88 «فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِکَ نُنْجِى الْمُوْمِنِينَ»
 
ترجمه  :
88. پس مستجاب كرديم دعاى او را و نجات داديم او را از غمّ، و همين نحو نجات مى‌دهيم مومنين را.
 
تفسير :
(فَاسْتَجَبْنا لَهُ)، امر رسيد به حوت آمد كنار دريا و يونس را از دهان خود انداخت روى زمين در حالى كه بسيار ضعيف شده بود و قدرت بر حركت نداشت، فوراً خداوند درخت كدو خلق فرمود سايه بر بدن او انداخت، و بز كوهى مأمور شد مى‌آمد و از پستان خود به او شير مى‌داد تا قوّت و قدرت پيدا كرد كه مى‌فرمايد: (فَنَبَذْناهُ بِالْعَراءِ وَ هُوَ سَقِيمٌ * وَ أَنْبَتْنا عَلَيْهِ شَجَرَةً مِنْ يَقْطِينٍ) (1) .
 (وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ) «غمِ» يونس اين بود كه مبادا مورد بى‌اعتنايى درگاه ربوبى شود و پس از اين عنايات مشعوف شد كه مورد الطاف خداوند واقع شده قيام پيدا كرد و رو به طرف قوم نمود ديد تمام در ناز و نعمت هستند سبب پرسيد گفتند: به هدايت آن عالم پيش از نزول بلا رفتيم در صحرا و به دستور او بچه‌ها را از مادرها جدا كرديم حتّى بچه‌هاى حيوانات را و تضرّع در پيشگاه ربوبى كرديم و بلا بر طرف شد و به كوه موصل واصل شد، قوم دور او را گرفتند و ايمان آوردند (2) .

 
اشكال:
در سوره والصافات مى‌فرمايد: (وَ أَرْسَلْناهُ إِلى مِائَةِ أَلْفٍ أَوْ يَزِيدُونَ) اين ترديد چه معنى دارد با اينكه در حقّ خداوند ترديد نيست؟
 
جواب:
بعض مفسّرين گفتند (أوْ) به معنى بل است، يعنى بل يزيدون (3)  و بعضى گفتند: به معنى (4)  واو است، يعنى «و يزيدون ». لكن هر دو خلاف ظاهر است و آنچه به نظر مى‌رسد و الله العالم اينكه ابتدا كه يونس آمد در ميان قوم صد هزار بودند؛ لكن چون مدت زيادى مكث كردند، اولاد و احفاد آن‌ها زياد شد بر صد هزار افزوده شد و آن‌ها هم ايمان آوردند.
(وَ كَذلِکَ نُنْجِى الْمُوْمِنِينَ)، مومن بايد در هر شدت و اَلَمى بيفتد درِ خانه خدا را رها نكند حتّى در شكم ماهى برود قادر متعال او را نجات مى‌بخشد.

_______________________________________________________________________________________

  1.  پس ما او را در حالى كه مريض بود به زمين خشكى افكنديم و درختى از كدو بر اورويانيدم. سوره صافات : آيات 145 ـ 146.
  2.  ر. ك: تفسير الرازى: ج22، ص213 و تفسير ابن كثير: ج3، ص200.
  3.  تفسير البرهان: ج8، ص531.
  4.  مجمع البيان: ج8، ص716.

نوشتن دیدگاه