103 «لا يَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الاَْكْبَرُ وَ تَتَلَقّاهُمُ الْمَلائِكَةُ هذا يَوْمُكُمُ الَّذِى كُنْتُمْ تُوعَدُونَ»
 
ترجمه  :
103. محزون نمى‌كند آن‌ها را فزع بزرگ‌تر و ملاقات مى‌كنند آن‌ها را ملائكه و به آن‌ها مى‌گويند اين است روزى كه بوديد وعده داده شده.
 
تفسير :
(لا يَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الاَْكْبَرُ)، بعضى گفتند: صيحه ثانيه كه تمام زنده مى‌شوند به دليل قوله تعالى: (وَ يَوْمَ يُنْفَخُ فِى الصُّورِ فَفَزِعَ مَنْ فِى السَّمواتِ وَ مَنْ فِى الاَْرْضِ) (1)  لكن اين خلاف نصّ قرآن است، زيرا (مَنْ فِى السّموات)  ملائكه هستند و مشمول (سَبَقَتْ لَهُم مِنّا الْحُسنى) هستند، بعضى گفتند: موقعى كه ذبح موت  (2) مى‌شود كه اشاره به خلود اهل جنّت و نار است، بعضى گفتند :
دخول اهل نار فى النّار است (3) ، و بعضى گفتند: زمانى كه درهاى جهنم به روى اهلش بسته مى‌شود و در آن حبس مى‌شوند (4) . لكن تمام اين‌ها تفسير به رأى است و خلاف ظاهر آيه است كه مى‌فرمايد: (وَ تَتَلَقّاهُمُ الْمَلائِكَةُ هذا يَوْمُكُمُ الَّذِى كُنْتُمْ تُوعَدُونَ) كه مراد «فزع» روز محشر است موقعى كه مشاهده مى‌كنند اهوال روز قيامت را، و محزون نشدن آن‌ها به اين است كه اهل محشر دو دسته مى‌شوند: يك دسته طرف راست محشر زير سايه عرش پاى منبرِ وسيله كه حضرت رسالت بر عرشه آن نشسته، و زير لواى حمد كه به دست اميرالمومنين  (علیه السلام) است و كنار نهر كوثر و وزيدن نسيم بهشت كه تمام انبيا و اوليا و ملائكه و مومنين كه (سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنى) هستند اينها خردلى از اهوال قيامت محزون نيستند؛ بلكه مسرور و فرحناك مى‌شوند (5) . و فزع اكبر و حُزن و
اندوه براى كسانى است كه در طرف چپ محشر هستند، زمين مثل كوره حدادى مى‌جوشد، خورشيد يك نى بالاى سر آن‌ها مى‌تابد، آتش دور آن‌ها را حلقه مى‌زند، هفت طبقه ملائكه عذاب دور آن‌ها را مى‌گيرند. و اين‌ها كفار و مشركين و اهل ضلالت و غير مومنين هستند و معاندين، ملائكه مومنين را ملاقات مى‌كنند و سلام مى‌دهند، و بشارت به دخول جنّت و تحف و هدايا براى آن‌ها مى‌آورند، چنانچه مى‌فرمايد: (وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً حَتّى إِذا جاءُوها وَ فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِينَ) (6)   بلكه همان موقع كه از قبر خارج مى‌شوند. ملائكه مى‌آيند با ناقه‌هاى بهشتى و حُلَل [= لباس‌هاى] بهشتى و بشارت به آن‌ها مى‌دهند رزقنا الله.

________________________________________________________________________________________

  1.  و روزى كه در صور دميده مى‌شود پس هر كه در آسمان‌ها و زمين است به هراس افتد.سوره نمل : آيه 87 و تفسير جوامع الجامع: ج2، ص540.
  2.  مجمع البيان: ج7، ص103 و تفسير السمرقندى: ج2، ص380.
  3.  تفسير جوامع الجامع: ج2، ص540.
  4.  تفسير البغوى: ج3، ص270.
  5.  ر. ك : بحار الأنوار: ج40، ب91، ص63، ح97.
  6.  و ملائكه رحمت كسانى را كه پرهيزگار بودند دسته دسته به سوى بهشت مى‌برند؛هنگامى كه نزديك درهاى بهشت رسيدند درها به روى آن‌ها باز مى‌شود و مأموران بهشت بر آن‌ها سلام مى‌كنند و مى‌گويند: خوش آمديد داخل بهشت شويد و جاودانه در آن بمانيد.سوره زمر : آيه 73.

نوشتن دیدگاه