23   « جَنّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَأَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيّاتِهِمْ وَالْمَلائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بابٍ »
24   « سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ »
ترجمه :
23. بهشت‏هايى كه هميشه در آن مخلد هستند كه معناى عدن است داخل مى‏شوند در آن‏ها و هر كه را هم شفاعت كنند و صالح باشد، يعنى قابليت دخول بهشت داشته باشد كه اهل ايمان باشد از پدران و زوجات و ذرارى قبول مى‏شود و با آن‏ها داخل مى‏شوند و ملائكه بر آن‏ها نازل مى‏شوند .
24. و سلام مى‏كنند و بشارت سلامتى مى‏دهند و مى‏گويند سلام عليكم به واسطه آنكه صبر كرديد. پس خوب جايى است عقبى‏الدار شما.
تفسير:
بعد از آنكه صفات كسانى كه وفاى به عهد الهى كردند و نقض ميثاق نكردند، جزاى آن‏ها را معين مى‏فرمايد كه از براى آن‏ها ، عقبى‏الدار چيست.
« جَنّاتُ عَدْنٍ » « جنات » جمع جنه است شامل مى‏شود جنات ثمانيه[1] را و عدن به معناى ثبوت و استقرار است [و] اشاره به خلود كه با جنه‏الخلد قريب‏المعنى است و به اين مناسبت معادن را معادن گفتند كه در تُخوم ارض[2] و در دل سنگ كوه استقرار دارند.
«يَدْخُلُونَها» در تمام جنات آزاد هستند و از تمام آن‏ها بهره‏مند.
«وَ مَنْ صَلَحَ» كسى كه صلاحيت دخول جنت را داشته باشد و قابليت داشته باشد كه با ايمان از دنيا رفته باشد ولو آلوده به معاصى باشد، شفاعت اين‏ها را مى‏كنند. «مِنْ آبائِهِمْ وَأَزْواجِهِمْ وَذُرِّيّاتِهِمْ»، از باب مثال است والاّ هر كه مناسبت نسبى يا حسبى داشته باشد مثل امّهات و اخوان و اخوات و اعمام و عمات و اخوال و خالات و ابناء آن‏ها از ارحام و مثل ازواج ابناء و بنات و اب‏الزوجه و ام‏الزوجه و از اب‏الزوج و ام‏الزوج و از پيغمبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله است مى‏فرمايد:
«كل حسب و نسب منقطع يوم القيامة إلاّ حسبي و نسبي»[3]. و اين موفون بعهد اللّه‏ و غيرناقضين عهد اللّه‏[4] در اين حكم، با پيغمبر شركت دارند بلكه مى‏توان گفت كه اكثر مؤنين با پيغمبر يا از حيث نسب يا از حيث حسب شركت دارند. سادات كه ذرارى آن حضرت هستند بسيار از غيرسادات از طرف امهات در يك طبقه جزو ذرارى مى‏شوند و بسيار كه از اين جهت انتساب ندارند، از حيث حسب داخل مى‏شوند چون عيال سيده دارند يا جهت ديگر.
«وَ الْمَلائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بابٍ» «كل باب» جميع ابواب جنت است كه هشت باب دارد. از جميع ابوابش ملائكه بر آن‏ها داخل مى‏شوند با تحف و هدايا و تحيت آن‏ها و بشارت آن‏ها اين است كه «سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ». سلام ملائكه بشارت است كه در اين جنات هيچ ناراحتى و خستگى و ملالى نداريد، به واسطه اينكه در دنيا داراى صفت حميده صبر بوديد: هم صبر بر قضا و تقديرات و بليات و هم صبر بر مشقت عبادت و هم صبر جلوگيرى از نفس اماره و شياطين و فريب نخوردن از آن‏ها. پس خوب جايگاهى است بهشت از براى شما. اين است اين جزاى اولوالالباب است كه داراى صفات مذكوره بودند. اما جزاى آن‏ها كه نقض عهد كردند و وفاى به ميثاق نكردند:
-------------------------------------------------
[1] .  ويژگى‏هاى هشت بهشت در همين تفسير : ج4 ، ص253 گذشت .
[2] .  اعماق زمين .
[3] .  تمام نسل‏ها و نژادها در روز قيامت قطع مى‏شود، به جز نسل من. الطرائف فى معرفة مذاهب الطوائف: ص76، ح99؛ كنزالفوائد: ص166 و بحار الأنوار: ج25، ص249 ، ح8 .
[4] .  وفا كنندگان به پيمان الهى و نقض نكنندگان عهد خدا .

نوشتن دیدگاه