد و خاك به درجه نطفه و علقه تا به انسانيت برساند و عرش و كرسى و آسمان و زمين و ساير مخلوقات را خلق فرمايد قدرت دارد كه قوّه جماع به تو دهد و رحم عيال تو را باز كند كه نطفه در او قرار گيرد و حمل پيدا كند (قالَ كَذلِکَ) اشاره است به اين نحوى كه به تو بشارت داده‌ايم در همين حال شيخوخيت[1]  و عاقر بودن زوجه‌ات (قالَ رَبُّکَ) پروردگار تو كه تو را تربيت كرده و آنْ به آنْ افاضه وجود مى‌كند كه گفته‌ايم بنا بر حركت جوهريّه تمام موجودات امكانيه، خلع و لبس دارند، مثل نور چراغ و برق كه آنْ به آنْ مدد به او مى‌رسد و روشن مى‌شود و چون اتّصال دارد به نظر يك نور مى‌آيد، فرمود: (هُوَ عَلَىَّ هَيِّنٌ) زيرا به مجرد اراده ايجاد مى‌فرمايد كه گفتيم اراده علم به مصالح است و كراهت علم به مفاسد و از صفات ذات و از شئون علم است و ايجاد از صفات فعل (وَ قَدْ خَلَقْتُکَ مِنْقَبْلُ)، چنانچه تو را قبلاً خلق كرديم با اينكه (وَ لَمْ تَکُ شَيْئاً) و مثل تو تمام موجودات امكانيّه كه گفتند :
«المُمْكِنُ فِي حَدِّ ذاتِهِ أنْ يَكُونَ لَيْسَ         وَ لَهَ مِنْ عِلَّتِهِ أنْ يَكُونَ أَيْسَ»[2]

______________________________________________________________________________________________

[1] .  سالخوردگى؛ بزرگسالى.
[2] .  ممكن الوجود ذاتاً عدم و اقتضاى نيستى مى‌كند و از علت‌هاى آن اين است كه هميشه نااميد و نگران است. تفسير الآلوسى: ج14، ص166 و الحكمة المتعاليه: ج3، ص128،پاورقى 5. در اين منابع «له» ندارد.

نوشتن دیدگاه