ƒ101 «وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسى تِسْعَ آياتٍ بَيِّناتٍ فَسْئَلْ بَنِى إِسْرائِيلَ إِذْ جاءَهُمْ فَقالَ لَهُ فِرْعَوْنُ إِنِّى لاََظُنُّکَ يا مُوسى مَسْحُوراً»     
 
ترجمه  :
101. و هرآينه به تحقيق داديم موسى را نه آيه واضح روشن پس سوال كن بنى اسرائيل را زمانى كه آمد آن‌ها را پس گفت فرعون به موسى: محققاً من گمان مى‌كنم تو را موسى سحر شده‌اى.
 
تفسير :
[در بيان آيات نه‌گانه داده شده به موسى]
و نظير اين آيه در بيان آيات موسى در سوره نمل آيه 12 است: (فِى تِسْعِ آياتٍ إِلى فِرْعَوْنَ وَ قَوْمِهِ)[1] ، (وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسى تِسْعَ آياتٍ بَيِّناتٍ) مفسرين اختلاف كردند در اين نُه آيه و مدركى اقامه نكردند بر دعوى خود و اخبار هم فى الجمله اختلاف دارد بلكه در بعضى تمام تسعه را نقل نكرده‌اند و تفسير به رأى هم باطل و آنچه به نظر مى‌رسد ـ و الله العالم ـ اينكه آيات و معجزات موسى(علیه السلام) بيش از نُه معجزه بوده و از آيه هم انحصار استفاده نمى‌شود، زيرا اثبات شىء نفى ما عدا را نمى‌كند و از آيه سوره نمل هم استفاده مى‌شود كه معجزاتى كه بعد از هلاكت فرعون و قوم او صادر شده از اين تسعه خارج است، مثل اينكه عصا بزند بر سنگ دوازده چشمه آب ظاهر شود يا كوه طور را بالاى سر بنى اسرائيل قرار دهد يا منّ و سلوى بر آن‌ها نازل شود، هفتاد نفر آن‌ها كه هلاك شدند زنده شوند يا ابر سايه بر آن‌ها بيندازد و امثال اين‌ها، چون مى‌فرمايد: (إِلى فِرْعَوْنَ وَ قَوْمِهِ) و اما آياتى كه فرعون و قوم او مشاهده كردند :
1. عصا ثعبان شد.
2. يد بيضاء و اين دو در ابتداى دعوت فرعون بود كه مى‌فرمايد: (فَذانِکَ بُرْهانانِ مِنْ رَبِّکَ إِلى فِرْعَوْنَ وَ مَلاَيِهِ)[2] .
 3. طوفان.
4. جراد.
5. قمّل.
6. ضفادع.
7. دم كه اين پنج را مى‌فرمايد: (فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الطُّوفانَ وَ الْجَرادَ وَ الْقُمَّلَ وَ الضَّفادِعَ وَ الدَّمَ آياتٍ مُفَصَّلاتٍ)[3] .
 
8. سنين قحطى.
9. نقص ثمرات كه اين دو را مى‌فرمايد: (وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَراتِ)[4] .
(فَسْئَلْ بَنِى إِسْرائِيلَ إِذْ جاءَهُمْ) سوال حضرت نه براى كشف صدق باشد بعد از خبر دادن خدا بلكه براى اين است كه قوم مطلع شوند كه اين آيات را كه خداوند بيان فرموده، بنى اسرائيل هم اقرار و اعتراف دارند و در كتب عهد قديم آن‌ها ثبت است و اين آيات پس از آمدن موسى بود بر بنى اسرائيل و مع ذلك (فَقالَ لَهُ فِرْعَوْنُ إِنِّى لاََظُنُّکَ يا مُوسى مَسْحُوراً) «مسحور» به معنى اينكه تو را سحر كردند نيست بلكه به تو تعليم سحر كردند يا اينكه مفعول به معنى فاعل است مثل مشموم و ميمون به معنى شائم و يامِن، لكن به نظر مناسب مى‌آيد به معنى مخدوع يعنى تو را فريب دادند و وادار كردند كه بيايى و اين سحرها را بكنى؛ گول خورده‌اى به قرينه آيه بعد.

__________________________________________________________________________________________________________

[1] .  در نه آيه و معجزه به سوى فرعون و قوم فرعون. سوره نمل: آيه 12.
[2] .  پس اين دو معجزه دو دليل و برهان است از طرف پروردگار تو به سوى فرعون و گروه آن. سوره قصص: آيه 32.
[3] .  پس فرستاديم بر آن‌ها طوفان و ملخ و شپش و وزغ[= قورباغه] و دم[= خون]، آيات ومعجزات مفصل يكى بعد از ديگرى، پس طلب بزرگى كردند و تكبر ورزيدند و بودند قومى گنه كار. سوره اعراف: آيه 133.
[4] .  و هرآينه البته گرفتيم آل فرعون و اصحاب و قوم او را به قحطى و خشكسالى و كمى ميوه‌جات. سوره اعراف: آيه 130.

نوشتن دیدگاه